İsrail ve Lübnan Hizbullah’ı arasındaki gerilim günler sonra yeniden kritik bir seviyeye yükseldi. İsrail Savunma Güçleri (IDF) Hizbullah üyelerini hedef alarak Lübnan’ın içlerine roket saldırıları düzenlerken Hizbullah da harekete geçti. Hizbullah ve İsrail arasındaki son büyük gerilim Hizbullah’ın önde gelen komutanlarından Fuad Şükür’ün Beyrut’ta İsrail tarafından öldürülmesi ve bu olay üzerinden 24 saat geçmeden Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye’nin Tahran’da suikasta uğraması oldu. İran, Tahran’da öldürülen Haniye için intikam yeminleri edip “ateşkesi bekleme kararı” aldı ancak Hizbullah aynı şekilde davranmadı. Zaten pek çok analist de Hizbullah’ın artık İran’dan bağımsız davranmasından endişe ediyordu. Görünen o ki artık buna şahit oluyoruz çünkü Hizbullah’ın sinyalini verdiği kriz artık patlak verdi.
Hizbullah Şükür’ün 30 Temmuz’da Beyrut’ta öldürülmesi sonrası İsrail’e beklenen misillemesini dün gece başlattı. Hizbullah’ın saldırılarının hemen öncesindeyse İsrail ordusu “önleyici saldırı” deyip Lübnan’da çok sayıda noktayı vurdu. Saldırılar sonrası Hizbullah’tan yapılan açıklamada misillemenin ilk aşamasının tamamlandığı belirtilirken İsrail’de de 48 saatlik olağanüstü hal ilan edildi.
Hizbullah vuracak diye ilk İsrail vurdu
Hizbullah’ın saldıracağına dair bilgi aldıklarını duyuran İsrail ilk saldırıyı da başlatan taraf oldu. İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari “Hizbullah’ın İsrail’e yönelik geniş çaplı bir saldırı hazırlığında olduğunu” belirterek Lübnan’ın güneyine “önleyici” saldırıların başlattıklarını duyurdu. Hagari “Az önce Lübnan’dan İsrail topraklarına füze ve roketli saldırılar düzenlendi. Bunun üzerine İsrail bölgelerinde sirenler aktifleştirildi” dedi. Hagari, İsrail ordusunun buna karşılık Hizbullah hedeflerini vurmaya başladığını vurguladı. Sözcü, Lübnan’daki Litani Nehri’nin güneyinde yaşayan Lübnanlılara bulundukları bölgeleri terk etme çağrısı yaparak İsrail’in “kendisine yönelik tüm tehditleri ortadan kaldıracağı” uyarısında bulundu.
Hizbullah da İsrail’e yönelik saldırılarında çok sayıda hedefin vurulduğunu açıkladı. Grup ardından saldırılarını şimdilik sonlandırdıklarını ifade etti. Hizbullah açıklamasında şöyle dendi: “İslami Direniş Hareketi Mücahidleri, Büyük Komutan Fuad Şükür’e düzenlenen suikasta misilleme çerçevesinde, Siyonist rejimin (İsrail) derinliklerine ve daha sonra açıklanacak olan bir İsrail askeri hedefine doğru çok sayıda insansız hava aracıyla (İHA) hava saldırısı başlattı. Çok sayıda füzeyle işgal altındaki Filistin’in kuzeyinde (İsrail’in kuzeyi) çok sayıda düşman bölgesi, kışla ve demir kubbe platformu da hedef alındı” dendi.
Kısa kısa yaşananlar 🔍
-IDF, İran destekli Hizbullah hareketinin İsrail’e roket ve füze atmaya hazırlandığını değerlendirdikten sonra Pazar günü Lübnan içinde saldırılar düzenlediğini açıkladı. Kuzey İsrail’de hava saldırısı sirenlerinin çaldığı bildirildi. İsrail askeri sözcüsü Daniel Hagari “düzinelerce” savaş uçağının güney Lübnan’daki hedefleri vurduğunu söyledi. İsrail haber ajansı Ynet’e göre Lübnan’dan gelen raporlar hava kuvvetlerinin 40 hedefi vurduğunu söylüyor.
