17 Mart 2024’te seçimlere gidecek Rusya’da Devlet Başkanı Vladimir Putin beklendiği gibi adaylığını açıkladı. Putin adaylığını Kremlin Sarayı’nda düzenlenen askerlere madalya takma töreni esnasında duyurdu. Rusya Parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyinin Başkanı Valentina Matviyenko Putin’in seçimde aday olma kararını desteklediğini açıkladı.
Federasyon Konseyi, dün devlet başkanı seçimi tarihinin belirlenmesine ilişkin toplanarak seçimin 17 Mart 2024’te yapılması yönünde karar vermişti.
Rusya’da bir önceki devlet başkanı seçimi 18 Mart 2018’de yapılmış, Vladimir Putin yüzde yüzde 76,69 oy alarak devlet başkanı seçilmişti.
71 yaşındaki Putin’in bu seçimleri de kazanarak 5’inci dönemine başlamasına kesin gözüyle bakılıyor. Çünkü oy pusulasında kendisine meydan okuyabilecek önde gelen muhalifler ya hapiste ya da yurtdışında sürgünde. Bağımsız medya da büyük ölçüde sansür gölgesinde varlığını sürdürmeye çalışıyor. Bağımsız kamuoyu yoklamalarında Şubat 2022’de Ukrayna’nın işgaliyle uluslararası arenadan adeta dışlanan Rusya, tarihin gelmiş gelmiş geçmiş en geniş yaptırımlarıyla karşı karşıya kalan ülkesi. Ancak tüm bunlara rağmen ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum, ikinci yılına yaklaşan Ukrayna savaşı, haziran ayında paralı asker şirketi Wagner lideri Yevgeny Prigozhin’in başarısızlıkla sonuçlanan isyanı dahi Putin’i etkilemiş değil.
Mart ayında yapılacak seçimler Putin’in 2030’a kadar iktidarda kalmasının önünü açacak. Bundan sonra da seçime katılır ve kazanırsa 83 yaşına kadar iktidarda kalabilir.
Olası rakipleri kimler?
Oy pusulasında Putin’e kimin meydan okuyacağı belirsizliğini korusa da şimdilik iki kişi öne çıktı. Moskova bölgesinde bir belediye meclisinde görev yapan eski milletvekili Boris Nadezhdin ve Moskova’nın kuzeyindeki Tver bölgesinde bir zamanlar yerel meclis üyesi olan gazeteci ve avukat Yekaterina Duntsova.
Her ikisi için de oy pusulasında yer almakta zorlanacak. Rusya alt meclisi Devlet Duması’nda sandalyesi bulunan beş siyasi partiden biri onları aday olarak göstermediği takdirde birden fazla bölgede on binlerce imza toplamaları gerekecek. Rusya seçim yasalarına göre Devlet Duması’nda ya da bölgesel yasama organlarının en az üçte birinde temsil edilmeyen bir parti tarafından öne sürülen adayların 40 ya da daha fazla bölgeden en az 100 bin imza sunması gerekiyor. Herhangi bir partiden bağımsız aday olanların ise 40 veya daha fazla bölgeden en az 300 bin imzaya ihtiyacı var.
Hapisteki muhalif Navalny’den çağrı
Hapisteki muhalif Aleksey Navalniy Ruslara bir çağrı yaparak Putin dışında herhangi bir adaya oy vermelerini istedi. Mart ayında yapılacak seçimlerin aslında Putin için “bir referandum niteliği taşıyacağını belirten Navalniy “Bu savaşın onaylanması konusunda referandumdur. Onun planlarını bozalım” dedi.
İşgal bölgelerinde de oy kullanılacak
Seçimler ayrıca Rusya’nın ilhak ettiği Ukrayna topraklarında da oylama yapılacak olmasıyla önem taşıyor. Rusya’nın “yeni bölgeler” olarak adlandırdığı, Ukrayna bölgelerindeki seçimler, Kremlin’in buradaki siyasi kontrolü sağlamlaştırma ve buraları Rus toprağı olarak “meşrulaştırma” çabalarının bir parçası olarak görülüyor.
