Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) İkinci Dünya Savaşı’nda Nazi Almanyası’na karşı kazandığı zafer Rusya’da son üç yıldır bir savaşın gölgesinde kutlanıyor. Bu zaferin tarihi olan 9 Mayıs Rusya’da yine aynı gölgenin altında geçti. Moskova’nın Kızıl Meydanı’nda toplanan kalabalığa konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin güçlerinin dış tehditlerle mücadeleye “daima hazır” olduğunu söyledi.
9 Mayıs, Rusya’nın her yıl kutladığı 9 Mayıs Zafer Günü Putin iktidara geldiğinden beri halkın desteğini almak ve ülkenin askeri gücünü göstermek için fırsat olarak görülüyor. Ancak bu yıl geçen seneye kıyasla daha az sayıda asker ve teçhizat Kızıl Meydan’daydı. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu Telegram üzerinden yaptığı açıklamada Kızıl Meydan’daki ana askeri geçit törenine dokuz bin kişi ve 70 parça askeri teçhizatın katılacağını söyledi. Geçen yıl törene 10 binden fazla kişi katılmış, 125 parça askeri teçhizat sergilenmişti.
Rusya’nın odağı: Chasiv Yar
Teçhizat ve asker azlığı savaşın Rusya lehine kızışmasıyla açıklanabilir. Rusya şu anda Chasiv Yar’a odaklanmış durumda, burayı alırsa Ukrayna’nın sevkiyat damarlarına darbe vurabilir konuma gelecek. Bununla birlikte tören geçen yıla göre biraz daha coşkuluydu. Bu da Rusya’nın savaşın ilk şokundan kurtulduğunu gösteriyor. Ukrayna’daki savaşın Rusya lehine dönmesinin de coşkuda etkili olması mümkün.
Putin konuşmasını başkentte sergilenen tankları inceledikten sonra yaptı ve “Sevgili dostlar, Rusya zor bir dönemden geçiyor. Vatanımızın kaderi bizim ellerimizde. Bugün Zafer Günü’nde bunun çok daha farkındayız. Rusya küresel bir çatışmanın başlamasına izin vermemek için her şeyi yapacaktır. Ancak kimsenin bizi tehdit etmesine izin vermeyeceğiz, stratejik güçlerimiz daima hazır olacak” dedi.
Putin Ukrayna’dan sadece bir kez bahsetti
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin. Fotoğraf: Ria
Geçen yıl Rusya cephede zorlandığı bir dönemden geçiyordu. Putin o zaman ülkenin hayatta kalmak için “gerçek bir savaş verdiğini” söylemiş, Batı’nın elitlerini “Rusya’yı dışlamakla ve yok etmeye çalışmakla” suçlamıştı. Ancak Putin bugünkü konuşmasında Ukrayna’daki savaştan sadece bir kez bahsettiği gibi, bunu savaş olarak değil de iki yıldır telaffuz ettiği gibi “özel askeri operasyon” olarak niteledi.
Dikkat çeken bir diğer şey de Putin’in söylemlerinin bugünden ziyade İkinci Dünya Savaşı’nda Sovyet vatandaşlarının fedakârlıklarına odaklanmasıydı. Bununla birlikte bugünün düşmanlarını tamamen görmezden gelmedi, Rusya ve Batı’yı “ikiyüzlülükle ve yalan söylemekle” suçladı. Sekiz dakika süren konuşmada “İntikam arayışı, tarihin istismar edilmesi, Nazilerin modern varislerini mazur gösterme çabalarının hepsi Batılı elitler tarafından giderek daha çok yeni bölgesel çatışmaları alevlendirmek için kullanılan politikaların parçaları” dedi.
İkinci Dünya Savaşı’nda Sovyetler Birliği’nde 19 milyonu sivil, 8.7 milyonu asker olmak üzere toplam 27 milyon kişi hayatını kaybetti. Ölenlerin 5.7 milyonu Rus kökenli, 1.3 milyonu Ukrayna kökenliydi. SSCB savaşta en çok can kaybı veren ülkeydi.
Törene çoğu eski Sovyet ülkeleri ve müttefikleri olmak üzere çok sayıda dünya lideri davet edildi. Geçen yıl sadece Nazi Almanyası’na karşı mücadele etmiş eski Sovyet ülkeleri kutlamalara davet edilmişti. Katılanlar arasında Belarus Devlet Başkanı Aleksandır Lukaşenko, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Tacikistan lideri İmamali Rahman, Türkmenistan lideri Serdar Berdimuhamedov, Küba lideri Miguel Diaz-Canel ve Laos’tan Thongloun Sisoulith vardı. Bu arada Lukaşenko törene Umka adındaki cins köpeğini de getirdi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova Rus haber ajansı TASS’a törene “dost olmayan ülkelerin davet edilmediğini” söyleyerek “Ülkemize karşı saldırgan bir politika seyrediyorlar ve buna “stratejik yenilgiye uğratmak” olarak tanımlıyorlar” dedi.
Bu arada Zafer Günü kutlamaları Putin’in salı günü beşinci dönemi için yemin ettiği törenden iki gün sonra yapıldı. Kremlin’de düzenlenen yemin törenine Rusya’nın üst düzey askeri ve siyasi yetkilileri katılsa da Batı Rusya’daki seçimleri şaibeli olarak niteleyerek temsilci göndermeyi reddetti.
