Rusya’da seçim sona erdi, Vladimir Putin yeni başkanlık dönemini kutlamak için Kızıl Meydan’a çıktı, Batı’ya “hodri meydan” dedi. Ama seçimin Rusya dışında bir ayağı daha vardı: Yurtdışı oyları. Rusya Devlet Başkanlığı Seçim Kurulu’nun açıklamasına göre pazar günü sona eren seçimlerde Rusya dışındaki diğer ülkelerde toplam 383 bin Rus vatandaşı oy kullandı.
Türkiye’de geçen yıl düzenlenen genel seçimlerde yurt dışı oyları 1.4 milyonun üzerindeydi, Rusya’nın yurt dışında oy kullanan vatandaşlarının sayısı epey aşağıda kalıyor ama Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova’ya göre bu, “eşi benzeri görülmemiş bir miktar.” Önce yurt içinde Putin ve rakiplerinin oy oranlarını hatırlayalım:
Putin oyların 87,29’unu alarak zaferi göğüsledi. Onu Komünist Parti’den Nikolay Haritonov yüzde 4.30, Yeni İnsanlar Partisi’nden Vladislav Davankov yüzde 3.84, Liberal Demokrat Parti’den Leonid Slutski yüzde 3.21 ile takip etti.
Seçimden kısa süre önce ölen ve ülkenin en ünlü muhalifi olan Aleksey Navalni’nin eşi Yulya Navalnaya, seçime az bir vakit kala Rus seçmenlere boykot çağrısı yapmıştı. Seçmenlerden oy merkezlerinde kuyruklar oluşturmalarını, oy pusulalarına da Navalni yazmalarını istemişti. Hem Rusya’da hem de yurt dışında bu çağrıya ses verilmiş, en büyük protesto gösterilerine de Ermenistan’ın başkenti Erivan’da rastlanmıştı. Navalnaya ise oyunu Almanya’nın başkenti Berlin’de kullanmış, altı saat boyunca kuyrukta beklemişti. Şimdi inceleyeceğimiz yurt dışı sonuçları boykotun boyutunu da gösterebilir bize…
Davankov Rusya’dakinden daha makul yenildi
Merkezi Seçim Komisyonu’na göre yabancı ülkelerdeki seçmenlerin yüzde 72,1’i Putin’e oy verdi. Davankov yüzde 16,65, Haritonov yüzde 2,22, Slutski yüzde 1,97 oy aldı. Yani yurt dışındaki oylamada Davankov’un popülaritesinin Haritanov’dan fazla olduğu görülüyor.
Abhazya, Güney Osetya, Azerbaycan, Belarus, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’da Putin galip geldi. Çin’de yüzde 50’nin üzerinde oy alan Putin, Hindistan’da oyların yüzde 70’ini kazandı. Tayland’daki sandıktan ise Davankov çıktı. Erivan’da da sürpriz olmayan bir şekilde sandıktan Davankov çıktı.
Avrupa’da kurulan sandıkların 30’undan Putin çıkarken, 2312ünden Davankov çıktı. Putin’in yeni dönemini destekleyen Avrupa ülkeleri arasında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Yunanistan, Bosna Hersek, Arnavutluk, Belçika, Bulgaristan, İtalya, Fransa, Almanya, Norveç, Malta, Makedonya ve İzlanda’nın yanı sıra Estonya ve Letonya vardı.
Davankov’un Avrupa’da kazandığı yerler ise Avusturya, Büyük Britanya, Danimarka, İrlanda, Polonya, Portekiz, Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Slovenya, Macaristan, İsveç, Hırvatistan ve İspanya, Litvanya ve Sırbistan vardı.
İsrail’deki oylamada Davankov az farkla galip çıkarken, Filistin’deki Rus vatandaşlarının çok büyük bir kısmı (yüzde 90) Putin’e oy verdi. ABD’de New York, Houston ve Washington’da sandık açıldı. Houston ve Washington’da seçimi kazanan Putin oldu. Meksika’da tek sandık açıldı, onda da Putin çıktı. Aynı şekilde Kanada’da da Putin oyların yüzde 50’sini göğüsledi.
Trabzon meydan okudu
Şimdi gelelim Türkiye’ye…
Türkiye’de Rusya seçimleri için dört şehirde sandık açıldı. Bu şehirler İstanbul, Ankara, Antalya ve Trabzon’du. İstanbul, Ankara ve Antalya’da sandıktan Putin çıkarken, Trabzon’da sandıktan tam olarak yüzde 64.47’lik bir sonuçla Davankov çıktı ki Davankov’un genel olarak aldığı en yüksek oy oranlarından biri Trabzon oldu.
Bu arada Trabzon’daki konsolosluk özellikle Osmanlı döneminde Rusya için stratejik öneme sahipti çünkü Trabzon Rus hakimiyet sınırına çok yakındı. Ancak bugünlerde Trabzon’daki Rus vatandaşlarının sayısı İstanbul ve Antalya’dakilere oranla çok daha düşük kalıyor.
