Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 24 yıl aradan sonra ilk ziyareti için Kuzey Kore‘ye gitti. Rus lider nükleer silahlara sahip izole devletle ticaret ve güvenlik bağlarını derinleştirme ve Kuzey’i ABD’ye karşı destekleme sözü verdi.
Rus devlet medyası Putin’in uçağının Rusya’nın uzak doğusunda bir mola verdikten sonra saat yerel saatle 14.45 civarında başkent Pyongyang’a indiğini bildirdi.
ABD ve Asyalı müttefikleri Rusya’nın 21. yüzyılda nükleer silah denemesi yapan tek ülke olan Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’u desteklemek için ne kadar ileri gideceğini anlamaya çalışıyor.
BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) veto hakkına sahip daimi üyesi olan Rusya’nın Kuzey Kore’ye yönelik tüm yaklaşımını yeniden değerlendirdiğinin bir işareti olarak Putin, gelişinden önce Pyongyang’ı ABD’nin ekonomik baskı, şantaj ve tehditlerine direndiği için övdü.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ile 2019’da Vladivostok’taki görüşmesinden bir kare. / Fotoğraf: AA
Putin: Rusya kahraman Kore halkını desteklemeye devam edecek
Kuzey Kore devlet medyası tarafından yayımlanan bir makalede Putin “yoldaş” olarak nitelendirdiği Kim’i de takdir etti ve Avrasya genelinde ticareti geliştirmek ve güvenliği güçlendirmek için “gayrimeşru tek taraflı kısıtlamalara ortaklaşa direnme” sözü verdi.
İktidardaki İşçi Partisi’nin yayın organı olan Rodong Sinmun gazetesinin ön sayfasında yayımlanan makalede Putin “Daha önce varılan anlaşmaları uygulamayı reddeden Washington, sürekli olarak daha katı ve açıkça kabul edilemez talepler öne sürüyor” dedi ve ekledi:
“Rusya sinsi, tehlikeli ve saldırgan düşmana karşı Kuzey Kore’yi ve kahraman Kore halkını her zaman desteklemiştir ve desteklemeye de devam edecektir.”
Putin ziyaret öncesinde bir başkanlık emri yayımlayarak Moskova’nın Pyongyang ile “kapsamlı bir stratejik ortaklık anlaşması” imzalamak istediğini söyledi. Dış politika danışmanı Yuri Uşakov anlaşmanın güvenlik konularını da içereceğini söyledi.
Uşakov anlaşmanın başka bir ülkeye karşı olmayacağını ancak “daha fazla işbirliği için beklentilerin ana hatlarını çizeceğini” ifade etti.
Putin 1950 Kore Savaşı’ndan iki yıl kadar önce Kim’in büyükbabası Kim Il Sung tarafından kurulan Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’ni ilk tanıyanın Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) olduğunu belirtti.
Kuzey Kore devlet medyası ayrıca Rusya’yı öven ve Ukrayna’daki askeri operasyonlarını “tüm Rus vatandaşlarının kutsal savaşı” olarak nitelendirerek destekleyen makalelere yer verdi.
İki lider 2023’te de Rusya’nın Uzak Doğu’daki Amur bölgesinde bulunan Vostoçni Uzay Üssü’nde bir araya gelmişti. / Fotoğraf: AA
Ziyaret neleri içeriyor?
Rus Interfax haber ajansının Putin’in yardımcısı Uşakov’dan aktardığına göre ziyaret kapsamında iki lider arasında birebir görüşmelerin yanı sıra gala konseri ve devlet resepsiyonu düzenlendi. İki lider birkaç anlaşmaya imza attı.
Heyette Rusya Savunma Bakanı Andrey Belusov, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, doğal kaynaklar, sağlık ve ulaştırma bakanları, Rus uzay ajansı (Roscosmos), demiryolları başkanları ve Putin’in enerjiden sorumlu adamı Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak yer alıyor.
