Kuzey ve Güney Kore arasındaki çöp balonları krizi tüm hafta boyunca devam etmesinin ardından “şimdilik” son buldu. Güney Kore’nin sınırlarından yüzlerce çöpün balonlar vasıtasıyla geçtiğini bildirmesi ardından Kuzey “şimdilik son verdik” dedi. Kuzey Kore Savunma Bakan Yardımcısı Kim Kang Il, devlet medyası KCNA tarafından yayınlanan açıklamasına göre komşusuna toplam 15 ton çöp gönderdiğini iddia ettikten sonra ülkenin “sınırdan çöp atmayı geçici olarak durduracağını” söyledi.
Kim balonların Güney Kore’nin yıllardır Kuzey Kore karşıtı broşürler içeren balonlar gönderme uygulamasına “kesinlikle cevap niteliğinde bir eylem” olduğunu da sözlerine ekledi. Bakan Yardımcısı “Güney Korelilerin ne kadar kirli hissettiklerini ve etrafa saçılan çöpleri temizlemenin ne kadar çaba gerektirdiğini yeterince tecrübe etmelerine izin verdik” dedi.
Hoparlör misillemesi geliyor olabilir
Güney Koreli bir yetkili ülkesinin bu hafta sonu daha fazla çöp balonu gönderen Kuzey Kore’ye karşı “önümüzdeki günlerde belirlenecek önlemler” alacağı sözünü verdi. Başkanlık ofisinden yetkili hükümetin eskiden askerden arındırılmış bölgede propaganda yapan, ancak 2018’de askeri bir anlaşma imzalandığından beri kapatılan “hoparlörleri yeniden çalıştırma konusunu göz ardı etmeyeceğini” sözlerine ekledi. Güney Kore Genelkurmay Başkanlığı cumartesi akşamı ülkeye ulaşan yüzlerce balonda “güvenliğe zararlı maddeye rastlanmadığını” açıkladı.
Sadece birkaç gün önce sınırı geçen yaklaşık 150 balonun bazılarında kullanılmış tuvalet kağıdı dahi bulunmuştu.
JCS tarafından yayınlanan son fotoğraflarda yol kenarına bırakılmış kağıt olduğu anlaşılan büyük bir çuval görülürken diğer görüntülerde memurlar yere saçılmış çöpleri inceliyor. Diğerlerinde de yanmış sigara izmaritleri görülüyor.
Güney Kore ordusu balonları ve enkazı güvenli şekilde geri almak için polis, yerel yönetim, güvenlik bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Komutanlığı ile birlikte çalıştığını söyledi. Başkent Seul’ün yanı sıra Gyeonggi ve Chungcheong eyaletlerinde de balon bulundu. Hatta bazıları başkentin 300 kilometre güneyinde, Gyeongsang eyaletindeydi.
‘Samimi hediyeler’
İki komşu ülke 1953 yılında Kore Savaşı’nın ateşkesle sona ermesinden bu yana birbirlerinden kopuk durumda ve teknik olarak hala savaş halinde. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un kız kardeşi Kim Yo Jong balonları “samimi hediyeler” diye nitelendirdi.
Kuzey Kore dünyanın geri kalanına neredeyse tamamen kapalı ve sıkı bir kontrol altında yönetiliyor. Film ve kitap gibi yabancı materyaller, devlet tarafından onaylanan birkaç istisna dışında yasak. Sığınmacılar, yabancı kaçak mallarla yakalananların genellikle ağır cezalara çarptırıldığını söylüyor. Bu yılın başlarında Güney Koreli bir araştırma grubu Kuzey Koreli gençlerin Güney Kore yapımı dizileri izledikleri ve yaygınlaştırdıkları için ağır iş cezasına çarptırıldığını iddia etmişti.
Son yıllarda Kuzey Kore’nin Çin ile ilişkileri genişledikçe kısıtlamalar biraz yumuşadı. Dışa açılmaya yönelik geçici adımlar özellikle iki ülke arasındaki ilişkilerin çözüldüğü 2017 ve 2018 yıllarında pop kültürünün bazı kısımları da dahil olmak üzere bazı Güney Kore unsurlarının Kuzey’e sızmasına izin verdi. Ancak sonraki yıllarda Kuzey Kore’deki durum kötüleşti ve diplomatik bağ iyice koptu bu da katı kuralların yeniden devreye girmesine neden oldu.
Yılların restleşmesi: Balon savaşları
Kuzey ve Güney Kore 1950’lerdeki Kore Savaşı’ndan bu yana propaganda kampanyalarında balon kullanmakta. Son olaylar Kuzey Kore’nin Güney’deki aktivistler tarafından sınır bölgelerine “sık sık broşür ve diğer çöplerin atılmasına” misilleme yapacağını açıklamasından günler sonra meydana geldi. Güney Kore’deki aktivistler Pyongyang karşıtı propagandanın yanı sıra para, yasaklı medya içeriği ve hatta Kuzey’de yasaklanmış bir Güney Kore atıştırmalığı olan Choco Pies taşıyan balonlar da fırlattı.
Bu ayın başlarında Güney Kore merkezli bir aktivist grup Pyongyang karşıtı broşürler, Kore pop müziği ve müzik videoları içeren USB bellekler taşıyan 20 balonu sınır ötesine göndermişti. Güney Kore parlamentosu Aralık 2020’de Pyongyang karşıtı broşürlerin fırlatılmasını suç sayan bir yasayı kabul etti, ancak eleştirmenler ifade özgürlüğü ve insan haklarıyla ilgili endişelerini dile getirdi.
Kuzey Kore birçok kez güneye doğru Seul yöneticilerini hedef alan balonlar da fırlattı. 2016’daki bu tür bir fırlatmada balonların tuvalet kağıdı, sigara izmariti ve çöp taşıdığı bildirildi. Seul polisi bunları “tehlikeli biyokimyasal maddeler” olarak tanımladı.