Endonezya’nın Batı Papua bölgesinde yaklaşık bir buçuk yıldır rehin tutulan Yeni Zelandalı pilot Phillip Mehrtens serbest bırakıldı. Endonezya polisi tarafından Cumartesi günü yapılan açıklama ve Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Winston Peters’ın doğrulamasıyla serbest bırakılma haberi kamuoyuna duyuruldu. Eski bir Jetstar pilotu olan Mehrtens, Şubat 2023’te Batı Papua Ulusal Kurtuluş Ordusu (TPNPB) tarafından rehin alınmıştı. Bu, Endonezya’dan bağımsızlık talep eden örgütün rehin alma eylemiyle pazarlıkta bir koz elde etmesiydi. Mehrtens, isyanın şiddetinin gitgide arttığı bölgeye bir ticari uçak indirmesinin hemen ardında rehin alınmıştı.
TPNPB, esasında Endonezya’dan bağımsızlık talep eden bir silahlı örgüt. Papua bölgesinde uzun süredir devam eden bir isyanın da öncüleri. Örgütün faaliyet gösterdiği belgeler çoğunlukla yoğun altın madenlerinin de işletildiği bölgeler, dolayısıyla Endonezya hükümeti silahlı örgütlere karşı şiddetli denebilecek bir mücadele de veriyor. Örgüt, eline siyasi koz geçirmek adına Merthens’inkine benzer şekilde birçok kişiyi de esir alıyor.
Pilotun durumu iyi
Merthens’in salıverilmesi, bölgedeki isyancılar tarafından bu hafta sunulan yeni koşulların ardından gerçekleşti. Endonezya polis sözcüsü Bayu Suseno, Mehrtens’in bir hava kuvvetleri uçağı ile Jakarta’ya götürüleceğini ve Doğu Jakarta’daki Halim Perdanakusuma Hava Üssü’ne yerel saatle 20.00’de varmasının beklendiğini belirtti.
Endonezya’nın Metro TV kanalı, Mehrtens’in serbest bırakılmasının ardından ailesiyle telefonda duygusal bir konuşma yaptığı anları da yayınladı. Pilot, ardından bir basın toplantısına katılan pilot, moralinin yerinde olduğu izlenimi verdi. Endonezya ordusundan Korgeneral Bambang Trisnohadi basın toplantısında yaptığı açıklamada, Mehrtens’in çok kilo kaybettiğini ancak travma sonrası stres bozukluğuna dair herhangi bir bulgu taşımadığını aktardı. Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, Mehrtens’in serbest bırakılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. “Phillip ve ailesi adına Endonezya ve Yeni Zelanda’da bu sürece katkı sunan herkese teşekkür ederim” dedi.
‘Merthens’i geri almak konusunda başarısız olabilirdik’
TPNPB, Yeni Zelandalı pilot Phillip Mehrtens’in serbest bırakılmasıyla ilgili olarak salı günü bir açıklama yaparak, Endonezya hükümetine bazı koşullar sundu. Açıklamada, serbest bırakma sürecine medyanın “açık erişim” ile dahil edilmesi ve Endonezya hükümetinin askeri operasyonları durdurması istendi. Ayrıca Yeni Zelanda hükümetinden, Mehrtens’in TPNPB ile geçirdiği bir buçuk yılı aşkın süre boyunca yaşadıklarını “kendi hisleriyle” ifade etmesi için alan tanıması da talep edildi.
Bu hafta başında isyancıların Mehrtens’in şubat ayında serbest bırakılacağını vadettikten sonra serbest bırakılması için koşullar önerdiği ortaya çıktı. Peters, Mehrtens’in rehin tutulduğu süre boyunca “güvende ve sağlıklı” olduğunu ve ailesiyle iletişimde olduğunu doğruladı. Peters, “Bu haber, arkadaşları ve sevdikleri için oldukça mutluluk verici” dedi.
Radio NZ’ye verdiği demeçte Peters, henüz Mehrtens ile konuşmadığını ancak salıverilmesine ilişkin görüşmelerde iplerin gergin olduğunu aktardı. Bakan, “Başarısız olabileceğimiz her zaman bir endişeydi. Güvenin olmadığı bir ortamda güven inşa etmek en zor olan şeydir,” ifadelerini kullandı. Peters’a göre bu “kariyerindeki en iyi hikayelerden biri.” Peters, Yeni Zelanda hükümetinin Endonezya yetkilileriyle 19 ay boyunca Mehrtens’in serbest bırakılması için iş birliği yapıldığını da aktardı.
