İsrail ve Filistinli örgütler arasında devam eden savaşta ateşkes bir gün daha uzatıldı. İsrail ordusu kararın daha fazla rehinenin serbest bırakılması için alındığını açıkladı. Batı’nın “insani ara” tanımıyla gündeme gelen ateşkesin uzatılması için yürütülen diplomasi trafiği ise devam ediyor. Mısır Dışişleri Bakanlığı “Mısırlı ve Katarlı arabulucular Gazze’deki ateşkesin iki gün daha uzatılması ve daha fazla mahkumun serbest bırakılması için çabalıyor” açıklaması yaptı. Hamas ve İsrail’in ilk uzatma açıklaması ateşkesin bitimine saatler kala yapılmıştı. Katar’ın başkenti Doha’da devam eden ateşkes görüşmelerinin ikinci kez uzatılacağı haberi de anlaşmanın bitmesine dakikalar kala duyuruldu. Ateşkes Türkiye saati ile sabah 8’de sona erecekti.
Hamas ve İsrail arasındaki anlaşma kapsamında taraflar karşılıklı olarak esirleri serbest bırakmaya devam ediyor. Hamas altı günlük ateşkes kapsamında 70 İsrailli rehineyi serbest bıraktı. İsrail ise hapishanelerinde tutuklu 210 Filistinli kadın ve çocuğu tahliye etti. Anlaşmanın ilk halinde Hamas’ın 50, İsrail’in de 150 esiri serbest bırakması öngörülmüştü.
Listeler taraflarda
İsrail Hamas’ın bugün serbest bırakması beklenen İsrailli esirlerin listesinin ellerine ulaştığını açıkladı. İsrail Başbakanlık Basın Ofisinden yapılan açıklamada serbest bırakılması beklenen İsrailli esirlerin listesinin ulaştığı ve ailelerine de bilgi verildiği belirtildi.
Hamas’ın kaç İsrailli esiri serbest bırakacağı veya esir takası saatine ilişkin belirsizlik ise sürüyor. Varılan mutabakat kapsamında 10 İsrailli ve 30 Filistinli esirin karşılıklı olarak serbest bırakılması bekleniyor.
İsrail ile Hamas arasında varılan mutabakat kapsamında 24 Kasım’dan bu yana 73 İsrailli ve 210 Filistinli esir karşılıklı olarak serbest bırakıldı.
‘İnsani ara’yı ihlal ettiği iddiasıyla 3 Filistinli öldürüldü
İsrail askerlerinin Gazze’de çatışmalara verilen “insani ara”yı ihlal ettikleri iddiasıyla üç Filistinliyi öldürdüğü bildirildi. İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari Gazze Şeridi’nde “silahlı olduğunu” ileri sürdüğü üç Filistinlinin “insani ara”yı ihlal ettiğini savundu. Hagari “İsrail askerlerine tehdit oluşturduğu” iddiasında bulunduğu bu üç Filistinlinin öldürüldüğünü söyledi.
Saldırıya ilişkin Filistinli gruplardan henüz açıklama yapılmadı.
Batı Kudüs karıştı
⚡️Shooting took place in Jerusalem this morning pic.twitter.com/HfEnSZbb7h
— War Monitor (@WarMonitors) November 30, 2023
Batı Kudüs’te silahlı saldırıda üç İsraillinin öldüğü, üç kişinin de ağır yaralandığı bildirildi. İsrail Polis Sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre Batı Kudüs’ün girişinde İsraillilere yönelik saldırı düzenlendi. Saldırıyı gerçekleştiren iki şüphelinin ateş açılarak etkisiz hale getirildiğini açıklayan İsrail polisi olay yerine çok sayıda birlik gönderildiğini bildirdi.
Hamas da Telegram hesabından açıklama yaptı, saldırıyı Hamas’a mensup iki kardeşin gerçekleştirdiğini duyurdu.
Açıklamada saldırının “İsrail’in abluka altındaki Gazze Şeridi’nde gerçekleştirdiği katliamlar, Cenin’de öldürdüğü çocuklar, Filistinli esirlere karşı ihlaller ve Mescid-i Aksa’ya yönelik saldırılar, insanların burada ibadet etmesine getirdiği engellere karşılık yapıldığı” kaydedildi.
