İsrail ordusunun 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda 35 binin üzerinde Filistinli hayatını kaybetti. Yerinden edilen 1.5 milyonu aşkın sivil de şeridin en güneyinde, Mısır’a açılan Refah bölgesine sığındı. 7 Mayıs’ta buraya karadan giren İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) saldırılarını hem havadan hem de karadan sürdürüyor.
Bu süreçte Refah Sınır Kapısı da IDF’in kontrolüne geçmişti. Hem Filistin hem de Mısır tarafının kapalı olduğu kapı, taraflar arasında varılan anlaşmayla açılacak. İsrail basınında perşembe günü yer alan bir habere göre İsrail ve Mısır, Gazze’nin güneyindeki Refah Sınır Kapısı’nın Mayıs ayı başında İsrail Savunma Kuvvetleri tarafından kontrol altına alınmasından bu yana ilk kez insani yardıma açılması konusunda prensip anlaşmasına vardı.
İsrail’in kamu yayın kuruluşun KAN’ın kaynaksız haberinde anlaşmaya ABD’nin her iki taraf üzerindeki baskısı sonucunda varıldığı belirtildi.
IDF’in 7 Mayıs’ta Gazze tarafının kontrolünü ele geçirmesinden bu yana kapalı olan geçit, Mısır’ın İsrail’in askeri operasyonunun suç ortağı olarak görülmemek için Filistinlilerin kontrolüne geçene kadar geçidi yeniden açmayacağını açıklamasıyla kapatılmıştı.
Kerem Şalom’da insani yardım sevkiyatı başladı
Pazar günü Kahire, İsrail, Gazze ve Mısır arasındaki üçlü sınır bölgesinde bulunan Kerem Şalom Sınır Kapısı üzerinden yardım sevkiyatına yeniden başladı.
KAN’a göre İsrail, sınır kapısının yeniden açılabilmesi için askerlerini sınır kapısından çekmeyi kabul etti ve bunun yerine sınır kapısının sorumluluğunu üstlenecek uluslararası bir kurum bulmaya çalıştı.
Ancak henüz bir kurum bulunamadığı için İsrail’in sınır kapısının Hamas ya da diğer örgütlerle bağlantısı olmadığı kanıtlanan Gazze’deki Filistinliler tarafından kontrol edilmesine geçici olarak izin vermeyi kabul ettiği bildirildi. Geçidin ne zaman yeniden açılacağına dair bir tarih ise verilmedi.
Günün erken saatlerinde Axios’ta yer alan bir haberde İsrail’in, Kahire’ye geçidi savunmak için güçlerini geçidin dışına yerleştirme planını sunduğu, Birleşmiş Milletler (BM) temsilcileri ve Gazze’de Hamas’a bağlı olmayan Filistinlilerin ise geçidi işleteceği belirtilmişti.
Kahire’de üçlü toplantı yapılabilir
İsmi açıklanmayan üç ABD’li ve İsrailli yetkiliye dayandırılan habere göre ABD önümüzdeki hafta Kahire’de Mısırlı ve İsrailli güvenlik yetkilileriyle Gazze-Mısır sınırı ve Refah Sınır Kapısı ile ilgili konularda üçlü bir toplantı yapmayı hedefliyor.
ABD heyetine Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Ortadoğu’dan sorumlu kıdemli direktörü Terry Wolff’un başkanlık edeceği bildirildi.
Habere göre toplantıda Refah Sınır Kapısı ile ilgili sorunların çözülmesinin yanı sıra Hamas’ın Mısır’dan Gazze Şeridi’ne silah sokmasının engellenmesi de ele alınacak. ABD’li yetkililer tünelleri engellemek için İsrail-Gazze sınırında inşa edilene benzer bir yeraltı duvarının da toplantıda görüşüleceğini söyledi.
Cuma günü iki lider arasında yapılan görüşmeye atıfta bulunan üst düzey bir ABD’li yetkili “ABD Başkanı Joe Biden ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi arasında Refah Sınır Kapısı ve sınır güvenliği konusunda daha fazla görüşme yapılması için yapılan çağrıyı takip etmek üzere ilk kurumlar arası heyet Mısır’a gidecek” dedi ve daha sonra üst düzey bir heyetin görüşmelere devam edeceğini sözlerine ekledi.
Axios’un haberine göre İsrail ve Mısır arasındaki hassas barışı korumak Biden için en önemli öncelik. Zira yönetimi Mısır’ı savaş sonrası Gazze planlarında kilit bir oyuncu olarak görüyor.
Kilit öneme sahip Selahaddin Koridoru
Mısır sınır ötesi tünel ağını engellemek için yıllardır çalışıyor; tünelleri havaya uçuruyor, su basıyor, içlerine zehirli gaz pompalıyor ve hatta bir tampon bölge oluşturmak için sınır boyunca evleri yıkıyor. Ancak hâlâ çok sayıda tünelin var olduğuna inanılıyor.
IDF çarşamba günü yaptığı açıklamada Gazze-Mısır sınırındaki kilit koridor olan Philadelphi Rotası’nın kontrolünü ele geçirdiğini ve en az 20 sınır ötesi kaçakçılık tünelini ortaya çıkardığını duyurdu. Buna karşılık Mısır devletine bağlı Al-Qahera News TV ‘üst düzey’ bir kaynağın Mısır ve Gazze arasında tüneller olduğuna dair haberlerin “gerçek olmadığını” söylediğini aktardı.
Bu arada İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın Çarşamba gecesi ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile yaptığı telefon görüşmesinde IDF’in Selahaddin (Philadelphi) Koridoru’nu ele geçirmeye yönelik başarılı operasyonu hakkında bilgi verdiği belirtildi.
Pentagon’dan yapılan açıklamada Austin’in “insani yardım sevkiyatının arttırılarak sürdürülmesi” ve Refah Sınır Kapısı’nın yeniden açılması gerektiğini vurguladığı belirtildi.
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı Başkanı Samantha Power X hesabından yaptığı paylaşımda “Gazze’de çalışan insani yardım ortaklarımız bize koşulların her zamankinden daha kötü olduğunu söylüyor. İsrail’in askeri operasyonları ve kapalı geçişler yardım dağıtımını son derece zorlaştırıyor” diye yazdı.
Gallant-Austin görüşmesine ilişkin İsrail’de yayımlanan bir habere göre Gallant’ın ofisi, savunma bakanının Austin’e İsrail’in geçişin Hamas ya da diğer gruplarla bağlantılı herhangi bir yetkili tarafından işletilmesine karşı olduğunu vurguladı.
