Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin üzerinden bir yıl üç ay geçti. Daha spesifik konuşacak olursak 453 gün geçti. Aylardır çatışmaların merkezinde olan Bahmut, hem Ukrayna’nın direnişinin hem de Rusya’nın tüm dünyada ancak çatışmaların ardından adını duyurabilmiş kentte zafer kazanma yolundaki kararlılıklarının bir sembolü olarak önem kazandı.
Wagner şefi Yevgeni Prigozhin, Telegram uygulamasında yayımladığı bir videoda, şehirde yıkılmış tren istasyonu gibi görünen bir yerin önünde elinde Rus bayrağıyla, “Bugün öğlen saatlerinde Bahmut tamamen ele geçirildi. Bir uçtan diğer uca tüm şehri ele geçirdik” diyerek şehirde zafer ilan etti.
Prigozhin’in açıklamalarından yaklaşık bir saat sonra Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Hanna Maliar, Ukraynalı askerlerin hâlâ Bahmut’un güneybatısında ‘bazı sanayi ve altyapı tesislerinde’ konuşlanmış bir halde olduklarını söyledi. Maliar kısa açıklamasında ‘ağır çatışmaların’ devam ettiğini de vurguladı. Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı General Oleksandr Sırskıy da Bahmut’taki savaşın bitmediğinin altını çizdi.
Rusya Savunma Bakanlığı ve Kremlin ise saatler sonra şehrin ‘kurtarıldığını’ teyit eden bir açıklama yayımladı. Ukraynalı üst düzey yetkililer, şehir içindeki durumun ‘kritik’ olduğunu, askerlerin amansız bir topçu ateşi ve güçlü bombardımanlarla karşı karşıya olduğunu kabul etse de bölgedeki çatışmaların hâlâ devam ettiğini söylüyorlar.
Prigozhin, pazar günü yaptığı açıklamada ele geçirmeyi vaat ettikleri tüm bölgeleri son santimetrekaresine kadar ele geçirdikten sonra 25 Mayıs’ta Ukrayna’nın doğusundaki cepheden ayrılacağını ve yerini Savunma Bakanlığı’na devredeceğini söyledi.
Zelenski’nin sözleri, ‘Bahmut düştü’ diye yorumlandı
G7 zirvesinde olan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’ye gazetecilerden biri Bahmut’un düşüp düşmediğini sordu. Zelenski ise soruya, “Sanmıyorum. Bahmut sadece kalbimizde” şeklinde yanıt verdi. Ukraynalı lider sözlerine, “Orada hiçbir şey kalmadığını anlamalısınız. Her şeyi yok ettiler” diye devam etti.
Zelenski’nin sözleri dünya basınında Bahmut’un gerçekten de düştüğü şeklinde yorumlanınca basın sözcüsü Sergey Nikiforov Facebook sayfasından yaptığı açıklamada, “Gazetecinin sorusu Bahmut’un alınıp alınmadığı üzerineydi. Başkanın cevabı ise ‘Sanmıyorum’du. ‘Artık kalbimizde’ ifadesi başka bir sorunun yanıtıydı” diye belirtti.
Zelenski daha sonra bir basın toplantısında, “Direnmeye devam ediyoruz. Bahmut’ta ne olduğunu net olarak anlıyorum. Ordunun stratejilerini paylaşamam ancak bizimkinden daha da büyük olsa hiçbir ülke bizi yenemez. Öyle ya da böyle biz kazanacağız. Bugün askerlerimiz Bahmut’ta. Yerlerini söylemeyeceğim. Bahmut Rusya’nın eline geçmedi” dedi.
Bahmut’un stratejik önemi
Askeri analistler ve bazı Ukraynalı yetkililer, Ukrayna’nın Bahmut’taki çatışmada iki stratejik amaca önem verdiğini söylüyor: Rus kuvvetlerini küçültmek ve Rus komutanları ön hatlardaki başka yerlerden asker çekmeye zorlayarak savunma pozisyonlarını zayıflatmak. Aslında İngiliz askeri istihbaratı son zamanlarda Ukrayna’nın söz konusu şehrin kuzey ve güney kanatlarında bir zemin kazanarak, Rus ordusunu bölgeye daha fazla asker sevk etmeye zorladığını bildirmişti.
ABD bu ayın başlarında yaptığı açıklamada Rusya’nın aralık ayından bu yana 20 bini Bahmut’ta olmak üzere toplamda 100 bin askerini kaybettiğini iddia ediyor. Ukrayna da şiddetli çatışmalarda ağır kayıplar veriyor ancak bu konuda nadiren açıklama yapılıyor.
Prigozhin’in mühimmat azlığından şikayet ederek hükümete sert sözler söylediği bir video da Bahmut’taki durumların Rusya için pek de iyi gitmediği izlenimini yaratmıştı. Ancak daha sonra hükümet, Wagner’in isteğini yerine getirerek bölgeye daha fazla mühimmat gönderme sözü vermişti.
Bu son gelişmenin Ukrayna tarafından beklenen büyük karşı saldırıyı nasıl etkileyeceği merak konusu. Karşı saldırının Batı’dan beklenen mühimmatlar sebebiyle gecikmeli gerçekleşeceğini ima eden Zelenski son haftalarda önce Almanya, Fransa ve İngiltere’nin kapılarını çalarak silah istemiş, daha sonra da Arap Birliği ve G7 zirvelerine katılarak devam eden savaşta destek talep etmişti.
