Savaş halindeki Ukrayna, savunma alanında en büyük sarsıntıya hazırlanıyor. Ülkenin Devlet Başkanı Volodimir Zelenski pazar gecesi yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, Savunma Bakanı Oleksii Reznikov’un görevden alınacağını ve yerine Rüstem Umerov’un getirileceğini bildirdi.
Kasım 2021’de savunma bakanı olarak atanan Reznikov, Rusya’ya karşı yürütülen direnişte Batı’dan milyarlarca dolarlık askeri desteğin gelmesinde rol oynasa da bakanlığı boyunca kendisinin ‘karalama kampanyası’ olarak nitelendirdiği yolsuzluk iddialarıyla karşı karşıya kaldı.
“Savunma bakanını değiştirmeye karar verdim. Oleksii Reznikov 550 günden fazla süren tam teşekküllü bir savaş gördü” diyen Zelenski, “Bakanlığın yeni yaklaşımlara ve hem ordu hem de toplumla bir bütün olarak başka etkileşim şekillerine ihtiyacı olduğuna inanıyorum” diye belirtti. Savunma bakanı değişikliğinin parlamentoda onaylanması gerekiyor. Bununla birlikte milletvekillerinin çoğunun Zelenski’nin kararını destekleyeceği düşünülüyor.
Reznikov görevden alınmadan kısa bir süre önce Ukrayna’nın müttefikleri tarafından tedarik edilen F-16 savaş uçaklarının gelecek bahara kadar konuşlandırılacağını iddia etmiş ve Ukrayna haber ajansı Ukrinform’a verdiği röportajda ülkenin dron üretimini artırma planlarını dile getirmişti.
Mont yolsuzluğu
Öte yandan Ukrayna Savunma Bakanlığı son haftalarda Türkiye’den 29 dolara alınan kışlık montların Ukrayna’ya ulaşana kadar fiyatlarının 86 dolara çıkması skandalıyla sarsılıyor. Bunu ortaya çıkaran gazeteci Yuri Nikolov, “Ukrayna’da bu sene mont üretimi hiç yapılmadı. Bakanlık endişelenmememizi, Türk malı kıyafet getirileceğini söyledi. İlk faturada ‘kamuflaj mont’ yazarken son faturada, 86 dolarlık bir fiyatla ‘kışlık mont’ yazıyordu” dedi.
Daha sonra bu ticareti yapan şirketin Vector Avia olduğu ve eski ortaklarından birinin Zelenski’nin partisinden milletvekili çıkan ve İstihbarat Komitesi üyesi olan Hennadiy Kasay’ın yeğeni olduğu bilinen Oleksandır Kasay olduğu öğrenildi.
Skandalın patlak verdiği ilk günlerde söz konusu iddiaları LIGA.net’e değerlendiren Reznikov, yaşanan karmaşıklığın ‘Türk tarafının neden olduğu bir sorundan kaynaklandığını’ iddia etti. Reznikov’a göre geçen yıl Savunma Bakanlığı Türkiye’den tanesi 86 dolardan 180 bin kışlık ceket almıştı. 29 dolar meselesinden emin olmadığını söyleyen Reznikov, durumun ‘Türkiye’deki olası vergi usulsüzlükleriyle ilgili olabileceğini’ öne sürmüştü. Savunma Bakanlığı’nın yolsuzluk yapmadığının altını çizen Reznikov, iddialar doğru çıkarsa istifa edeceğini, yanlış çıkarsa da iddiayı ortaya çıkaran gazetecilerin gazeteciliği bırakmasını istemişti.
Umerov kimdir?
Reznikov’un bundan sonraki rotasının nasıl şekilleneceği henüz bilinmiyor ancak Savunma Bakanı, pazartesi sabahı yaptığı açıklamada istifa mektubunu Ukrayna Parlamentosu başkanına sunduğunu söyledi. Reznikov, “Ukrayna’nın modern tarihinin en zorlu dönemi olan son 22 ayda Ukrayna halkına hizmet etmek ve Ukrayna ordusu için çalışmak bir onurdu” dedi.
Savunma bakanı olarak atanması beklenen Kırım Tatarı 41 yaşındaki Umerov ise Eylül 2022’den bu yana Ukrayna Devlet Mülkiyet Fonu’nun başında bulunuyordu. Ayrıca Umerov’un Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın müzakerelerinde Ukrayna’nın gönderdiği delegelerden biriydi.
Umerov Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nde doğdu, ailesi Stalin yönetiminde bu ülkeye sürgün edilmiş, Tatarların 1980 ve 90’larda geri dönmesine izin verilmesinin ardından Kırım’a yerleşmişti. 2004 yılında telekom işine giren Umerov, 2019 yılında siyasete atıldı.
