Pakistan’ın eski Başbakanı Navaz Şerif 2017 yılında yolsuzluk iddiaları sonrası Yüksek Mahkeme kararıyla görevden alınmıştı. Görevden alınmasının hemen ertesi senesinde yolsuzluk suçlamasıyla yedi yıl hapis cezasına çarptırılan Şerif suçlamaları reddetmişti.
Bu süreçte cezası sağlık gerekçeleriyle askıya alınan Şerif’in bir ay içinde ülkeye dönmesi şartıyla yurt dışına çıkmasına izin verilmişti, ancak Şerif bu koşula uymadı, dört yıl boyunca firarda yaşadı. Pakistan’da üç dönem başbakanlık yapan ve bir kez de askeri darbeyle devrilen Şerif cumartesi günü İslamabad’a geldi. 73 yaşındaki deneyimli siyasetçi Lahor’da destekçileri tarafından partisinin yeşil ve sarı renkli bayrakları ve pankartlarıyla karşılandı.
Time has reaffirmed that Nawaz Sharif retains a unique place in the hearts of the people. The affection for Nawaz Sharif remains steadfast and cannot be diminished. pic.twitter.com/DoqSEccMXP
— MSF Pakistan Official (@MsfMsfpakistan) October 21, 2023
Şerif’in Pakistan’a dönüşünde mahkemeye çıkana kadar tutuklanmama güvencesi veren mahkeme kararının etkisi oldu. Ne var ki bu gelişme zaten gergin geçmesi beklenen seçim öncesinde ortalığı karıştıracak son olay oldu. Pakistan Şerif’in eski rakibi ve son Başbakan Şahbaz Şerif’ten önceki lider İmran Han’ın devrilmesinden bu yana siyasi kargaşa içinde. Han’ın görevden alınması ve hayat pahalılığı nedeniyle Pakistan sokakları son dönemlerde sık sık protestolara şahit oluyor.
Navaz Şerif’in kardeşi Şahbaz Şerif ağabeyinin kefaletle serbest bırakılması haberini “mutlulukla karşıladığını” söyleyerek bunun “temel bir hak” olduğunu belirtti. Şahbaz sosyal medya paylaşımında “Seçilmiş başbakan Navaz Şerif hayali ve kurmaca bir hikayeye dayanarak görevden alındı. Saçma sapan davalarla suçlandı ve kötü muamele gördü. Adil bir duruşmada masumiyeti ortaya çıkacaktır” dedi.
Bir kez daha siyasi sahneye çıkması bekleniyor
Şahbaz Şerif 2022 yılında İmran Han’ın görevden alınmasının hemen ardından başbakan olarak atandı ve seçim öncesinde parlamentonun feshedildiği ağustos ayına kadar görevde kaldı. Şerif’in yönetimi boyunca hayatı felç eden enflasyon, yükselen yakıt ve gıda fiyatları ve yerlerde sürünen ekonomi büyük bir sorun oldu. Şahbaz Şerif’in gelecek aylarda yapılması planlanan seçimlerdeki kampanyasını ağabeyi Navaz’ın yönetmesi bekleniyor.
Uçağı Dubai’den havalanmadan önce Şerif gazetecilere verdiği demeçte “Seçimlere hazırız. Refahın doruklarında olması gereken ülkemiz aksine geriye gitti. Buraya nasıl geldik? Neden bu haldeyiz?” diye sordu.
Yargılandığı davalar nedeniyle yeniden aday olamayan Şerif’in temyize gitmeyi ve dördüncü kez başbakan olmayı hedeflediği söyleniyor. Şerif’in önündeki en büyük zorluk ülkede popüler olan Han’ın destek tabanını zayıflatmak olacak. Ağustos ayında yargılanıp temyize götürdüğü yolsuzluk davası nedeniyle seçimlere Han da katılamayacak.
AFP’ye konuşan siyasi analist Ayesha Sıdıka “Şerif’in önündeki en büyük zorluk öncelikle kendisini ve partisini popüler İmran Han’ın yerini alacak bir seçenek olarak kabul ettirmek, ikincisi de ekonomiyi düzeltmek” dedi.
Orduyla iyi olmak siyasetin birinci kuralı
Şerif görevden alındığı dönemde Pakistan siyasetinde büyük rol oynayan üst düzey generallerle ters düşmüştü. Görevden alınmasında bunun rolü olduğunu söyleyen Şerif ordunun 2018 genel seçimlerinde Han’ı desteklediğini iddia etmişti. Han ve ordu ise bu durumu reddetmişti.
Şimdiyse ordu ve Han ters düşmüş durumda. Wilson Center Güney Asya Enstitüsü Yöneticisi Michael Kugelman Reuters’a verdiği demeçte “Pakistan siyasetinin değişmez kuralı, ordunun gözüne girdiniz mi iktidarı ele geçirme şansınızın daima daha yüksek olmasıdır. Şerif uzun siyasi kariyeri boyunca orduyla bir iyi bir kötü oldu. Şu anda da nispeten daha iyi bir dönemden geçiyorlar ve bundan siyasi fayda sağlayacak” dedi.
