İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki işgali devam ederken ülkenin gelmiş geçmiş en sağcı politikacıları da tepki çeken açıklamalarıyla gündeme gelmeyi sürdürüyor. Bu isimlerden biri aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir.
Filistinlilere yönelik nefret söylemleriyle sık sık gündeme gelen Kahanist* çizgideki bakan bu kez de Mescid-i Aksa’ya sSinagog inşa etmek istemesiyle tepki çekiyor. İsrail Ordu Radyosu’na konuşan Ben-Gvir mevcut politikanın Yahudilerin Mescid-i Aksa’da “ibadet etmesine izin verdiğini” iddia etmişti. Habere göre bakan “Mescid-i Aksa’ya bir sinagog inşa eder misiniz” sorusuna “Evet” cevabını veriyor. İsrail Başbakanlık Basın Ofisi Ben-Gvir’in sözlerinden sonra yaptığı yazılı açıklamada Mescid-i Aksa’daki statükonun değişmediğini savundu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya altıncı dönemini garantileyen aşırı sağcı koalisyonu yönetimde de ayrıksı seslerin çıkmasına neden oluyor. Ben-Gvir’in ortaya attığı son konu da aynı şekilde tepki gördü. İsrailli siyasetçiler aşırı sağcı Ben-Gvir’in çıkışlarına tepkili.
Ben-Gvir Filistin Yönetimi (El Fetih) ve Hamas’ın da tepkisini çekti.
Ulusal Güvenlik Bakanı mı Ulusal Güvenlik Sorunu mu?
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant sosyal medya platformu X’te yaptığı açıklamada Mescid-i Aksa’da statükoya meydan okumanın “tehlikeli, gereksiz ve sorumsuz bir eylem” olduğunu kaydetti. Bakan Gallant açıklamasında “Ben-Gvir’in eylemleri İsrail devletinin ulusal güvenliğini ve uluslararası statüsünü tehlikeye atıyor” dedi. Bakan Ben-Gvir’in Savunma Bakanı Gallant’a cevabı da gecikmedi. Gallant’ın “Hamas’a boyun eğdiğini” savunan ve Hamas ile yürütülen Gazze Şeridi’nde ateşkes ve esir takası müzakerelerini eleştiren Ben-Gvir Savunma Bakanı’nın “yenilgiyi kabul eden anlayışın yıkıcı politikasını” Lübnan Hizbullahı’na karşı da sürdürmeyi seçtiğini öne sürdü. Hızını alamayan Ben-Gvir Hizbullah’a karşı “kesin savaş” yürütülmesi çağrısı yaptı.
Ana muhalefet lideri ve eski Başbakan Yair Lapid de Ben-Gvir’in açıklamalarına tepki gösterdi. Lapid Başbakan Netanyahu’nun Mescid-i Aksa’nın statüsünde değişim olmadığı açıklamalarına işaret ederek statükonun gerçekten değişmediğini, ancak Ben-Gvir’in bunu ölçemediğini savundu. Netanyahu hükümetinin “kontrolü kaybettiğini” söyledi.
El Fetih ve Hamas sert çıktı
Filistin Devlet Başkanlığı İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in işgal altındaki Doğu Kudüs’te yer alan Mescid-i Aksa’da sinagog inşa etme çağrısını çok tehlikeli bulup kınadı. Filistin resmi haber ajansı WAFA’ya göre Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne yaptığı yazılı açıklamada “Filistin halkı, hiçbir şekilde mübarek Mescid-i Aksa’ya zarar verilmesini kabul etmeyecektir. Çünkü Mescid-i Aksa kırmızı çizgidir ve zarar görmesine asla müsaade edilmeyecektir” değerlendirmesinde bulundu.
Ebu Rudeyne ABD başta olmak üzere uluslararası toplumdan, Mescid-i Aksa’daki tarihi ve dini yapıyı değiştirmeyi hedefleyen İsrail’i durdurmasını isteyerek ABD siyasi, askeri ve mali desteğinin fanatik Yahudileri Filistin halkına, topraklarına ve mukaddesatına saldırmaya teşvik ettiğini kaydetti.
İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki “soykırım savaşına” dikkati çeken Ebu Rudeyne ABD’nin bunun sorumlusu olduğunu ifade etti.
Hamas da Ben-Gvir’in Mescid-i Aksa’ya sinagog inşa etme çağrısının çok tehlikeli olduğuna vurgu yaparak Arap ve İslam dünyasına Mescid-i Aksa’yı koruma çağrısında bulundu. Yapılan yazılı açıklamada İsrail’in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü “soykırım savaşı” ile Batı Şeria’daki saldırıların ve Kudüs ile Mescid-i Aksa’da uygulamaya çalıştığı projelerinin “ateşe benzin dökmek” olduğuna dikkati çekilerek Filistin halkının mukaddesatını korumak için direnişini sürdüreceği kaydedildi.
Batı Şeria ve İsrail içindeki Filistinlilere “hareket geçme” çağırısı yapılan açıklamada İslam İşbirliği Teşkilatının (İİT) Mescid-i Aksa’ya ilişkin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesinin önemi vurgulandı.
İçişleri Bakanı Netanyahu’ya çağrı yapmıştı
İçişleri Bakanı Moshe Arbel ise Ben-Gvir’in açıklamalarına tepki göstererek Başbakan Binyamin Netanyahu’ya “aşırı sağcı Bakan’ın uyarılması” çağrısı yapmıştı. Arbel, Ben-Gvir’in açıklamalarının “kan dökülmesine” yol açabileceği uyarısı yaptı.
Sık sık Aksa’ya baskın düzenliyor
Filistin karşıtı görüşleriyle öne çıkan Ben-Gvir sık sık Mescid-i Aksa’ya baskın düzenliyor. En son 13 Ağustos’ta Harem-i Şerif’e baskın düzenleyen Ben-Gvir burada “Buranın idaresi ve egemenliğiyle ilgili büyük gelişmeler var. Yahudilerin burada ibadet ettiği görülüyor. Daha önce söylediğim gibi politikamız burada (Yahudiler) ibadete izin vermek” açıklaması yapmıştı.
🔎 Kahanizm mi, o da ne?
İsrail’de Netanyahu’ya 6’ncı dönemini veren seçimler, dünya basınında “Kahanism won” (Kahanizm kazandı) analizleriyle gündemde yer almıştı. Bu yorumların en temel sebebi de Ben-Gvir ve onun gibi aşırı sağcıların Netanyahu’nun kabinesinde yer alması. Arapları İsrail’den kovmak ve İsrail’e teokrasiyi getirmek amacı taşıyan Meir Kahane, Amerika’dan İsrail’e göç ettikten sonra aşırı-radikal bir parti olan Kach partisini kurmuştu. Parti, 1986 yılında kapatılsa da “Kahanizm” hareketi sona ermedi. Ben-Gvir ve partisi onun ideolojisini devam ettirerek bunun en büyük örneği olmayı sürdürüyor.
