Mart ayında Türkiye’de gerçekleştirilmesi planlanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki kritik görüşme beklenmedik gelişmeler nedeniyle iptal edilmişti. Bu buluşma iki liderin bölgede artan gerilimler ve küresel meseleler üzerine yapacakları önemli bir toplantı olarak öne çıkıyordu.
Görüşmenin iptal edilme nedeni hakkında resmi açıklama yapılmadı ancak diplomatik kaynaklar her iki liderin de yoğun programları ve bölgesel krizlerin aniden tırmanmasının kararda etkili olduğunu belirtti. Özellikle Rusya-Ukrayna çatışması ve Suriye’deki durumun bu görüşmeyi zorlaştırdığı düşünüldü.
Planlanan toplantının ana gündem maddeleri arasında enerji işbirliği, ticaret ilişkileri, Suriye’deki durum ve Karadeniz’deki güvenlik konuları yer alıyordu. Erdoğan ve Putin son yıllarda sık sık bir araya gelerek bölgesel ve küresel meselelerde işbirliği yapma çabası göstermişti. Bu nedenle Mart ayındaki toplantının iptal edilmesi her iki ülke arasındaki stratejik işbirliğinde kısa vadede bazı belirsizliklere yol açabilir.
Türk yetkililer görüşmenin başka bir tarihe ertelenmesi konusunda çalışmaların sürdüğünü ve iki liderin en kısa sürede bir araya gelerek planlanan konuları ele almayı umduklarını belirtmişlerdi. Kremlin’den yapılan açıklamada ise Putin’in Türkiye ile olan güçlü ilişkilerini sürdürme kararlılığında olduğu vurgulanmıştı.
İki liderin 2023’teki Soçi görüşmesinden bir kare. / Fotoğraf: AA
Görüşmenin gerçekleşmemesi bölgesel ve uluslararası kamuoyunda da farklı yorumlara neden olmuştu. Bazı analistler iki liderin yoğun gündemlerinin bu tür ertelemeleri kaçınılmaz kıldığını ifade ederken bazıları son dönemdeki siyasi ve askeri gelişmelerin bu kararı etkilediğini savunmuştu.
Erdoğan ve Putin’in bir araya gelememesi iki ülke arasında çözüm bekleyen meselelerin ertelenmesine yol açarken önümüzdeki dönemde bu toplantının ne zaman ve hangi koşullarda gerçekleşeceği merakla bekleniyor. Her iki liderin de ilişkileri güçlendirmek ve bölgede barışı sağlamak adına diyaloğa devam etme niyetinde olduğu biliniyor.
Kremlin görüşmeyi doğruladı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Putin ile Erdoğan arasında önümüzdeki günlerde Kazakistan’ın başkenti Astana’da gerçekleşmesi planlanan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) toplantısında bir görüşme planlanabileceğini söylemişti.
Dün de Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov iki liderin muammaya dönüşen görüşmesine ilişkin açıklama yaptı. Peskov Rus basınına yaptığı açıklamada bu ihtimali doğrulayarak “Evet, böyle bir imkan şu an değerlendiriliyor” dedi.
Bu arada Erdoğan en son 4 Eylül 2023’de Putin’in daveti üzerine Rusya’nın Soçi kentine ziyarette bulunmuş ve burada Rusya Devlet Başkanı Putin ile üç saat süren bir görüşme yapmıştı.
İki lider telefonda görüştü
Yüz yüze görüşme beklenirken İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya’nın Dağıstan bölgesinde hafta sonu meydana gelen terör saldırılarını kınayarak Putin’e bir telefon görüşmesiyle taziyelerini iletti.
Türkiye İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada “Cumhurbaşkanı Erdoğan telefon görüşmesinde Türkiye’nin terörün her türlüsüne karşı olduğunu ve saldırıları şiddetle kınadığını ifade etti. Hayatını kaybedenler için Rus halkına taziyelerini iletti ve yaralılara acil şifalar diledi” dendi.
Erdoğan Ankara’nın bölgedeki tüm çatışmaların sona ermesi için çaba göstermeye devam edeceğini belirtti.
Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre Rusya’nın Dağıstan bölgesindeki terör saldırılarında ölenlerin sayısı, dün gece bir polisin daha hastanede hayatını kaybetmesinin ardından 16 polis memuru ve aralarında bir rahibin de bulunduğu beş sivil olmak üzere 21’e yükseldi.
Saldırganlar pazar günü Dağıstan’ın başkenti Mahaçkale ve Derbent şehirlerindeki Ortodoks kiliselerine, sinagoglara ve bir trafik polisi karakoluna saldırmıştı. Saldırıda Mahaçkale kentindeki Kutsal Dormition Katedrali’nde ilk müdahale görevlisi olan Rus Muhafız Birliği askeri Ramazan Atziev de hayatını kaybetmişti.
