ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump da dünyanın geri kalanı gibi gözünü Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın düşüşüne açtı. Daha dün “Suriye bizim meselemiz değil, karışmayalım” diyen Trump, bugün bölgedeki sorunla ilgili yorum yapmaktan kendini alamadı.
Kendi sosyal medya hesabı Truth Social’dan paylaşım yapan Trump “Esad gitti. Ülkesinden kaçtı. Hamisi Rusya, Vladimir Putin’in yönettiği Rusya artık onu korumakla ilgilenmiyordu” diye yazdı. “Zaten Rusya’nın Suriye’de olması için en başından beri bir nedeni yoktu. Ukrayna yüzünden Suriye’ye tüm ilgisini kaybetti” diyen Trump sözlerini “Rusya ve İran şu anda zayıflamış durumda. İlki Ukrayna ve ekonomisi yüzünden, ikincisi de İsrail’in savaştası başarısı yüzünden” diye sürdürdü.
Trump daha sonra sözlerini Ukrayna savaşına bağlayarak bu savaşta her iki tarafın da çok sayıda asker kaybettiğini söyledi ve “Bir an önce ateşkes ilan edilip müzakerelere başlanmalı” dedi.
Ukrayna’daki savaş Rusya’nın Suriye’deki faaliyetlerini azaltmasına neden oldu. Rusya için Suriye’nin düşüşü, Ortadoğu’daki en yakın müttefikini kaybetmesi anlamına geliyor. Ama aynı zamanda tüm dikkatini Ukrayna üstünde yoğunlaştırabileceği anlamına da geliyor.
Bu arada Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar’ın başkenti Doha’daki forumdaki konuşmasında Suriye’deki duruma değinerek “Esad rejiminin düşmesi bir gecede olmadı. Esad’ın 2011’de demokrasi protestolarını bastırmasıyla başlayan iç savaştan bu yana, 13 yıldır, ülke kaos içinde” dedi. Bu arada Fidan da Esad’ın Suriye’den kaçtığını düşündüklerini söyledi.
Trump Suriye’ye müdahil olmak istemiyor
Suriye’deki gerginlik başladığından beri sessizliğini koruyan Trump nihayet dün fikirlerini belli etmişti. Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Trump büyük harflerle “ABD’NİN BU KONUYLA HİÇBİR İLGİSİ YOK. BU BİZİM SAVAŞIMIZ DEĞİL. BIRAKALIM NE OLACAKSA OLSUN. KARIŞMAYALIM!” demişti. Trump mesajının devamında Suriyeli muhalif grupların Esad’ı devirmesinin Ukrayna savaşıyla meşgul olan “Rusya’nın başına gelebilecek en iyi şey” olduğunu söylemişti.
Barack Obama yönetimini de eleştiren Trump, Obama’nın 2013’te Suriye’ye yönelik “kırmızı çizgi” politikasını uygulamadığını savunmuştu. “Kırmızı çizgi” politikası, Suriye kimyasal silah kullanırsa ABD’nin askeri müdahalede bulunacağını belirten bir taahhüttü. Ancak Esad’ın kimyasal silah kullandığına dair kanıtlar ortaya çıksa da Obama iç savaşa doğrudan müdahil olmadı.
“Önce Amerika” yaklaşımına değinen Trump, Suriye’nin ABD’nin savaşı olmadığını “Suriye tam bir bela ama bizim dostumuz değil” sözleriyle vurguladı.
Pentagon ne diyor?
Pentagon ise ABD’nin Suriye’nin doğusundaki varlığını sürdüreceğini ve terör örgütü IŞİD’in yeniden dirilmesini önlemek için uygun adımlar atacağını söyledi. Sky News’e göre Pentagon’un Ortadoğu’dan sorumlu bakan yardımcısı Daniel Shapiro, özellikle azınlıkların korunması ve tüm tarafların uluslararası hukuka uyması çağrısı yaptı.
ABD Büyükelçisi Robert Wood geçen hafta Amerikan ordusunun Suriye’nin kuzeydoğusundaki varlığının IŞİD’in yeniden gün yüzü görmemesi için gerekli olduğunu söylemişti. Amerikan askerleri ayrıca Ürdün ve Irak sınırlarının kesiştiği Tanf garnizonunda da konuşlanmış durumda.
Esad hükümeti ülkedeki ABD askerlerini “işgalci güç” olarak görüyordu. Şu anda çoğu kuzeydoğuda olmak üzere yaklaşık 900 ABD askeri Suriye’de. Trump’ın yakın çevresine göre yeni başkan Suriye’deki askerleri çekmek istiyor. Trump, Türk askerleriyle bölgedeki Suriye güçlerinin karşı karşıya gelmesi durumunda zarar görecek olanın kendi askerleri olacağını düşünüyor.
