Rusya 17 Mart 2024’te seçimlere gidecek. 2000 yılından bu yana rutin şekilde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in zaferle çıktığı seçimlerde bir de ilk yaşanacak. Bu ilk Rusya’nın Ukrayna’dan ilhak ettiği ve tek taraflı referandumlarla bağımsızlıklarını tanıdığı Zaporijya, Herson ve Donbas bölgesinde de sandıklar kuracak olması ve bunun Rusya tarafından resmen açıklanması.
‘Şiddetle kınayın’
Bu gelişme karşısında iki gün sessizliğini koruyan Ukrayna’dan ilk yorum geldi. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı uluslararası toplumu Rusya’nın yasa dışı ilhak ettiği Ukrayna topraklarını gelecek yıl mart ayında yapılması planlanan başkanlık seçimlerine katma niyetini şiddetle kınamaya çağırdı. Bakanlıktan yapılan açıklamada Rusya Merkez Seçim Komisyonunca 15-17 Mart 2024 tarihlerinde başkanlık seçimleri yapılacağının açıklandığı hatırlatıldı. Rus yetkililerin ilhak edilen Ukrayna topraklarında da oy verme işlemini organize edeceklerini duyurduğu belirtilen açıklamada şunlar kaydedildi: “Ukrayna topraklarında Rus seçimlerinin yapılması Ukrayna Anayasası’nı ve mevzuatını, Birleşmiş Milletler Şartı dahil olmak üzere uluslararası hukukun norm ve ilkelerini ağır bir şekilde ihlal etmektedir. Böyle bir seçim süreci, geçmişteki tüm propaganda etkinlikleri gibi yasa dışı ve hükümsüz olacaktır. Ukrayna’nın geçici olarak işgal edilen topraklarından alınan oyların dahil edilmesi Rusya başkanlık seçim sonuçlarının sorgulanmasına yol açacaktır. Uluslararası toplumu, Rusya’nın ele geçirdiği Ukrayna topraklarında başkanlık seçimleri düzenleme niyetini şiddetle kınamaya, seçimlerin organize edilmesi ve yapılmasına karışanlara yaptırım uygulamaya çağırıyoruz. Yabancı ülkelere de vatandaşlarını bu sözde seçimlere gözlemci olarak göndermemeleri çağrısında bulunuyoruz. Bunu yapanlar Ukrayna yasalarında cezai sorumlulukla karşı karşıya kalacaklar. Rusya’daki seçimlerin demokrasiyle hiçbir ilgisi yok. (Seçimler) Sadece Rus rejimini iktidarda tutmak için bir araç olarak hizmet etmektedir.”
Rusya’nın yaptığı referandumlar
28 Eylül 2022’de Donbass, Herson ve Zaporijya bölgelerinin Rusya’ya ilhakı için düzenlenen referandumlardan ‘evet’ kararı çıktığı duyurulmuştu. Moskova yönetiminin kontrolünde olan Donbass, Herson ve Zaporijya bölgelerinde Rusya’ya katılım için 23 Eylül’de başlayan referandumlar sona 28 Eylül’de sonuçlanmıştı. Ukrayna’nın doğusunda yer alan Moskova yanlısı Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri ile Rusya’nın kontrolündeki Herson ve Zaporijya bölgelerinde düzenlenen referandumlarda ‘Rusya’ya katılma’ kararının çıktığı duyurulmuştu.
Oyları yüzde 100’ünün sayıldığı belirtilen Luhansk Halk Cumhuriyeti’nde, oylamaya katılanların yüzde 98,42’si Rusya’ya bağlanmaktan yana oy kullanırken oyların yüzde 56.85’inin sayıldığı Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde ise, bunların yüzde 94,75’inin Rusya’ya katılmak için oy kullandığı açıklanmıştı.
Herson’da referanduma katılanların yüzde 87,05’i Rusya’ya bağlanmaktan yana oy kullanmıştı. Zaporijya’da da oylamaya katılanların yüzde 93,11’inin Rusya’ya katılmak için oy kullandığı ifade edilmişti.
Rusya Devlet Başkanı Putin de sonuçların açıklanmasından iki gün sonra Herson ve Zaporijya bölgelerinin “bağımsızlıklarını” tanıyan kararnameleri imzalamıştı.