Kanlı saldırıların gölgesinde seçime giren Pakistan’da tutuklu Başbakan İmran Han’ın partisi Pakistan Adalet Hareketi (PTI) seçimlerden sürpriz bir oy oranıyla birinci çıkmıştı. Yaptırımlardan ötürü seçimlere bağımsız giren parti üyeleri 265 sandalyeli parlamentoda 91 sandalye kazanmıştı.
“Seçimlere hile karıştırıldığını” öne süren PTI sonuçlara itiraz edeceğini duyururken üç kez başbakanlık yapan Navaz Şerif’in Müslüman Ligi Partisi-Navaz (PLMN) ve Bilawal Butto Zardaro’nun lideri olduğu Pakistan Halk Partisi (PPP) koalisyon hükümeti için kolları sıvamıştı.
İki partinin koalisyon için resmi mutabakata vardığı duyuruldu, PPP’nin PLMN’yi yeni yönetimde destekleyeceği açıklandı.
Pakistan election: PMLN and PPP reach agreement on coalition government https://t.co/VIgui9Kmgo
— BBC News (World) (@BBCWorld) February 20, 2024
Her iki parti de 8 Şubat’ta İmran Han’a sadık adaylardan daha az sandalye kazanmıştı. Han’ın partisi PTI filizlenmekte olan koalisyonu oluşturan isimleri “yetki hırsızları” olarak tanımladı. Han’ın hareketi destekçilerini iktidardan uzak tutmak için iki partinin oylamaya hile karıştırdığını iddia ediyor.
PMLN ve PPP koalisyon kurmak için ilk anlaşmayı yaptıktan yaklaşık bir hafta sonra düzenledikleri basın toplantısında koalisyon kararını ilan etti.
2007 yılında suikasta kurban giden eski Başbakan Benazir Butto’nun oğlu olan PPP Genel Başkanı Bilawal Butto “Koalisyonun amacı ülkede ekonomik krizin üstesinden gelebilmek” dedi. Eski Başbakan ve PMLN Genel Başkanı Şahbaz Şerif ise “ekonomik ve diğer zorlukların üstesinden gelmek için kolektif eylem” sözü verdi.
Anlaşma Şerif’in koalisyonun küçük ortağının desteğiyle ikinci kez başbakan olma yolunda ilerlediği anlamına gelirken PPP’den Asıf Ali Zardari de koalisyonun cumhurbaşkanı adayı olacak.
Başbakanın seçilmesine ilişkin süreç şubat ayı sonuna kadar yapılması beklenen bir parlamento oylamasını içeriyor. Bir sonraki cumhurbaşkanını belirlemek için ise önümüzdeki haftalarda yine seçim yapılacak. Diğer önemli hükümet görevlerini kimin üstleneceği ise belirsizliğini koruyor.
Bu ayın başlarında yapılan çekişmeli parlamento seçimlerinden kesin bir sonuç çıkmamıştı. Han’ın parmaklıklar ardında olmasına ve adaylarının tek bir bayrak altında değil bağımsız olarak yarışmak zorunda kalmasına rağmen Pakistan Adalet Hareketi (PTI) tarafından desteklenen adaylar seçimlerden şok bir sonuçla tek büyük blok olarak çıkmıştı.
Ancak Ulusal Meclis’teki 93 sandalyeleri hükümet kurmak için gereken 169’luk genel çoğunluğun oldukça gerisinde kaldı. Bu da bir diğer eski Başbakan Navaz Şerif’in liderliğindeki PMLN’nin PPP ile müzakerelere başlamasının yolunu açtı.
Pakistan’da yapılan seçimlerde Navaz Şerif’in partisi PMLN 75 sandalye kazanırken, Bilawal Butto’nun partisi PPP 54 sandalye ile üçüncü oldu.
Resmi sonuçlara göre PMLN 75 sandalye kazanırken PPP 54 sandalye ile üçüncü oldu ancak küçük partilerin muhtemel desteği ve kadınlar ile dini azınlık temsilcileri için ayrılan sandalyeler paylaştırıldığında koalisyon ortakları parlamentoda hükümet kurmak için yeterli desteğe sahip olacaklar.
Han’a 10 yıl hapis ve takip eden protestolar
Her iki parti de İmran Han’ı 2022’de dramatik bir şekilde görevden uzaklaştıran koalisyonun bir parçasıydı. Han Ocak 2024’te devlet sırlarını sızdırma suçlamasının ardından 10 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
PTI sonuca mahkemelerde itiraz ediyor ve destekçileri ülke çapında protestolar düzenliyor. Geçtiğimiz hafta Cemaat-i İslami partisinden Hafız Naim Rahman, yerel seçim görevlilerinin PTI’ın kazanmasını engellemek için sürece müdahale ettiğini iddia ettikten sonra istifa etmişti.
Protestolar nedeniyle son günlerde ülke genelinde sosyal medya kesintiye uğradı. İnternet erişimi izleme grubu NetBlocks eski adı Twitter olan X’e erişimin kısıtlanmaya devam ettiğini söyledi.