Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) kampüslerde başlayan Filistin’e destek gösterileri polis şiddeti ve hükümet baskılarına rağmen dalga dalga tüm dünyaya yayılıyor. ABD’nin birçok üniversitesinde devam eden İsrail karşıtı protestolar, Kanada ve Avustralya’ya da yayıldı. Aynı zamanda birçok Avrupa ülkesinde binlerce kişi sokaklarda Filistinlilere yönelik katliamın son bulması için protestolarına devam ediyor.
‘Apartheid yatırımlarına son’
Öğrenciler ve akademisyenler dünyanın dört bir yanında ters kelepçelerle gözaltına alınıp, polis şiddetine maruz bırakılmalarına rağmen Filistinlilere yönelik şiddetin durması için ses yükseltiyor. Bu süreçte, bazı üniversiteler mezuniyet törenlerini iptal ederken, bazıları da tüm binaların protestocu öğrenciler tarafından işgal edildiğini açıkladı. Protesto dalgasına en son katılanlardan biri olan New York Şehir Üniversitesi’nde (CUNY) yüzlerce öğrenci kampüste Filistinlilere destek için kamp kurdu. Öğrencilerin taşıdığı pankartlarda “Apartheid Yatırımına Son” yazıyordu.
CUNY’deki protestoyu düzenleyen öğrencilerden Gabby Aossey Al Jazeera’ye yaptığı açıklamada ABD’de Filistin yanlısı gençlerin harekete geçtiğini görmenin “çok güzel” olduğunu söyledi. Aossey, “Gençler gerçekten ortaya çıkmaya ve okulların İsrail sömürgeciliği ile olan ilişkilerinden sorumlu tutulmasını talep etmeye başlıyorlar” dedi.
ABD genelinde üniversite yönetimleri gösterileri bastırmaya çalıştı ve büyük ölçüde başarısız oldu. Polis gösterilere şiddetle müdahale etti ve farklı eyaletlerden yüzlerce öğrencinin – ve hatta öğretim üyelerinin – zorla gözaltına alındığını gösteren videolar dünya manşetlerinde ilk sırada yer aldı. Cumartesi günü erken saatlerde, çevik kuvvet teçhizatlı polis Boston’daki Northeastern Üniversitesi kampüsündeki bir kampı boşalttı. Birkaç düzine öğrenci uzaktan onlara bağırdı ve yuhaladı, çatışma yaşanmadı. Okuldan yapılan açıklamada, iki gün önce başlayan gösteriye okulla hiçbir bağı olmayan “organizatörlerin sızdığı” ve protestocuların antisemitik sözler kullandığına vurgu yapıldı. Sosyal medya platformu X’te yayınlanan açıklamada “Kampüsümüzde bu tür bir nefrete müsamaha gösteremeyiz” denildi.
‘Holokost’tan kurtulanların çocuğu olarak yaşananlardan rahatsızım’
Yaklaşık bir hafta önce 100’den fazla Filistin yanlısı aktivistin kampüste polisler tarafından tutuklandığı Columbia Üniversitesi’nde, üniversite yönetimi Cuma günü yaptıkları açıklamada, üniversitenin New York Polis Departmanını tekrar araması halinde bunun “kampüste yaşananları daha da alevlendireceğini” söyledi. Bazı üniversite yönetimleri ve devlet yetkilileri protestoları “Yahudi karşıtı” olarak nitelendirerek şiddetle kınadı. Göstericiler bu suçlamayı reddederken, birçok Yahudi aktivist ve bazı Ortodoks Yahudiler de gösterilere katıldı. Savaş karşıtı Yahudi protestocu Sam Koprak kampüste düzenlenen bir toplantı sırasında Al Jazeera’ye konuştu. Koprak, “Holokost’tan kurtulanların çocuğu olarak, kendi halkımın bizim yaşadığımız bir şeyi gerçekleştirdiğini görmek beni derinden rahatsız ediyor” dedi.
‘Soykırımla suç ortaklığına son verin’
Gazze’ye yönelik savaşın başlamasından bu yana geçen yaklaşık yedi aylık süre zarfında dünyanın dört bir yanında filizlenen protestolar bu hafta ABD dışında da yayılmaya devam ediyor. Berlin’de aktivistler parlamento önünde bir kamp kurarak Alman hükümetinden İsrail’e silah ihracatını durdurmasını talep etti. Fransa’nın başkenti Paris’teki ünlü Sciences Po üniversitesinde protestocular Cuma günü kampüsün merkez binasını abluka altına alarak dersleri internet üzerinden yapmaya zorladı. Cumartesi günü İsveç’te düzenlenen son Filistin yanlısı gösteride insanlar sokaklarda “Özgür Filistin” ve “İsrail’i boykot et” sloganları eşliğinde yürüdü. Cumartesi öğleden sonra Londra’nın merkezinde yüzlerce kişi Filistinlilerle dayanışma için toplanırken, daha küçük bir grup da İsrail yanlısı bir etkinlik düzenledi.
