İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün ABD Kongresi’nde yaptığı konuşmada İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaşın meşruiyetini savundu. Temsilciler Meclisi salonunda düzenlenen oturumda yaptığı ve yaklaşık bir saat süren konuşmada “Refah’ta hiç sivil öldürülmediğini” savunan Netanyahu “Bu savaş, İsrail’in varoluş mücadelesidir ve teröristlerin etkisiz hale getirilmesi gerekmektedir” dedi.
İsrailli politikacının Kongre’de yaptığı bu dördüncü konuşma, onu tarihteki yabancı liderler arasında ABD Kongresi’ne en fazla hitap eden kişi yaptı.
Netanyahu’nun konuşmasına birçok Demokrat üyenin tepki göstermesiyle birlikte Kongre binası ve kaldığı otel çevresinde çok sayıda Filistin destekçisi tarafından protesto edildi. ABD basınında da Netanyahu’nun Kongre’deki konuşmasına eleştiriler geldi.
AP: Kendini saygı gören bir devlet adamı gibi göstermeye çalıştı
Associated Press (AP) haber ajansı “Netanyahu’nun İsrail içinde de eleştirilerin arttığı bir dönemde, ABD’de saygı gören bir devlet adamı olarak kendini göstermeye çalıştığını” belirtti. AP’nin haberinde ayrıca “Netanyahu’nun ABD’liler arasında bu hedefe ulaşmasının, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları konusunda artan fikir ayrılıkları nedeniyle zorlaştığı” ifade edildi.
Haberde Netanyahu’nun Kongre’deki konuşmasında verdiği bilgilerin doğruluğunun sorgulandığı ve Gazze saldırılarında on binlerce Filistinlinin hayatını kaybetmesine yönelik eleştirileri görmezden geldiği belirtildi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ABD Kongresi’nde konuşma yaptı. / Fotoğraf: AA
WP: Çok farklı bir resim çizmeye çalıştı
Washington Post (WP) gazetesi de Netanyahu’nun konuşmasında Filistin’e insani yardımların girmesine izin verdiklerini öne sürmesinin, Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası yardım örgütlerinin açıklamalarıyla çeliştiğine dikkat çekti. WP, İsrail’de muhalefetteki Ulusal Birlik Partisi lideri Benny Gantz’ın Netanyahu’yu ateşkes anlaşmasını kasıtlı olarak geciktirmekle suçladığını hatırlatarak, Netanyahu’nun Kongre’de çok farklı bir “resim çizmeye” çalıştığını vurguladı.
Virginia merkezli Politico gazetesi de Netanyahu’nun yaklaşık bir saat süren konuşmasının büyük bölümünde İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına dair suçlamaları reddettiğini yazdı. Haberde Netanyahu’nun konuşmasının, İsrail’e verilen destek konusunda Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasında önemli bir değişikliğe yol açmayacağı tahmin edildi.
CNN ise Netanyahu’yu, Gazze’deki saldırılarda İsrail’in rolünü olduğundan “daha küçük göstermek ve çarpıtmakla” eleştirdi.
CNN’nin haberinde, İsrail Başbakanı’nın konuşmasının büyük bölümünü 7 Ekim 2023 saldırıları, İran ve Uluslararası Adalet Divanı ile Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin İsrail ile ilgili görüşlerine eleştiriyle geçirdiği belirtildi.
Tepki ve protestolar yükseldi
ABD Kongresi’nin önemli isimlerinden Senatör Bernie Sanders ve eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Kongre’ye hitap eden İsrail Başbakanı Netanyahu’ya sert eleştirilerde bulundu.
Sanders “Onun bir savaş suçlusu olduğunu düşünüyorum. Kesinlikle Kongre’ye davet edilmemeliydi” dedi.
Pelosi ise X hesabından yaptığı açıklamada Netanyahu’nun konuşmasına yüklenerek “Bugün Kongre’de Netanyahu’nun yaptığı sunum, Kongre’ye hitap etme ayrıcalığı verilen yabancı bir liderin yaptığı açık ara en kötü konuşmaydı” değerlendirmesinde bulundu.
ABD Kongresi’nin Filistin asıllı tek temsilcisi Rashida Tlaib de Netanyahu’nun Kongre salonunda ayakta alkışlanmasına tepki göstererek “Ben de oradaydım ve bu iğrençti” ifadesini kullandı ve Netanyahu’nun konuşması boyunca “savaş suçlusu” yazılı bir döviz taşıdı.
