Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın üçüncü yılına girmesine az bir süre kala Kiev umduğu başarıyı yakalamaktan hala uzak. Rusya’ya karşı büyük umutlar ve beklentilerle yazın başlattığı karşı saldırıda başarı olamayıp hem müttefiklerinde hayal kırıklığı yaratan hem de motivasyonu kaybolan Ukrayna ordusu kilit bir öneme sahip Avdiyivka’dan çekilmek zorunda kaldı. Açıklama Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile ters düştükten sonra görevden alınan Valeri Zalujni’nin yerine gelen yeni Genelkurmay Başkanı Oleksandr Syrskii tarafından yapıldı.
Donbass bölgesinin büyük sanayi şehri Donetsk’e açılan bir kapı olan Avdiyivka’dan çekilme gerekçelerini açıklayan Syrskii bu adımı askerlerin hayat ve sağlığını düşünerek attıklarını söyledi. Syrskii Ukrayna ordusunun başına geçtikten birkaç gün sonra “Kuşatılmayı önlemek ve askerlerin hayat ve sağlıklarını korumak için birimlerimizi kasabadan çekmeye ve daha uygun hatlardan savunmaya geçmeye karar verdim” dedi.
‘Profesyonel bir karar’
Zelenski de çekilme kararıyla ilgili yorumunu Cumartesi günü yaptığı açıklamada belirtti. Ukrayna lideri askerlerin çekilmesinin “birçok Ukraynalının hayatını kurtaracak profesyonel bir karar olduğunu” söyledi.
Ukrayna’nın çekilmek zorunda kaldığı Avdiyivka Rusya’nın kontrolündeki Donetsk şehrinin 10 kilometre kadar kuzeyinde bulunuyor. Yani, Sanayi merkezi Donetsk’e açılan kapı konumuyla oldukça kritik bir bölge. Donetsk için girilen çatışmalar da iki yıl süren savaşın en kanlı çarpışmalarından birine sahne oldu. Hatta öyle ki birçok uzman bu bölgeyi on binlerce askerin öldürüldüğü Bahmut çatışmalarıyla dahi kıyaslıyor.
Rusya Ekim ayından bu yana şehri ele geçirmeye çalışıyor ve şehri üç taraftan kuşatarak Ukrayna kuvvetlerine sınırlı ikmal yolları bırakıyordu. Avdiyivka’nın Rus işgalinden önce yaklaşık 34 bin nüfusu vardı. O günden bu yana şehrin büyük bir kısmı yerle yeksan oldu ancak yerel yetkililere göre şehirde hala yaklaşık bin kişi yaşıyor.
Ordunun Avdiyivka bölgesi komutanı Oleksandr Tarnaviski “Düşmanın sürekli bombardıman altında bu tek doğru karardır” dedi.
ABD’den beklenen yardım gelmedikçe durum kötüleşiyor
Müttefiklerinden aldığı yardımlarla karşı taarruza geçen Ukrayna, kaynakları tükendikçe büyük bir zorluğun içinde sıkışmaya devam ediyor. Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) taahhüt ettiği ancak Cumhuriyetçilerin engeline takıldığı için veremediği yardım, Kiev’in endişelerini büyütüyor. Ukrayna askerleri ön cephede sıkışmış hatta tükenmiş durumda. ABD’den gelecek yarımlar konusunda ise umut şimdilik yok gibi görünüyor.
Askerlerinin çekilmek zorunda kaldığı haberleri manşetlerde yerini alırken Zelenski de Almanya’da düzenlenen 60’ıncı Münih Güvenlik Konferansı’nda (MSC 2024) bir konuşuyordu. Çekilme kararının mantıklı olduğunu da bu konuşmasında dile getirdi ve ekledi: “Uygun silahları bekleyeceğiz. Uzun menzilli silahlar yok. Rusya’da var ama bizde çok az. Bütün gerçek bu. Bu nedenle bugün ana silahımız askerlerimiz, insanlarımız ve ortaklarımızın desteğine güveniyoruz” dedi.
Ukrayna’nın topçu ve uzun menzilli silahlara ihtiyacı olduğunu aktaran Zelenski, bu konuda ortaklarından destek beklediklerini bildirdi. Rusya’ya karşı havada avantaj elde ettiklerini ileri süren Zelenski hava savunma sistemleri tedarikinin Ukraynalı askerlerin ilerlemesine yardımcı olacağını savundu ve NATO üyeliğini hak ettiklerini söyledi: “Hedefimiz NATO’ya üye olmak. Bunu hak ettiğimize inanıyorum. Ukrayna’yı İttifaka yakınlaştırmak için elimizden gelen her şeyi yapacağız.”
ABD Başkanı Joe Biden perşembe günü Cumhuriyetçilerin Kongre’nin yardım paketine karşı muhalefeti sürerken mühimmat sıkıntısı nedeniyle Avdiyivka’nın Rus kuvvetlerinin eline geçme riskiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarmıştı.
Büyük bir kısmı çatışmalar nedeniyle yok edilen Avdiyivka’nın kalıntılarını dahi devralmak, Rusya’ya 2014 yılında Rusya destekçisi güçler tarafından ele geçirilen Donetsk’in çevresindeki bölgenin tam kontrolünü vermiş olacak. Bu aynı zamanda Vladimir Putin için sembolik bir kazanç.
Avdiyivka 2014’te Donetsk’in kaybedilmesiyle Ukrayna’nın askeri kalesi haline gelmişti.