Londra’dan bildiren Al Jazeera’den Harry Fawcett, “İnsanlar burada, parlamento binasının hemen dışındaki Parlamento Meydanı’nda, Londra’nın kalbindeki bir dizi büyük protestonun sonuncusu için toplanıyor” dedi. Yürüyüşün organizatörlerinden Filistin Dayanışma Kampanyası Direktörü Ben Jamal, Birleşik Krallık’ın dört bir yanından yüz binlerce kişinin katılmasını beklediğini söyledi. Jamal, “Bir kez daha çifte mesaj veriyoruz. Birincisi Filistin halkına dayanışma mesajı. Sizi görüyoruz, sizi duyuyoruz, yanınızdayız” dedi.
Jamal ikinci mesajın ise “İsrail’in Filistin halkına yönelik soykırımına suç ortaklığına son vermeleri için” İngiliz siyaset kurumuna yönelik olduğunu söyledi. Jamal protestoların antisemitik olduğu yönündeki eleştirileri reddetti. “Antisemitizmi İsrail Devleti’ne yönelik meşru eleştirilerle bir tutma taktiği, çok tanıdık bir taktiktir ve İsrail tarafından Filistinlilerin haklarını savunanları susturmak için küresel çapta kullanılmaktadır” dedi.
‘Öğrencilerin endişe duyduğu iki yüzlülük’
Bu arada, Washington merkezli bir siyasi stratejist ve eski üst düzey kongre üyesi olan Rina Shah, ABD üniversitelerindeki protestoların demokrasinin göstergesi olduğunu söyledi. Shah, Al Jazeera’ye verdiği demeçte “ABD hükümetinin İsrail’i desteklemesine karşılık olarak öğrencilerin barışçıl, şiddet içermeyen eylemlerde bulunmaları ve vergilerimizin nereye gittiği konusundaki endişelerini dile getirmeleri son derece sağlıklı ” dedi.
Shah, öğrencilerin ABD’nin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya verdiği destekten endişeli olduğunu ifade ederek, “Bu öğrenciler ABD’nin Netanyahu desteğindeki rolünden endişe ediyorlar. Bir yandan onun Gazze’de yapmak istediklerini gerçekleştirmek için silah ve fon sağlarken, diğer yandan Gazze’ye insani yardım gönderiyoruz. İşte öğrencilerin endişe duyduğu ikiyüzlülük budur.”
Refah’taki Filistinliden ABD’deki üniversite öğrencilerine teşekkür mesajı
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’a sığınan bir Filistinli, yaşadıkları çadırların üzerine yazdığı yazılarla Gazze’ye destek veren ABD’deki öğrencilere teşekkür etti. Refah’a sığınan 43 yaşındaki Ebu Yusuf Hamed, ABD’de Columbia Üniversitesinde başlayan ve dünya genelinde birçok üniversiteye yayılan Gazze’ye destek gösterilerine sessiz kalmadı.
Hamed, Refah’taki çadırların üzerine sprey boyayla İngilizce “Gazze ile dayanışma içinde olan öğrencilere teşekkür ediyoruz. Mesaj ulaştı”, “Teşekkürler ABD üniversiteleri” ve “Teşekkürler Columbia öğrencileri” ibarelerini yazdı. AA’ya konuşan Hamed, “ABD’de Gazze’ye destek gösterileri düzenleyen öğrencilere çadırların üzerine yazı yazarak teşekkür ettiklerini” belirtti. Hamed, teşekkür ibarelerini yıkılan evlerinin duvarları yerine çadırlara yazmak zorunda kaldıklarını dile getirdi.
ABD’deki üniversitelerde protestolar nasıl başladı?
Columbia Üniversitesinde Filistin destekçisi öğrenciler, okulun, Gazze’deki soykırımı ve Filistin işgalini destekleyen şirketlere devam eden finansal yatırımlarını protesto amacıyla kampüsün bahçesinde oturma eylemi başlatmıştı. Üniversite yönetiminin talebiyle polis, 108 öğrenciyi gözaltına almış, okul yönetimi de eyleme karışan 80 civarında öğrenciye okuldan uzaklaştırma cezası vermişti. Columbia Üniversitesindeki Filistin destekçisi gösteriler, New York Üniversitesi (NYU), Yale Üniversitesi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT), Tufts Üniversitesi, The New School ve Kuzey Carolina Üniversitesi gibi ABD’nin diğer önde gelen yükseköğrenim kurumlarına da yayılmıştı.
Öte yandan, İsrail yanlısı siyasetçi ve gruplar, ABD’deki öğrenci eylemleriyle “Yahudi düşmanlığı” yapıldığını öne sürerek, protestoların dağıtılması için Ulusal Muhafız birliklerinin kullanılması çağrısında bulunmuştu. ABD’nin New Jersey eyaletindeki Rutgers Üniversitesi İslami Yaşam Merkezi’ne Ramazan Bayramı’nda yapılan saldırı da Müslüman öğrencileri ve toplum üyelerini endişelendirmiş, antisemitizm iddiaları sürerken bununla ABD’deki İslamofobi vakalarındaki artışa tekrar dikkat çekilmişti.
