Ukrayna’nın Karadeniz’de Rus gemilerine karşı gerçekleştirdiği saldırılar, insansız hava araçlarının Moskova’ya açtığı ateş, Romanya sınırına yakın Tuna Nehri üzerindeki Ukrayna Limanı’na Rusya’nın saldırısı… 17 aydır devam eden ve şimdiye kadar büyük ölçüde Ukrayna topraklarında geçen çatışmalar, bu saldırılarla yeni bir boyut kazandı. Savaş çatışmaların yükünü şimdiye kadar hissetmemiş insanlara ve bölgelere taşınıyor.
Ukrayna’nın giderek daha cesur hale gelen saldırıları, sıradan Rusları savaşın bedeliyle hesaplaşmaya zorlama amacının bir parçası. Son haftalarda Karadeniz’deki Odesa Limanı’nı giderek daha fazla hedef alan Rusya ise Kiev’in ekonomisinin hayati bir parçası olan tarım ürünlerini ihraç etme kabiliyetini ağır hasara uğratmayı amaçlıyor.
Kremlin’in Kiev’i geniş çaplı işgalinden yaklaşık bir buçuk yıl sonra binlerce Ukraynalı sivil öldü, milyonlarcası da savaşın acımasız yüzüne alıştı. Ancak filizlenen yeni savaş alanları, çatışmalar uzadıkça daha fazla insanın savaşın bedelini ödemek zorunda kalacağının bir işareti.
Çatışmaları sona erdirmeye yönelik görüşmelerde henüz kayda değer bir ilerleme görülemedi ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, hem diplomatik hem de askeri alanda Rusya’yı bastırmaya çalışıyor. Diplomatik girişimin bir parçası olarak Ukrayna ve yaklaşık 40 ülkenin temsilcisi, barışın sağlanması amacıyla uluslararası uzlaşma sağlamak amacıyla bir araya geldi. Rusya savaşın muhattabı olmasına rağmen görüşmeye davet edilmedi.
Taraflar, çatışmaların durdurulması için uluslararası hukuk kurallarına uyulması gerektiği konusunda genel bir mutabakata vardı ve görüşmelere devam etme sözü verdi. Bir Avrupa Birliği yetkilinin bildirdiğine göre kendisini tarafsız olarak tanımlayan Çin de görüşmelerin ilerlemesi fikrine açık bir tutum sergiledi.
Ukrayna, Çin’in zirveye katılımını diplomatik bir zafer olarak görüyor. Rusya’yla yakın ilişkileri olduğu bilinen Çin’e zirvede özel muamele de yapıldı. Suudi Arabistan devlet haber ajansının yayımladığı fotoğraflarda Suudi ulusal güvenlik danışmanı Musaed bin Mohammed Al-Aiba’nın ABD’li mevkidaşı Jake Sullivan ve Çin’in Avrasya İşleri Özel Temsilcisi Li Hui’nin arasında oturdığı görüldü.
Zelenski cumartesiyi pazara bağlayan gece yaptığı konuşmada Rusya’ya karşı birleşik bir dünya düzeni talebini tekrarlayarak, Moskova’ya karşılık verilmesi gerektiği konusunda inatçı tavrını sürdürdü. Ukraynalı lider, “Önemli olan Ukrayna’da ve dünyada normal yaşama değer veren herkesin zafer uğruna hiç durmadan çalışmaya kendini vermesidir. Birliğimiz, güç inşa etme kabiliyetimiz ve savaşı geldiği yere geri gönderme kabiliyetimiz için. Rusya’nın alacağı en somut şey bu olacak” dedi.
Kırım-Herson köprüsü hasar gördü
Durum böyleyken Rus yetkililer, Kırım ile Rusya’nın kontrolü altındaki Herson bölgesini birbirine bağlayan kritik köprülerinde patlamalar meydana geldiğini açıkladı. Patlamalar, Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin’in şehre yaklaşan bir insansız hava aracının düşürüldüğünü açıkladığı ve Ukrayna’nın Rusya’nın en büyük petrol tankerlerinden birini insansız deniz aracıyla vurarak kritik bir deniz üssüne saldırı düzenlemesinin hemen ardından meydana geldi.
Rusya’nın atadığı Herson Bölge Valisi Vladimir Saldo, pazar günü Kırım’daki iki köprüyü vuran füzelerin hepsinin İngiltere tarafından Ukrayna’ya tedarik edilen havadan fırlatılan uzun menzilli bir füze olan Storm Shadows olduğunu söyledi. Saldo iki köprünün askeri ikmal amacıyla kullanılmadığını, köprüden sivillerin geçtiğini söyledi. Köprünün yanından geçen doğalgaz boru hattında meydana gelen hasar, Herson’daki Henichesk kentinde yaşayan 20 bin kişinin elektriğinin kesilmesine yol açtı.
Saldo, “Bu tür sinsi bir füze saldırısı affedilemez. Bu saldırıların şu anda devam etmekte olan özel askeri operasyona hiçbir etkisi yok. Sivillerden ve şu anda Herson topraklarında hareket edenlerden ufak bir intikam aldılar sadece” dedi. Kimsenin yaralanmadığını da belirten Saldo, köprünün gün sonuna kadar yeniden trafiğe açılacağını da sözlerine ekledi.
Ukrayna Güvenlik Servisi’nin başı Vasyl Maliuk, Rus gemilerine ya da Kırım köprüsüne yönelik her türlü saldırının ‘kesinlikle mantıklı ve etkili bir adım’ olduğunu belirterek, “Üstelik bu tür özel operasyonlar Ukrayna karasularında yürütülmektedir ve tamamen yasaldır” dedi. Maliuk, Rusların bu tür patlamaların durmasını istiyorsa ‘Ukrayna karasularını ve topraklarını terk etmekten başka seçenekleri olmadığını’ belirtti.
‘Zelenski’ye suikast düzenlenecekti’ iddiası
Öte yandan Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), Zelenski’nin hareketleri hakkında istihbarat topladığından şüphelenilen bir kadını tutuklamasının ardından, bu kadının Ukraynalı lidere suikast düzenleme hazırlığında olduğunu iddia etti.
Adı açıklanmayan kadının, Rusya’nın büyük bir hava saldırı düzenlemeyi planladığı tahmin edilen Güney Mykolaiv bölgesine Zelenski’nin ziyareti hakkında bilgi topladığı belirtildi. İddiaya göre Mykolaiv’deki küçük bir kasaba olan Ochakiv’de yaşayan ve burada bir askeri üsteki mağazada çalışan kadın, hem bölgenin fotoğraflarını çekmiş hem de şahsi bağlantılarından bilgi almaya çalışmış.
SBU, bu komplodan önceden haberdar olduğunu söyleyerek Ukraynalı liderin ziyareti için ek güvenlik önlemleri alındığını bildirdi. Şüphelinin maskeli polisler tarafından bir mutfakta gözaltına alındığına dair görüntüler, bizzat SBU tarafından paylaşıldı. Servise göre, kadın topladığı bilgileri gizli Rus servislerine aktarmaya çalışırken ‘suçüstü’ yakalandı.
Bu yılın başlarında Kremlin’e yapılan bir insansız hava aracı saldırısı, Ukrayna ordusuna atfedilerek, Putin’e yönelik bir suikast girişimi olarak nitelendirilmiş ve misilleme yapılacağı belirtilmişti.
