İsrail’in 7 Ekim’de Gazze’ye başlattığı savaş bölgede 37 binden fazla Filistinlinin canına mal oldu. Saldırılar sadece Gazze Şeridi’ni değil Filistin Yönetimi’nin olduğu Batı Şeria’yı da etkiledi. İsrailli askerlerin Cenin başta olmak üzere Batı Şeria’daki yerleşimlere sık aralıklarla düzenlediği baskınlarda şimdiye kadar dokuz binden fazla kişi gözaltına alındı. Ayrıca yine Batı Şeria’daki baskınlarda 7 Ekim’den beri 133’ü çocuk olmak üzere, 553 Filistinli hayatını kaybetti, 5200’ü yaralandı.
Hamas’ın 7 Ekim’deki sürpriz baskınında Filistin Yönetimi’nin bir rolü olmasa da İsrailli yetkililere göre bazı Hamas üyeleri Batı Şeria’da saklanıyor. İşte İsrail ordusu yine bu gerekçeyle cumartesi sabahı Cenin’in batısındaki Vadi Burkin bölgesine baskın düzenledi.
Sosyal medyaya da yansıyan videoda Cenin’de Filistin Kızılayı’na ait ambulansların yanından geçen askeri aracın ön tarafına bağlanmış bir kişi görülüyor. Kızılayın açıklamasına göre olay tam olarak Jabarat bölgesinde gerçekleşti ve İsrailli askerler ekiplerin yaralı Filistinliye yardım etmesine izin vermedi. Kızılay “Yaralıyı askeri cipin önüne yerleştirdiler, ekiplerimiz hastaneye nakledemeden onu gözaltına aldılar” dedi. Ama El Cezire’nin haberine göre videodaki Filistinlinin adı Mücahid Azmi ve Cenin’de yaşayan bir Filistinli.
A horrible crime: The Israeli army arrested yesterday an injured Palestinian in Jenin and tied him to the front of an Israeli army jeep and used him as a human shield. pic.twitter.com/AUTABQyBeU
— Mustafa Barghouti @Mustafa_Barghouti (@MustafaBarghou1) June 23, 2024
İsrail ordusu olayı doğruladı, askerlerin “verilen emirleri ve standart operasyon prosedürlerini” ihlal ettiğini ve konuyla ilgili soruşturma başlatılacağını bildirdi. Ordudan yapılan açıklamada “Olayın yaşandığı anları gösteren videoda yer alan askerlerin davranışları ordunun değerleriyle uyuşmamaktadır” dendi. İsrail ordusuna göre videodaki Filistinli şüpheli görülenlerden biriydi ve çıkan çatışmada yaralanmıştı.
Ama sağlık çalışanlarına göre İsrail askerleri daha sonra Azmi’yi serbest bırakarak hastaneye götürülmesine izin verdi.
‘Yaptırımı olmazsa başkaları da aynı şeyi yapar’
Olaya tepkiler gecikmedi. Birleşmiş Milletler’in (BM) işgal altındaki Filistin toprakları raportörü Francesca Albanese yaşanan olayı “canlı kalkan hareketi” olarak niteledi ve “76 yıl önce doğmuş bir devletin uluslararası hukuku kelimenin tam anlamıyla tersine çevirmeyi başarmış olması hayret verici. Bu durum güce sahip bazı ülkeler için artık hiçbir amaca hizmet etmeyen tarafsızlığın sonu anlamına geliyor olabilir” dedi.
ABD’deki Ulusal Savunma Üniversitesi’nde profesörlük yapan David Des Roches da İsrail ordusunun olaya karışan askerleri disipline etmemesinin başka askerleri ve yerleşimcileri benzer eylemler gerçekleştirmeye teşvik edebileceğini söylüyor. El Cezire’ye konuşan Des Roches “Bu standart bir uygulama değil. Soruşturmanın bunu kimin yaptığını ortaya çıkaracağını ve örnek teşkil edecek cezalar verileceğini umuyorum. Aksi takdirde bunun bir politikaya dönüştüğü iddia edilebilir” diyor.
Batı Şeria’da Filistinlilere yönelik şiddetin tek kaynağı İsrail ordusu değil; yıllar içinde Batı Şeria’ya yasalara aykırı olarak yerleşen İsrailliler de Filistinlilere şiddet uyguluyor. Hatta bu yüzden ABD Başkanı Joe Biden İsrailli yerleşimcilere vize yasağı getirdi. Geçen cuma da Gazze’ye giden insani yardım kamyonlarını engellediği gerekçesiyle İsrailli Tzav 9 grubuna yaptırım uygulandı.