Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in iki günlük Kuzey Kore ziyareti sadece Batı’nın değil, Kuzey Kore ile teknik olarak savaş halindeki Güney Kore’nin de merceğindeydi. Putin’in 24 yıl sonra ilk kez Pyongyang’a gitmesinin herhangi bir anlaşma olmadan bitmeyeceği tahmin ediliyordu. Öyle de oldu, iki ülke arasında güvenlik paktı imzalandı. Bu pakta göre ikisinden birine saldırılırsa diğeri hemen yardımına koşacak. Bu söz Güney Kore cephesinde hoş karşılanmadı, öyle ki Güneyli yetkililer anlaşmayı kınayarak Ukrayna’ya verdiği desteği genişletmeyi yeniden düşüneceğini söyledi.
Kuzey Kore’nin resmi haber ajansı KCNA anlaşmanın her iki ülkenin de savaş halinde tüm askeri araçlarını devreye sokacağını bildirdi. Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un ofisi Kuzey ve Rusya arasındaki anlaşmayı kınayarak bunun Güney’in güvenliğine tehdit oluşturduğunu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarının ihlali olarak niteledi. Başkanlıktan yapılan açıklamada Seul’un Moskova ile ilişkilerinin bu karardan sonra olumsuz etkileneceği uyarısı da yapıldı.
Amerikan haber ajansı AP’nin Güneyli bir yetkiliye dayandırdığı haberine göre Yoon hükümeti Moskova-Pyongyang anlaşmasına misilleme olarak Ukrayna’nın savaşta direnmesine yardımı olacak silah tedariki konusunu yeniden değerlendirmeyi düşünüyor.
‘Rusya-Güney Kore ilişkileri olumsuz etkilenecek’
Yoon’un ofisinden yapılan açıklamada “Kore ve Ukrayna savaşı gibi işgallerle çatışmaları başlatma geçmişi olan iki ülkenin, uluslararası toplumun gerçekleştirmeyeceği bir savunma saldırısından önce askeri işbirliği yapması çok saçma. Özellikle de Kuzey Kore’ye yaptırım kararını onaylayan BMGK’nın daimi üyesi olan Rusya’nın Kuzey Kore’yi destekleme ve güvenliğimize tehdit oluşturma kararı, kaçınılmaz olarak Güney Kore-Rusya ilişkilerinde olumsuz bir etki yaratacak” dendi.
Kendisi de ABD ile güvenlik anlaşmasına sahip olan Güney Kore, büyüyen bir silah ihracatçısı ve Batı’nın Rusya’ya savaşın başından beri uyguladığı yaptırımlara destek veriyor. Ancak sıcak savaş halindeki ülkelere silah sağlamama politikasının bir parçası olarak Ukrayna’ya doğrudan silah göndermedi.
Öte yandan Batı, Kuzey Kore’yi eylülden beri Rusya’ya silah yollamakla suçluyor. ABD’nin şubat ayında yaptığı açıklamaya göre Rusya’ya eylül ayından beri Kuzey Kore’den 10 binden fazla konteyner geldi. Bu konteynerler 260 bin ton mühimmat taşıyabilecek kapasitede. Ayrıca ABD’li yetkililer Rus güçlerinin eylül ayından beri Ukrayna’ya Kuzey Kore yapımı en az 10 füze fırlattığını söylüyor.
İki ülke arasında Soğuk Savaş’tan beri en güçlü anlaşma
Putin ve Kim çarşamba günü imzaladıkları anlaşmayı güvenlik, ticaret, yatırım, kültür ve insani bağları içeren önemli bir anlaşma olarak tanımladı. Gözlemciler bu anlaşmanın Soğuk Savaş’tan bu yana Moskova ve Pyongyang arasında ilişkilerin en güçlü olduğu döneme işaret edebileceğini söylüyor. Zirvenin ardından Kim iki ülkenin “sıkı bir dostluğa” sahip olduğunu belirterek anlaşmanın “şimdiye kadarki en güçlü anlaşmaları” olduğunu söylerken Putin de ilişkilerinizi daha yüksek bir seviyeye taşımak için duydukları arzuyu yansıyan “çığır açıcı bir anlaşma” olarak değerlendirdi.
İki ülke arasındaki ilk işbirliği anlaşması Rusya’nın Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği olduğu zamanlarda, 1961 yılında imzalanmıştı. O zamanlar iki ülke arasında askeri savunma yardımı konuşulmamıştı ama bu Moskova ile Pyongyang arasındaki ilişkinin canlandırılmasında önemli bir adım olarak görülüyordu. Daha sonra Putin Kim Jong Il döneminde 2000 yılında Kuzey Kore’ye gitmişti. Bu bir Rus liderin Kuzey Kore’ye ilk ziyareti olarak kayda geçmişti. Hemen ertesi yıl da Kim Moskova’yı ziyaret etmek için dokuz günlük tren yolculuğunu başlatmıştı.