İsrail’in kesintisiz saldırıları 15 gündür sürüyor. Hamas tarafından gerçekleştirilen Aksa Tufanı ardından adeta fırtınaların dinmediği bölgeye çözüm üretmek için diplomatik görüşmeler de devam ediyor.
Bu görüşmelerin bir adresi Ürdün olacaktı, ancak yaklaşık 500 kişinin öldüğü Ehli Arap Hastanesi saldırısı ardından Filistin, Mısır ve ABD’nin de olacağı masadan kalktığını açıklamıştı. Bu zirve gerçekleşemezken gözler Kahire’de olacak. Gazze’ye yönelik insani yardımların ulaşmasında kilit rol oynayan ve aynı zamanda göçmen akını endişeleriyle gündeme gelen Mısır’da ‘Uluslararası Gazze Barış Zirvesi’ düzenlenecek.
Mısır medyası zirvede Türkiye’nin de olacağını duyurmuştu. Zirveye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın gidip gitmeyeceği tartışılırken Dışişleri Bakanlığı’ndan açıklama geldi. Açıklamaya göre Mısır’daki zirveye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan katılacak.
Bakanlık’tan yapılan açıklamada Fidan’ın “21 Ekim 2023 tarihinde Kahire’de düzenlenecek, Gazze’deki gelişmeler, Filistin davasının geleceği ve barış sürecinin ele alınacağı Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’ne katılmak üzere Mısır’ı ziyaret edecektir” dendi.
Sisi ve Erdoğan görüştü
2022 yılında Katar’da bir tokalaşma ile başlayan normalleşme süreci ağır aksak ilerleyen Kahire ve Ankara arasında telefon görüşmesi de yaşandı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Mısırlı mevkidaşı Abdülfettah es-Sisi ile konuştu. Gündemlerinde tabii ki İsrail ve Filistin arasında 15 gündür süren gerilim ve insani kriz vardı.
Taraflar arasındaki telefon görüşmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada “Görüşmede İsrail-Filistin çatışmasında giderek daha vahim hale gelen tablo, Gazze’deki masum sivillere karşı İsrail’in sergilediği insan hakları ihlalleri ve çözüm için atılabilecek adımlar ele alındı” dendi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede Filistin topraklarına yönelik vahşetin giderek derinleştiğini, hastane, okul ve ibadet yerlerinin bombalanmasına Batılı ülkelerin sessizliğinin Gazze’deki ateşi büyüttüğünü ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan Gazze’deki Filistinlilerin yurtlarından göç etmeye zorlanmasının kabul edilemez olduğunu, Türkiye’nin hem barışın sağlanması hem de bir an önce Gazze’ye insani yardım ve sağlık hizmetlerinin ulaştırılması için her türlü gayreti ortaya koymaya devam edeceğini belirtti.
İngiltere merkezli Reuters’ın aktardığı listeye göre zirveye katılacak isimler ise şöyle:
Liderler düzeyinde temsiliyet
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi (Ev sahibi)
Filistin devlet Başkanı Mahmud Abbas
Ürdün Kralı Abdullah
Bahreyn Kralı Hamed bin İsa el-Halife
Katar Emiri Temim bin Hamad es-Sani
Kuveyt Veliaht Prensi Meşal el-Ahmed el-Cabir es-Sabah
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis
Bakanlık düzeyinde temsiliyet:
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock
Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna
Japonya Dışişleri Bakanı Yoko Kamikawa
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly
Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide
Üst düzey diplomatlar
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov
Çin Ortadoğu Elçisi Zhai Jun
Birleşmiş Milletler genel Sekreteri Antonio Guterres
Avrupa Birliği Konsey Başkanı Charles Michel
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell
Kahire Haber Kanalı Kahire Barış Zirvesi’nin Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi’nin davetine yanıt olarak geniş uluslararası ve bölgesel katılımın olduğu zirvenin bugün yapılacağını bildirmişti.
Barış zirvesi kararı yapılması planlanan ‘Amerika Birleşik Devletleri (ABD)-Mısır-Filistin-Ürdün’ dörtlü zirvesinin iptalinin ardından geldi.
Türkiye-Mısır ilişkileri
Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler 2013 yılında kopmuştu. Türkiye, Temmuz 2013’te Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah Sisi’nin Muhammed Mursi’yi darbe ile devirmesine en sert tepki gösteren ülkelerden biri olmuş ve Mısır ile ilişkilerini en alt seviyeye indirmişti.