ABD’de Temsilciler Meclisi’nde başkanlık krizi derinleşiyor. Bir yandan Ortadoğu’da çatışmalar büyürke öteki taraftaysa Ukrayna’daki savaş, ancak vekillerin gündeminde meclis başkanlığı seçimleri var. Şu an koltukta geçici bir başkan bulunuyor, ancak yeni başkan seçilene kadar meclisin yeni bir kanun çıkarması mümkün değil. Dolayısıyla İsrail ya da Ukrayna’ya gönderilecek yardımlar için çıkarılması gereken kanunlar da beklemeye alındı.
Kevin McCarthy, görevinden alınan ilk Meclis başkanı
Cumhuriyetçiler içinde Trump yanlısı daha sağda bulunan siyasetçiler, Demokratlarla birleşerek 3 Ekim’de eski Meclis Başkanı Kevin McCarthy’nin görevinden alınmasını sağlamıştı. 7 Ocak’ta göreve gelen ancak göreve gelen binbir güçlük çeken Kaliforniyalı milletvekili, Amerika tarihinin görevden alınan ilk meclis başkanı olmuştu.
McCarthy, hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler tarafından sıkça eleştiriliyordu. Başkanlığının son zamanlarında ABD Başkanı Joe Biden hakkında azil soruşturması başlatmak istemesi ve mayıs ayında söz verdiği bütçe oylamasından vazgeçmesi Demokratları kızdırmıştı. Öte yandan meclise sıkça sunduğu Ukrayna’ya yardım paketi teklifi nedeniyle de kendi partisi içindeki sağ kanat tarafından eleştirilere maruz kalmıştı.
Kaliforniyalı milletvekilinden boşta kalan koltuğa geçici olarak Kuzey Carolinalı Milletvekili Patrick McHenry getirildi. Yeni başkanlık seçiminin yarın yapılması bekleniyor, ancak az bir fark ile (221’e 212) mecliste çoğunlukta olan Cumhuriyetçi milletvekilleri, bir aday üzerinde henüz uzlaşabilmiş değil.
‘Favori aday Jim Jordan’ın hala en az 10-20 oya daha ihtiyacı var’
Başkanlık koltuğu için talipler çok, ancak iki adayın ismi öne çıkıyor: temsilciler Meclisi Adalet Komitesi Başkanı Jim Jordan ve mecliste Cumhuriyetçi Çoğunluğun Lideri Steve Scalise. Fakat geçtiğimiz hafta, Scalise yarıştan çekildiğini açıkladı. Bunun nedeninin ise parti içi yapılan kapalı bir oylamada, parti üyelerinden yeterli oyun çok altında kaldığ iddia ediliyor. İkinci aday Jim Jordan’ın kazanma şansı daha yüksek olsa da, yetersiz kalma ihtimali bulunuyor. Seçilebilmek için 221 Cumhuriyetçi oyun 217’sine ihtiyacı bulunuyor. Jordan’a destek verenler arasında eski ABD Cumhurbaşkanı Donald Trump’ta var, ancak parti içi yapılan ilk seçimlere göre, gereken oy sayısına henüz ulaşabilmiş değil. CBS News’a konuşan Cumhuriyetçi bir vekile göre, ‘Favori aday Jim Jordan’ın çoğunluğu kazanabilmesi için en az 10-20 oya daha ihtiyacı var‘. BBC’ye konuşan Florida milletvekili Mario Díaz-Balart ise ‘O aradığımız lider değil. Eninde sonunda, hepimizi birleştirebilecek bir lider bulacağız’, ifadelerini kullandı.
Temsilciler meclisi başkan adayı Cumhuriyetçi partili Ohio milletvekili Jim Jordan. Kaynak: AA
Ukrayna ve İsrail’e 2 milyar dolarlık destek
Meclisin başkanı yok, ancak oylanmayı bekleyen yasa ve yardım paketleri biriktikçe birikiyor. Son olarak Milli Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Biden hükümetinin önümüzdeki günlerde İsrail, Ukrayna ve Tayvan’a 2 milyar dolar değerinde para ve silah yardımı yapmak istediğini açıkladı. Ancak yeni meclis başkanı seçilmeden bu yardım paketlerinin onaylanması mümkün gözükmüyor. Demokratların Meclis Grup Başkanı Hakeem Jeffries, ‘krizden çıkabilmek için Cumhuriyetçiler ile beraber çalışabileceklerini’ ifade etti. Ancak Ukrayna’ya yardımların durdurulmasını savunan Cumhuriyetçi milletvekilleri, iki parti arasındaki işbirliğinin kolay olmayacağını gösteriyor.
Krizin uzaması durumunda, federal hükümetin dağılma riski de bulunuyor. Kongrenin, federal hükümeti uzun vadede açık tutmak için gereken 12 ödenek tasarısını geçirmek için 17 Kasım’a kadar süresi var. ABD’li milletvekillerini Ukrayna’ya yapılan askeri yardımın hızla tükendiği konusunda uyaran Pentagon, hükümetin düşmesi halinde F-16 savaş uçaklarını uçurmaya hazırlanan Ukraynalı pilotların planlanan eğitimini “kesinlikle” gecikeceğini aktardı.
