Güney Kore’den Kuzey Kore’ye gönderilen propaganda balonları Kore Yarımadası’ndaki gerilimi artırıyor. Güney Koreli aktivistler tarafından Kuzey Kore’ye yönelik eleştirel broşürler, USB bellekler ve para taşıyan balonlar Pyongyang’ın sert tepkisiyle karşılaştı. Savaşın bittiği 1953 yılından beri dönem dönem gerilen Kore Yarımadası son haftalarda çöp balonu kriziyle sarsıldı. Kuzey Kore Güney’in balonlarla gönderdiği propaganda broşürlerine karşılık Güney’i uçan balonlarla adeta çöp ve dışkı yağmuruna tuttu.
Balon krizinin ardından bu kez silahlar konuştu. Yaklaşık bir hafta önce sınırın iki yanından da karşılıklı silah atışları yapıldı. Güney Kore iki ülke arasındaki askerden arındırılmış bölgede Kuzey tarafından Güney nöbet kulübesine ateş açıldığını ve karşılık verildiğini duyurdu.
Açıklamada Güney Kore askerleri arasında herhangi bir can kaybı veya yaralanma olmadığı olayın nedenini belirlemek için askeri hat üzerinden Kuzey Kore ile iletişim kurulduğu ifade edildi. Güney Kore merkezli Yonhap Haber Ajansı’na göre Güney ordusu Kuzey askerlerinin açtığı ateşin ‘kasıtlı’ olmadığını değerlendirdiğini bildirdi.
Güney Kore ordusu bugün yaptığı açıklamada da Pyongyang’ın çöp taşıyan balonları ve Seul’ün hoparlörlü propaganda kampanyaları nedeniyle tansiyonun yüksek olduğu bu hafta Kuzey Koreli askerlerin sınırı kısa süreliğine geçmesi üzerine yeniden uyarı ateşi açtığını duyurdu.
Açıklamada iki Kore arasındaki ağır tahkimatlı sınırdaki kontrol hattına atıfta bulunarak Güney Kore Genelkurmay Başkanlığı “Orta cephede Kore Tarafsız Bölgesi’nde (DMZ) çalışan bazı Kuzey Koreli askerler kısa süreliğine sınır çizgisini geçti” dedi.
“Ordumuz uyarı yayınları ve uyarı atışları yaptıktan sonra kuzeye doğru geri çekildiler” denen açıklamada olayın 9 Haziran’da meydana geldiği belirtildi. “Uyarı ateşimizin ardından Kuzey Kore askerlerinin derhal geri çekilmesi dışında olağandışı bir hareket gözlenmedi” diyen ordu sınıra yakın birlikleri yakından izlediğini de ekledi.
1950-1953 arasındaki çatışmanın barış anlaşmasıyla değil ateşkesle sonuçlanmasından bu yana teknik olarak savaş halinde olan iki Kore arasındaki gerilim son yıllarda hiç bu kadar tırmanmamıştı.
Güney Kore hükümetinin bu ay 2018’de imzalanan gerilimi azaltıcı askeri anlaşmayı tamamen askıya alması ve çöp balonlarına tepki olarak sınır boyunca hoparlörle propaganda yayınlarını yeniden başlatması Seul’ü “yeni kriz” yarattığı konusunda uyaran Kuzey’i çileden çıkardı. Güney Kore ordusu dün yaptığı açıklamada da Kuzey’in kendi hoparlörlerini kurduğuna dair işaretler tespit ettiğini söylemişti. Pyongyang 1960’lardan bu yana sınır boyunca hoparlörler kullanıyor ve genellikle Kim ailesine övgü dolu sözler yayınlıyordu, ancak ilişkiler ısındıkça 2018’de bu askıya alınmıştı.
Uzmanlardan uyarı: Ciddi sonuçları olabilir
Uzmanlar 2018 anlaşmasından vazgeçilmesi ve hoparlör yayınlarının yeniden başlatılması kararının ciddi sonuçları olabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Daha önceki kısasa kısas propaganda eylemlerinin Koreler arası ilişkiler açısından gerçek sonuçları olmuştu. Pyongyang, 2020 yılında Kuzey karşıtı bildirileri suçlayarak Güney ile tüm resmi askeri ve siyasi iletişim bağlantılarını tek taraflı olarak kesmiş ve sınırın kendi tarafındaki bir Koreler arası irtibat bürosunu havaya uçurmuştu. Kuzey daha önce de hoparlör birimlerine karşı topçu saldırısı tehdidinde bulunmuştu.
2018 yılında Koreler arası ilişkilerin iyileştiği bir dönemde iki Kore lideri sürecin sona erdirilmesi da dahil olmak üzere “tüm düşmanca eylemleri tamamen durdurma” konusunda anlaşmıştı. Güney Kore parlamentosu 2020’de Kuzey’e bildiri göndermeyi suç sayan bir yasa çıkardı ancak aktivistler durmadı ve yasa geçen yıl Anayasa Mahkemesi tarafından ifade özgürlüğüne aşırı bir sınırlama olarak iptal edildi.
2018 anlaşması, ilişkileri geliştirmek amacıyla Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ile defalarca görüşen eski Başkan Moon Jae-in’in önemli bir başarısıydı. Fakat anlaşmadan vazgeçilmesi Güney Kore’nin sınır boyunca canlı ateş tatbikatlarına devam etmesini de sağlıyor.
Öte yandan Kuzey Kore o dönemde üzerinde anlaşmaya varılan birçok konuda taahhütlerine sadık kalmamış ve Pyongyang, Seul ile olan temaslarını büyük ölçüde kesmişti. Son haftalarda Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un geçirdiği bir ameliyat sonrası öldüğü veya sağlık durumunun çok kötü olduğuna dair spekülasyonlar yayılmıştı.
Bu gelişmelerin ardından, birkaç gün önce Kim Jong-un’un başkent Pyongyang’da bir gübre fabrikasının açılışına katıldığını gösteren fotoğraflar yayımlandı. Dönemin ABD Başkanı Donald Trump X hesabından yaptığı açıklamada “Onun geri döndüğünü ve iyi olduğunu görmekten memnunum” ifadelerini kullanmıştı.
Yine dönemin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise, Kim Jong Un’un tekrar ortaya çıkmasından önce yaptığı bir açıklamada “Kuzey Kore’nin başına kim gelirse gelsin, ABD’nin hedefleri değişmez. ABD, Kuzey Kore’yi nükleer silahlardan arındırma çalışmalarına devam edecek. Kuzey Kore yönetimi ile yeniden masaya oturmayı ve Kuzey Kore halkı için daha parlak bir geleceğe giden yolu çizmeye başlama fırsatını bulmayı umuyoruz” şeklinde konuşmuştu.