Bu arada Netanyahu’yu protesto etmek isteyen binlerce Filistin destekçisi de Washington sokaklarında, Netanyahu’nun kaldığı otelin çevresinde ve içinde çeşitli protestolar düzenledi.
Biden’la görüştü: Bir protesto da Beyaz Saray önünde
ABD Başkanı Joe Biden, planlandığı üzere Beyaz Saray’da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir araya geldi. Görüşme öncesinde iki lider basın mensuplarının karşısına geçerek kısa bir açıklama yaptı.
Biden, Netanyahu ile kameraların önünde tokalaşarak hoşgeldin dileğinde bulundu ve ardından “Birçok konuyu ele alacağız” diyerek sözü Netanyahu’ya bıraktı.
Netanyahu ise Biden’a, 50 yıllık kamu hizmeti süresince İsrail’e sunduğu destek için teşekkür etti ve Biden’ın “İrlandalı Amerikan bir Siyonist” olarak tanınmasını takdirle karşıladığını belirtti. Netanyahu önümüzdeki aylarda birlikte çalışma fırsatını dört gözle beklediğini ifade etti. İki lider daha sonra görüşmeye geçtiler.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (solda) ve ABD Başkanı Joe Biden. / Fotoğraf: AA
Muhafazakâr Likud Partisi lideri Netanyahu ile merkezci Demokrat Biden arasında yıllar içinde inişli çıkışlı bir ilişki yaşandı. Bu görüşme Netanyahu ve Biden arasında muhtemelen son Beyaz Saray görüşmesi oldu.
Bu sırada Beyaz Saray önü büyük bir protestoya sahne oldu. Çok sayıda protestocu iki ülkenin Gazze politikasına tepki gösterdi.
Polis geniş güvenlik önlemleri alarak Beyaz Saray çevresindeki birçok yolu kapatırken, genellikle gösterilere ev sahipliği yapan Beyaz Saray’ın önündeki Lafayette Park da bu sefer polis tarafından kapatıldı.
Lafayette Park’ın dışında toplanan yüzlerce protestocu Netanyahu ve Biden karşıtı sloganlar atarak Gazze’de acil ateşkes çağrısında bulundu. Ellerinde taşıdıkları pankartlarda Netanyahu’yu “soykırımcı” olarak tanımlayan göstericiler “İsrail’in Gazze’deki soykırımını durdurun” yazılı büyük bir pankart açtılar.
“Netanyahu bir savaş suçlusudur” yazılı pankartlar taşıyan bazı Yahudi gruplar da protestoya katıldı. Gösteri, Biden ile Netanyahu’nun Beyaz Saray’da görüşmesi sırasında da kesintisiz olarak devam etti.
Harris’le de görüştü: Konuşacak çok şeyimiz var
Demokratların başkan adayı olarak yeterli delege sayısına ulaşan Kamala Harris, Netanyahu ile Eisenhower Yönetim Ofisi Binası’ndaki tören ofisinde bir araya geldi. Harris’in Hamas’ın Gazze’de rehinelerin serbest bırakılması için bir anlaşma sağlanması konusunda Netanyahu’ya baskı yapması bekleniyor.
Harris, İsrail liderini karşılarken “Konuşacak çok şeyimiz var” dedi. Netanyahu da “Gerçekten de var” diye cevap verdi.
En son eski Başkan Donald Trump görevdeyken Beyaz Saray’a giden Netanyahu, Cumhuriyetçi başkan adayıyla görüşmek üzere bugün Florida’ya gidiyor.
Netanyahu’yu protesto eden esir yakınları mahkemeye çağrıldı
İsrail’den yayın yapan Channel 12’nin haberinde Gazze’de tutulan İsrailli esirlerin 6 yakınının, Kongre’deki eylemleri nedeniyle mahkemeye çağrıldığı belirtildi. Yakın zamanda İsrail’e dönmeyi planlayan esir yakınlarının, ağustos ortasındaki duruşmalara bizzat katılmak durumunda kalmamak için çözüm arayışında olduğu bildirilen haberde, ABD’deki İsrail Büyükelçiliği’nin bu kişilere yardımcı olmaya çalıştığı da kaydedildi.
Gazze’de tutulan esirlerin dönmesini sağlayacak esir takası anlaşmasını imzalaması çağrısıyla Netanyahu’yu Kongre’de protesto eden kişiler polislerce apar topar gözaltına alınmıştı. Bu esir yakınlarının, Michael Levy, Alon Gat, Gil Dickman, Carmit Palty Katzir, Leat Corinne ve Shahar Mor olduğu belirtildi.
