Rusya’da polis gay barları bastı

2022 Şubatı’nda Ukrayna topraklarında başlayan savaşın ardından Rusya’da toplumsal hareketlere ve sivil toplum kuruluşlarına baskı artıyor. Son olarak LGBTİ+ hareketini yasaklayan mahkeme kararı ülkede tartışmalara neden olurken Rus güvenlik güçleri kararın üzerinden 48 saat geçmeden Moskova’da gay kulüp ve barlara baskın düzenledi.

Yerel medyanın bildirdiğine göre polis “uyuşturucu baskını” diyerek Rusya’nın başkenti Moskova’da bir gece kulübü, bir erkek saunası ve LGBTİ+ partilerine ev sahipliği yapan bir bar dahil olmak üzere çeşitli mekanlarda arama yaptı.

Görgü tanığı kulüp müdavimleri kişisel eşya ve dokümanlarının güvenlik güçleri tarafından kontrol edildiğini ve fotoğraflarının çekildiğini söyledi. Ancak mekan yöneticilerinin baskından önce müşterileri uyardığı belirtildi.

Baskınlar Rusya Yüksek Mahkemesi’nin ülkenin LGBTİ+ hareketini “aşırılık yanlısı” bir örgüt olarak tanımlaması kararının ardından geldi. Adalet Bakanlığı tarafından açılan bir davaya cevaben alınan karar 24 yıllık iktidarı boyunca “geleneksel aile değerlerini” vurgulayan Devlet Başkanı Vladimir Putin’in on yıllardır LGBTİ+ haklarına yönelik baskılarının son adımı oldu.

Aktivistler davanın özgürlükçü ve resmi olmayan bir harekete karşı açıldığını, yetkililerin bu hareketin parçası olan kişi ve gruplara baskıyı artıracağını söylüyor.

Petersburg’da da birçok mekan kapatıldı

Kararın ardından ülkenin cazibe merkezlerinden St. Petersburg kentinde de meşhur gay kulübü Central Station dahil birçok LGBTİ+ mekanı kapatıldı. Cuma günü sosyal medya üzerinden yapılan açıklamada işletme sahibinin yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte artık barı çalıştıramayacağı belirtildi.

Rus LGBTİ+ topluluğu ile çalışan insan hakları avukatı Max Olenichev Associated Press’e (AP) kararın yürürlüğe girmesinin LGBTİ+ bireylerin haklarını savunmak konusunda organize faaliyetleri baskın bir şekilde yasaklayacağını söylemişti.

Olenichev “Pratikte Rus yetkililer ellerindeki bu mahkeme kararıyla Rusya’da faaliyet gösteren LGBTİ+ girişimlerini bu sivil hareketin bir parçası olarak görerek kararı uygulayabilir” dedi.

Karardan önce önde gelen Rus insan hakları grupları Yüksek Mahkeme’ye Adalet Bakanlığı’nın açtığı davayı “ayrımcı ve Rusya anayasasının ihlali” olarak nitelendiren bir belge sunmuştu. Bazı LGBTİ+ aktivistleri davada taraf olmaya çalışmış, ancak talep mahkeme tarafından reddedilmişti.

Önce propaganda yasası, sonra cinsiyet değiştirme yasağı

2013 yılında Kremlin “eşcinsel propaganda” yasası olarak bilinen ve reşit olmayanlar arasında “geleneksel olmayan cinsel ilişkilerin” kamuoyu önünde desteklenmesini yasaklayan ve LGBTİ+ haklarını kısıtlayan ilk mevzuatı kabul etmişti. 2020 yılında Putin’in iktidarını iki dönem daha uzatmak için yaptığı anayasal reformlar, eşcinsel evliliği yasaklayan bir hüküm de içeriyordu.

2022’de savaşla birlikte Ukrayna’ya asker gönderdikten sonra Kremlin, ülkede çeşitli sivil toplum kuruluşlarına karşı baskıyı giderek artırarak Batı’nın “aşağılayıcı” etkisi olarak adlandırdığı eşcinselliğe karşı bir kampanya başlattı. Hak savunucuları bunu “savaşı meşrulaştırma girişimi” olarak gördü. Aynı yıl yetişkinler arasında “geleneksel olmayan cinsel ilişkilerin” propagandasını ve LGBTİ+ bireylerin kamuoyu önünde desteklenmesini yasaklayan bir yasa kabul edildi.

Bu yıl kabul edilen bir başka yasa ise cinsiyet değiştirmeye yasak getirdi. Yasayla birlikte kişinin cinsiyetini değiştirmeye yönelik her türlü tıbbi müdahale ve cinsiyetin resmi belgelerde ve kamu kayıtlarında değiştirilmesi suç sayıldı.

Rusya’dan ‘homofobi’ iddialarına yalanlama

Rus yetkililer “LGBTİ+ ayrımcılığı” ve “homofobi” suçlamalarını ise reddediyor. Bu ayın başlarında Adalet Bakan Yardımcısı Andrei Loginov “Rusya’da LGBT bireylerin haklarının yasal olarak korunduğunu” söyledi.

Cenevre’deki BM İnsan Hakları Konseyi’ne Rusya’daki insan hakları konusunda bir rapor sunan Loginov, “geleneksel olmayan cinsel ilişkilerin kamusal alanda sergilenmesinin engellenmesinin bu kişiler için bir kınama biçimi olmadığını” savundu.

Öte yandan Yüksek Mahkeme’de görülen dava bir sır gibi saklanıyorken LGBTİ+ faaliyetlerinin ve sembollerinin nasıl kısıtlanacağı belirsizliğini koruyor.

‘Birçok kişi ülkeyi terk etmeye niyetli’

Moskova LGBTİ+ İnisiyatifleri Toplum Merkezi Direktörü Olga Baranova, birçok kişinin hedef haline gelmeden önce “Rusya’yı terk etmeyi düşüneceğini” söyledi.

AP’ye konuşan Baranova “Rusya’da bolca bulunan diğer toplumsal sorunlara odaklanılmasını engellemek için bizi bir kez daha iç düşman olarak gösterdikleri çok açık” diyerek Putin yönetimine tepki gösterdi.

Rusya’da Adalet Bakanlığı harekete geçti: LGBTİ+ hareketi yasaklanacak