1972’de Richard Nixon ve diğer Cumhuriyetçi liderlerin iktidara gelmesine yardım ederek ABD’de siyasi kampanya sanatında çığır açan parlak matematikçi Arthur Finkelstein, 2017’de yaşamını yitirdi ancak onun mirasını sürdüren George Birnbaum, bu sanatı dünyanın farklı yerlerinde icra ediyor.
BBC’nin Doğu Avrupa Muhabiri Nick Thorpe, hem Birnbaum’la söyleşisiyle birleştirdiği portre yazısında ikilinin tarihte bıraktıkları izi anlatıyor.
1970 doğumlu Birnbaum, Twitter profilinde kendisini şöyle tanıtıyor: “5 Kıta. 15 Başbakan. 7 Başkan. Küresel ölçekte dünya liderlerini seçiyor ve danışmanlık veriyor.”
1996’da İsrail, 2010’da da Macaristan seçimlerinde, kazanan kampanyanın en önemli unsurlarındandı ve burada yarattığı etki şu sıralar onun New York, Dubai, Harare arasında mekik dokumasını sağlıyor.
BBC yazısında, Birnbaum’a geçmeden önce onun hocası Arthur Finkelstein’a göz atılıyor.
‘Seçimi işinize en iyi gelen konuda kutuplaştırın’
Finkelstein, 1972’de Richard Nixon’ın iktidara gelmesini sağlamıştı ve 1970 tarihli notunda şöyle yazmıştı: “Seçimi sizin işinize en iyi gelen konu etrafında kutuplaştırmaya çalışmalısınız, örneğin New York’ta uyuşturucu, suç, ırk…” Devamında da şunu demiş: “Rakibiniz kutuplaştırma girişimini ele geçirdiğinde, başınız belada demektir.”
Finkelstein, öğrencisi Birnbaum’la ilk olarak görevdeki Başbakan Şimon Peres’in selefi İtzhak Rabin’in öldürülmesinden aylar sonra, Binyamin Netanyahu’nun İsrail’deki ilk seçim zaferiyle önemli bir iş başardı. O dönem Filistinlilerle barış görüşmelerine ilişkin, “Peres Kudüs’ü bölecek” gibi sloganlar bulup seçmeni heyecanlandırmışlar.
BBC muhabirinin, “Doğru muydu?” sorusunu, Birnbaum bugün şöyle yanıtlıyor: “Kudüs’ün ortasında bir çizgi olsa da olmasa da, bunun doğru olduğunu düşünmüyorum. Ancak belediyenin belirli bölgeleri vardı. Barış anlaşmasının bir parçası olarak Filistin Yönetimi’ne verilmesi tartışılıyordu.”
Bu seçimden 12 yıl sonra 2008’de Macaristan’da sağcı Fidesz Partisi’nin lideri Viktor Orban için çalışmaya başlamış ikili. Üç yıl sonraki seçime hazırlanırken, Viktor Orban’ın yeni bir düşmana ihtiyacı olduğunu belirlediler. Çok sayıda kamuoyu araştırmasından sonra, o zaman 85 yaşındaki Macaristan doğumlu ABD’li milyarder ve hayırsever George Soros’u mükemmel bir hedef olarak gördüler. O günden sonra Viktor Orban onu karaladı.
George Birnbaum bu konuda, “George Soros iyi bir hedefti. Çünkü Macaristan’da yeterli sayıda kişi bu milyarderin, neredeyse Oz Büyücüsü gibi, perde arkasında siyaseti ve politikayı kontrol ettiği fikrinden hoşlanmadı” diyor.
Bir kere Soros keşfedilince…
George Birnbaum, Viktor Orban için çalışmayı 2015 yılında bıraktı. O tarihlerde Orban yeni düşman olarak müslüman göçmenleri seçti ve George Soros, AB’nin çok sayıda sığınmacıyı kabul etmesini önerdiğinde fırsatı yakaladı. Yahudi hayırsever Soros, Hıristiyan Avrupa’yı Müslüman göçmenlerle yok etme planı yapmakla suçlandı. Avrupa siyasetinin aşırı sağ kanadında halihazırda ‘Büyük Yer Değiştirme Teorisi’ olarak zemin kazanmaya başlayan bu düşünceyle göçmenler; Yahudilerin veya Romanların yerini alarak birçok Macar’ın dünyayı algılayışındaki korkulan ‘öteki’ haline geldi. Ve George Soros’un şeytanlaştırılması Macaristan’dan tüm dünyaya yayıldı.
Viktor Orban, 2022’de ABD’nin Teksas eyaletinde düzenlenen Muhafazakar Siyasi Eylem Konferansı’nda da Soros’a dair kötüleyici söylemlerini sürdürmüş.
Soros’u sokakta görse içki ısmarlarmış
BBC’nin aktardığına göre George Birnbaum’un eşi Ukraynalı ve çift, Kiev Belediye Başkanı Vitali Kliçko’nun yakın arkadaşları olarak sık sık Ukrayna’yı ziyaret ediyormuş. Ukrayna’daki duruma dair “Bize özgürlüğün ve demokrasinin neden önemli olduğunu hatırlattı” diyor.
George Soros’a gelinceyse, sokakta karşılaşsa onu bir içki içmeye davet edeceğini söylüyor: “Pek çok konuda anlaşamıyoruz… Ama Batı demokrasisinin, liberal demokrasinin geleceğini nerelerde gördüğümüzü öğrenmek istiyorum. Solun ilerici liberalizmi veya şu anda var olan aşırı sağcı izolasyonist muhafazakarlık olsun, her iki taraftaki aşırı uçlarla sorunum var.”
Viktor Orban’la ilk karşılaştıklarında ona hayran kaldığını da itiraf ediyor: “Entelektüel olarak çok zeki bir birey, ekonomi ve diğer politika alanları hakkında derin bilgiye sahip biri… ve bu nadirdir.”
Şimdi Orban’ın gereğinden uzun süredir iktidarda olduğuna inanıyor.
Ocak 2015’te Viktor Orban, her göçmenin potansiyel bir terörist olduğunu öne sürerken, Temmuz 2022’ye kadar destekçilerine, “Birbirimize karışmaya hazırız, ancak karışık ırklardan bir halk olmak istemiyoruz” dedi.
George Birnbaum her iki söyleme de şiddetle karşı çıktığını söylüyor: En iyi liderler, bize farklılıklarımızı değil, ortak hedeflerimizi hatırlatanlardır. Mesele ideoloji değil, insanların umutlarının ve hayallerinin gerçekleştirilmesini sağlamaktır.”
Birnbaum’um BBC’ye verdiği mülakatı buradan izleyebilirsiniz.