Blinken’ın üçüncü Ortadoğu turu
In my conversation with @Isaac_Herzog, I reiterated the United States’ ongoing support of Israel’s right to defend itself in compliance with international humanitarian law and emphasized the need for tangible steps to de-escalate tensions in the West Bank. pic.twitter.com/zwegNum2WZ
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) November 30, 2023
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da sabah erken saatlerde Tel Aviv’e gitti. ABD basınında yer alan bilgilere göre üçüncü Ortadoğu turuna başlayan Blinken’in ana gündem maddesi Gazze Şeridi’ndeki çatışmaların sonlandırılması ve geçici ateşkesin uzatılmasıydı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın da katıldığı Savaş Kabinesi toplantısında abluka altındaki Gazze Şeridi’ne saldırıda “bir sonraki aşamayı” görüşmek istediğini belirtmişti.
Ortadoğu turu kapsamında İsrail’e gelen Blinken, Netanyahu başkanlığındaki Savaş Kabinesi toplantısına katılmadan önce Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile bir araya gelmiş ve Gazze Şeridi’nde izlenecek yol haritası hakkında İsrail hükümetiyle ayrıntılı görüşmeleri sürdüreceklerini açıklamıştı.
Netanyahu ise Savaş Kabinesi toplantısına geçmeden Blinken ile yaptıkları görüşmede birçok konuyu ele aldıklarını söyledi. Netanyahu İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına verdiği destekten ötürü ABD Başkanı Joe Biden ve Blinken başta olmak üzere Washington yönetimine teşekkür etti. “İnsani ara”nın ardından Gazze saldırılarına yeniden başlayacakları mesajını sık sık yineleyen Netanyahu “Sizinle (Gazze’ye yeni saldırılar) bir sonraki aşama hakkında konuşmak isterim” ifadesini kullandı.
Doha’daki masada kimler var?
Katar’da yoğunlaşan görüşmelerde Mısır ve Katar arabuluculuk görevi üstleniyor. Geçenlerde yapılan toplantıya İsrail istihbarat servisi Mossad’ın yanı sıra ABD istihbarat servisi CIA de katılmıştı.
7 Ekim’den bu yana yaşananlar
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, 7 Ekim sabahı, İsrail’in “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlerine yönelik sürekli ihlallerine karşılık verme” gerekçesiyle kapsamlı saldırı düzenlerken İsrail ordusu da Gazze Şeridi’ne yoğun hava bombardımanı başlattı. İsrail’de 7 Ekim’deki saldırılarda 310’dan fazlası asker olmak üzere 1200 İsraillinin öldüğü, 5 bin 132 kişinin yaralandığı duyuruldu. İsrail ordusuna göre, 7 Ekim’den bu yana Gazze’deki çatışmalarda 70, Lübnan sınırında da 6 İsrail askeri öldürüldü.
Gazze’deki hükümete göre, 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında öldürülen Filistinlilerin sayısı 6 bin 150’den fazlası çocuk ve 4 binden fazlası kadın olmak üzere 15 bini aştı.
İşgal altındaki Batı Şeria ve Kudüs’te de 7 Ekim’den bu yana İsrail güçleri ve Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında 246 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail ordusu, Gazze’de on binlerce yaralı ile sivilin sığındığı onlarca hastaneyi zorla tahliye ettirmek için yerleşkelerini ya da ana binalarını vurdu. İşgal sırasında bazı hastaneleri bastı. Saldırılarda yüzlerce kişi öldü ve yaralandı. İsrail ordusu ile Hizbullah arasında 8 Ekim’den bu yana sınırda yaşanan çatışmalarda 85 Hizbullah mensubu öldü.
İsrail ile Hamas arasındaki çatışmalara 4 gün “insani ara” verilmesine ilişkin uzlaşma, 24 Kasım Cuma günü saat 07.00’de (TSİ 08.00) uygulamaya girdi. İsrail ile Hamas arasındaki “insani ara” uzlaşısı kapsamındaki esir takası mutabakatı çerçevesinde bugüne kadar Gazze Şeridi’nden biri erkek, diğerleri kadın ve çocuk 73 İsrailli esir, İsrail hapishanelerinden de Filistinli 210 kadın ve çocuk esir serbest bırakıldı.
Katar, 27 Kasım’da Hamas ile İsrail arasında yürütülen arabuluculuk çalışmaları sonucunda “insani ara”nın 2 gün daha uzatıldığını duyurdu. İsrail ordusu, 30 Kasım’da bir tarih belirtmeden “insani ara”nın uzatıldığını duyururken, Hamas, söz konusu aranın 1 gün uzatıldığını açıkladı.