Ukrayna ABD’nin ürettiği ATACMS füzelerini Rusya’ya ateşledikten bir gün sonra İngiltere ve Fransa’nın ortak ürettiği Storm Shadow seyir füzelerini Rusya topraklarında kullandı. Böylece ilk kez Avrupa yapımı bir silah Rus topraklarında kullanılmış oldu. Ukrayna’nın bu art arda saldırılarının ardından Rusya da savaşta ilk kez Ukrayna’ya kıtalararası balistik füze (ICBM) fırlattı.
Ukrayna’nın Rus topraklarını vurmak için İngiltere’nin yolladığı füzeleri kullandığı İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan bir yetkili tarafından doğrulandı. Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov dünkü basın toplantısında bu seyir füzelerini kullanıp kullanmadıkları konusunda yorum yapmayı reddetti. Konuyla ilgili olarak “Ülkemizi savunmak için tüm araçları kullanıyoruz. Detay vermeyeceğiz. Ancak karşılık verebilecek kadar muktedir olduğumuzu göstermek istiyoruz” diyen Umerov “Savunmada olacağız ama yumruklarımızla karşılık vermesini de bileceğiz… elimizdeki tüm imkanlarla” diye devam etti.
Bir Rus savaş bloğu Telegram’dan Storm Shadow füze parçasının fotoğrafını yayınlayarak Rusya’nın Kursk bölgesine 12 füzenin fırlatıldığını iddia etti. Blog yazarına göre seyir füzelerinin parçalarına Ukrayna sınırına 56 km uzaktaki Rus köyü Marino’da rastlandı. Fotoğrafı çekilen parçanın üstünde “Storm Shadow” kabartması vardı. Telegram’da paylaşılan bu fotoğrafının düne ait olup olmadığı net olmasa da füzenin gerçekten Storm Shadow parçası olduğu doğrulandı.
🚨🇬🇧🇷🇺 JUST NOW: UKRAINE BOMBS RUSSIA with UK-supplied Storm Shadow missiles.
They really want to start WW3 before Trump enters office. pic.twitter.com/NuVtzssl1k
— Jackson Hinkle 🇺🇸 (@jacksonhinklle) November 20, 2024
İngiltere ve Fransa bu füzeleri Ukrayna’nın kendi topraklarındaki Rus askerlere karşı kullanması şartıyla vermişti. Füzelerin menzili yaklaşık 250 kilometre; Amerikan ATACMS’lerinin 300 kilometre menzilinden biraz kısa. BBC’nin diplomasi muhabiri Paul Adams Ukrayna’nın şimdilik saldırılarını Kursk bölgesiyle sınırlı tuttuğunu söyleyerek Storm Shadow’un sığınakları tahrip edecek kadar güçlü olduğunu not düştü.
Rusya’dan kıtalararası balistik füzeyle karşılık
Ukrayna Hava Kuvvetleri gece saatlerinde Rusya’nın Hazar Denizi’ne kıyısı olan Vologograd’ın güneydoğusundaki Astrahan’dan Ukrayna’ya kıtalararası balistik füze attığını iddia etti. Rusya’nın gece boyu düzenlediği saldırıların Dnipro’daki tesisleri ve altyapıyı hedef aldığı söylendi.
Ordu can kaybı olup olmadığı ya da hava savunma sistemlerinin bu füzeleri etkisiz hale getirip getirmediği konusunda bilgi vermedi. Bununla birlikte Rusya’ya ait altı adet Kh-101 seyir füzesinin düşürüldüğü açıklandı. İddialar henüz doğrulanabilmiş değil. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov Ukrayna’nın iddialarına vereceği cevabı olmadığını söyledi. Peskov “Bu ordumuzu ilgilendiren bir mesele” dedi.
Kıtalararası balistik füzeler beş bin 500 kilometre öteye kadar gidebiliyor. Bu da dünyanın bir ucundan diğerine ulaşabildikleri anlamına geliyor. Çok hızlı hareket edip kısa sürede hedefe ulaşabiliyorlar. Bu da savunmayı zorlaştırıyor. Modern teknolojiler sayesinde daha az radar izi bıraktığı için savunma sistemleri tarafından tespit edilip durdurulması da epey zor.
Ayrıca konvansiyonel ve nükleer yük taşıyabiliyor. Rusya’nın savaşta ilk kez bu silahlara başvurması, kendi topraklarında Batı silahlarının kullanılmasına ne kadar tepkili olduğunu da gözler önüne seriyor.
ATACMS da ilk kez kullanılmıştı
Bu noktada salı günü ATACMS’in ilk kez kullanıldığını da hatırlatalım. Biden yönetimi pazar günü Kiev’e uzun menzilli Amerikan silahlarını Rusya’daki hedeflere karşı kullanması için yeşil ışık yakmıştı. Bunun üstüne salı günü Kursk’un kuzeyindeki Bryansk’a sekiz adet ATACMS atıldı. Vurulan yerin mühimmat deposu olduğu söylendi. Yetkililer saldırıyla ilgili ilk değerlendirmelerinde mühimmat deposunun zarar gördüğünü söyledi. Yetkililer Rusya’nın bu füzelerden ikisini imha ettiğini söyledi.
Ancak ABD ve Rusya’nın açıklamaları birbiriyle çelişiyor. Rusya Savunma Bakanlığı Ukrayna’nın Bryansk’taki tesise altı ATACMS füzesi attığını, füzelerden beşinin düşürüldüğünü, altıncısının da hasar gördüğünü açıkladı. Bakanlık füze parçalarının askeri tesise düştüğünü ve bunun da yangına sebep olduğunu bildirdi.
Biden ATACMS’lerin Rusya’da kullanılmasına Trump’ın Beyaz Saray’a gelmesine iki ay kala izin verdi. Trump Ukrayna’ya destek vermeyeceğini defalarca dile getirdi, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi ABD’ye her geldiğinde milyonlarca dolar yardımla döndüğü için “pazarlamacı” olmakla eleştirdi.
Bu arada Biden’ın Ukrayna politikasındaki değişim esasında mayıs ayında başladı. Rusya’nın Ukrayna’nın ikinci büyük kenti Harkiv’e yönelik saldırılarını artırması sonucu ABD’nin yolladığı silahların Rus topraklarında kullanılmasına izin verilmişti. Ama o zaman bir istisna vardı, ATACMS kullanılmayacaktı.
Ayrıca menzili 80 kilometre olan roket sistemi HIMARS’ların da Rus topraklarında kullanımına izin verilmişti. Ukrayna’ya şimdi de anti-personel mayınlar gönderilecek. ABD’li yetkililer mayınların sadece Ukrayna topraklarında ve sivillerin yaşamadığı yerlerde kullanılacağını söylese de ilerleyen günlerde bu kısıtlamalar da kalkabilir.