Ziyaret öncesinde Kuzey Kore’nin Pyongyang’ın merkezinde olası bir askeri geçit töreni için hazırlık yaptığı ticari uydu görüntülerinden anlaşılmıştı.
ABD ve Güney Kore endişeli
Putin’in devlet ziyareti, ABD’nin Kuzey Kore’nin Ukrayna’da kullanılmak üzere Rusya’ya “düzinelerce balistik füze ve 11 binden fazla konteynerlik mühimmat” tedarik ettiği yönündeki suçlamalarının ortasında gerçekleşiyor. ABD’nin sadık bir müttefiki olan Güney Kore de benzer endişeleri dile getirdi.
Beyaz Saray pazartesi günü yaptığı açıklamada Rusya ve Kuzey Kore arasında derinleşen ilişkiden rahatsızlık duyduğunu belirtti. ABD Dışişleri Bakanlığı Putin’in Ukrayna’daki savaşını desteklemek için silah arayacağından “oldukça emin” olduğunu söyledi.
Moskova ve Pyongyang silah transferlerini reddetti ancak muhtemelen ortak tatbikatlar da dahil olmak üzere askeri ilişkileri artırma sözü verdi.
Rusya’nın bu yıl mühimmat üretiminde tüm NATO askeri ittifakını geride bırakması bekleniyor, yeni sekme açılır, bu nedenle Putin’in gezisi muhtemelen Washington’a Moskova’nın bir dizi küresel krizde ne kadar yıkıcı olabileceğinin altını çizmeyi amaçlıyor.
Rusya Mart ayında nükleer silah ve balistik füze programları nedeniyle Kuzey Kore’ye karşı uzun süredir devam eden BM yaptırımlarının uygulanmasını izleyen bir uzmanlar panelinin yıllık yenilenmesini veto etti.
‘Kore Savaşı’ndan bu yana ABD ulusal güvenliğine en büyük tehdit’
Şu anda Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde çalışan eski bir ABD ulusal güvenlik yetkilisi olan Victor Cha, Reuters’a verdiği demeçte zirvenin Kore Savaşı’ndan bu yana ABD ulusal güvenliğine yönelik en büyük tehdidi oluşturduğunu savundu.
Pazartesi günü yayınladığı bir raporda Cha “Tarihin derinliklerinden gelen ve Ukrayna’daki savaşla yeniden canlanan bu ilişki, Avrupa, Asya ve ABD anavatanının güvenliğini baltalıyor” dedi.
Cha Washington’u Pyongyang üzerindeki ekonomik ve diplomatik baskıyı arttırmak için Avrupa ve diğer ortaklarla birlikte çalışmaya, Çin ile temas kurmaya ve Kuzey’i dışarıdan medya ile doldurmak için büyük bir insan hakları ve bilgilendirme kampanyası başlatmaya çağırdı.
BMGK’da Kuzey Kore bölünmesi
Kuzey Kore 2006 yılından bu yana balistik füze ve nükleer programları nedeniyle BM yaptırımları altında bulunuyor ve bu önlemler yıllar içinde güçlendirildi.
BM Güvenlik Konseyi Pyongyang ile nasıl başa çıkılacağı konusunda bölünmüş durumda.
Rusya ve Çin daha fazla yaptırımın işe yaramayacağını ve ABD ile Güney Kore’nin ortak askeri tatbikatlarının sadece Pyongyang’ı kışkırttığını söylüyor. İki yıl önce, Kuzey Kore’nin yeniden balistik füze fırlatması üzerine bu ülkeye daha fazla BM yaptırımı uygulanmasına yönelik ABD öncülüğündeki girişimi veto etmişlerdi.
Washington ve Asyalı müttefikleri Pekin ve Moskova’yı Kuzey Kore’yi daha fazla yaptırımdan koruyarak cesaretlendirmekle suçluyor.
Öte yandan Putin Kuzey Kore’nin ardından Vietnam’ı ziyaret edecek.