-Hizbullah, İsrail’in geçen ay Beyrut’un bir banliyösüne düzenlediği saldırıda örgütün üst düzey komutanını öldürmesine karşılık olarak Pazar günü 11 İsrail askeri noktasını vurduğunu, 320’den fazla roket attığını ve İsrail’in kuzeyine insansız hava araçları gönderdiğini açıkladı. Hizbullah, Fuat Şükür’ün hedef alınarak öldürülmesine büyük bir karşılık vereceğini açıklamış ve gerilim, topyekûn bir savaşa dönüşme korkusunu tetiklemişti.
-İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant 48 saatlik olağanüstü hal ilan ederek IDF’ye sivillerin hareketlerini kısıtlama yetkisi verdi.
-İngiliz gazetesi The Guardian’a konuşan bir kaynak, İsrail insansız hava aracının Lübnan’ın güneyindeki Khiam kasabasında bir araca düzenlediği saldırıda bir kişinin öldüğünü, en az dört kişinin de yaralandığını bildirdi.
-İsrail’e göre Hizbullah’ın vurduğu 11 hedef ciddi hasar almadı. Hizbullah ise vurdukları hedeflerin kritik askeri alanlar olduğunu belirtti. Reuters’a göre Hizbullah saldırıda “özel bir askeri hedefin” yanı sıra İsrail’in Demir Kubbe platformları ve diğer tesislerinin de hedef alındığını ancak tam bir karşılık verilmesinin “biraz zaman alacağını” söyledi. Hizbullah saldırıda İsrail’in çeşitli bölgelerini hedef alan 320’den fazla Katyuşa roketi ve “çok sayıda” insansız hava aracının kullanıldığını söyledi.
-Tel Aviv’deki Ben Gurion havalimanı uçuşları saldırılar nedeniyle yaklaşık 90 dakika askıya alındı.
-Saldırılar, Mısır’ın İsrail’in Hamas ile 11. ayına giren savaşını sona erdirmeyi amaçlayan yeni bir görüşme turuna ev sahipliği yaptığı sırada meydana geldi.
-Lübnan başbakanı İsrail saldırıları nedeniyle kabineyi acil toplantıya çağırdı.
-Hizbullah yetkilisi, üst düzey komutanın öldürülmesine verilen tepkinin siyasi nedenlerle geciktiğini söyledi.
-İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail ile Hizbullah arasındaki saldırıların ‘hikayenin sonu olmadığını’ söyledi.
-British Airways Londra ile Tel Aviv arasındaki uçuşları askıya aldı.
✏️ Kılavuz:
Hizbullah neden İsrail’e saldırdı?
Hizbullah’ın Pazar sabahı İsrail’i vurdu çünkü 30 Temmuz’da İsrail tarafından öldürülen üst düzey askeri komutanı Fuat Şükür’ün intikamını alma sözü vermişti. Ancak verdiği intikam sözünü tutması neredeyse bir ay sürdü. Şükür, Hizbullah’ın kurucu üyelerinden biriydi ve fiili genelkurmay başkanıydı. 8 Ekim’de İsrail ile Hizbullah arasında çatışmaların başlamasından bu yana öldürülen Lübnanlı grubun en yüksek rütbeli üyesiydi.
Suikast, işgal altındaki Suriye’nin Golan tepelerinde yer alan Majdal Shams kasabasında 12 çocuğun bir füze saldırısı sonucu öldürülmesinin ardından gerçekleşti. İsrail saldırıdan Hizbullah’ı sorumlu tutarken Lübnanlı grup bu iddiayı reddetti. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, Şükür’ün Beyrut’ta öldürülmesine “ciddi ve etkili” bir misilleme yapılacağını söylemiş ancak bu saldırının nerede ve nasıl yapılacağına dair bir ipucu vermemişti. Şükür’ün öldürülmesinden bir gün sonra Hamas’ın lideri İsmail Haniye’nin Tahran’da öldürülmesi İran’ın da İsrail’e karşı intikam sözü vermesine yol açtı.
ABD’li ve İsrailli yetkililer Ağustos başından bu yana Hizbullah ve İran’ın koordineli bir müdahalesinin yakın olduğu konusunda bir dizi uyarıda bulundu. Büyük ölçüde İran ve Hizbullah’ın beklenen saldırısını geciktirmek amacıyla 15 Ağustos’ta Kahire ve Doha’da Gazze’de acil ateşkes görüşmeleri başlatıldı.
Görüşmelerde şu ana kadar bir ilerleme kaydedilemedi.
