Köprü çökmesi deyince akla Hindistan gelir, Pakistan gelir. Ama böyle bir kaza bu kez o Asya ülkelerinde değil, ABD’de yaşandı. Maryland eyaletindeki Baltimore kentindeki büyük köprü bir konteyner gemisinin çarpmasıyla kırılıp koparak çöktü. Kazanın olduğu Francis Scott Key Köprüsü’nden kaza sırasında geçmekte olan çok sayıda araç suyu düştü. O sırada köprüde sekiz kişi olduğu, bunlardan ikisinin bulunduğu belirtildi. Güvenlik güçleri kayıp altı kişinin hayatını kaybettiğini düşünüyor.
Medyaya yansıyan görüntülerde geminin köprünün ortadaki kolonlarından birine çarptığı ve akabinde 2.6 km uzunluğundaki köprünün çok büyük bir kısmının yıkıldığı ve araçların nehre düştüğü görülüyor. Köprünün altında kalan gemi ise alev almış gibi; havaya kalın, kara dumanlar yükseliyor.
BREAKING: Ship collides with Francis Scott Key Bridge in Baltimore, causing it to collapse pic.twitter.com/OcOrSjOCRn
— BNO News (@BNONews) March 26, 2024
Baltimore sahil güvenliğinden astsubay Matthew West, New York Times’a yaptığı açıklamada geminin Singapur bandıralı Dali’s Interstate 695 kargo gemisi olduğunu anlattı. Deniz araçlarının izlenebildiği Marine Traffic’e göre Dali adlı gemi Baltimore’dan gece saatlerinde yola çıkmıştı ve Sri Lanka’nın başkenti Kolombo’ya gidiyordu.
Sabotaj olduğu düşünülmüyor
Dali’yi işleten Synergy Marine Group geminin köprünün kolonlarından birine çarptığını teyit etti. Gemideki mürettebatın kaç kişi olduğu henüz bilinmiyor. Peki gemi ne oldu da köprüye çarptı? Şirketin açıklamasına göre olayın kesin nedeni henüz belirlenemedi. Bununla birlikte geminin mürettebatı yetkililere yaptıkları bilgilendirmede kazadan kısa süre önce aracın güç kaybettiğini belirtti. Ayrıca geminin mürettebatı kazadan hemen önce “yardım” çağrısı yapmış.
Dali 2015 yılında Güney Kore merkezli Hyundai Heavy Industries tarafından inşa edildi. Gemi inşa edildikten bir yıl sonra Antwerp Limanı’nda duvara çarpmış, Dali’nin imajı o zaman da hasar görmüştü ama en azından kimse yaralanmamıştı. Baltimore Emniyet Müdürü Richard Worley geminin köprüye kasten çarptığına dair bir emare olmadığını belirtti.
FBI da “sabotaj” tartışmalarına katılarak köprünün çöküşüyle ilgili olarak “terörizmle bağlantı kurulabilecek güvenilir herhangi bir istihbarata sahip olmadıklarını” söyledi. Benzer şekilde Maryland Valisi Wes Moore, kazayla ilgili ilk değerlendirmelerin “kazaya işaret ettiğini” belirterek, “Terör saldırısına dair güvenilir bir kanıta rastlamadık” dedi.
Gemiyi kiralayan Maersk’miş
Danimarka merkezli denizcilik şirketi Maersk köprüye çarpan kargo gemisini kendilerinn kiraladığını açıkladı. Şirketin açıklamasına göre gemide Maersk’ten kimse yoktu. Yapılan açıklamada “Yetkililerin ve Synergy’nin yürüttüğü soruşturmaları yakından takip ediyoruz. Müşterilerimizi bilgilendirmek için elimizden geleni yapacağız” dendi.
Şirketin hisseleri gemiyi kiralayanın onlar olduğu öğrenildikten sonra yüzde 1.9 düştü.
Sekiz kişiden ikisi kurtarıldı
1977 yılında inşa edilen köprü ABD’nin doğu kıyısında deniz taşımacılığı için en önemli arterlerden Patapsco Nehri üstünde ve Baltimore Limanı’na bağlanıyor. Yetkililere göre kaza sırasında köprünün üstünde aralarında bir de TIR olan çok sayıda araç vardı. Maryland eyaletinde ulaştırmadan sorumlu görevlisi Paul Wiedefeld, çöktüğü sırada köprüde sekiz kişi olduğunu bildirdi.
Baltimore itfaiye teşkilatı şefi James Wallace sudan iki kişinin çıkarıldığını, birinin hiç yara almadığını, diğerinin durumunun ağır olduğunu söyledi. Wiedefeld gazetecilere çöken köprüde işçiler olduğunu söyledi. Basın toplantısı sırasında konuşan Wiedefeld köprüdeki çalışanların esasen yapıyı güçlendirme çalışması yaptığını ancak kaç aracın çalışmalara dahil olduğunu bilmediklerini söyledi.
Baltimore itfaiye teşkilatının iletişim müdürü Kevin Cartwright ise kaç kişinin kazadan etkilendiğini tam olarak söyleyebilmek için henüz çok erken olduğunu belirterek “kazanın boyutunun zaman içinde ortaya çıkacağını” söyledi. Cartwright kazanın sebebiyle ilgili soruşturma açıldığını, inşaat mühendislerinin de köprünün kazadan önceki durumunu inceleyeceğini belirtti.
Zamana karşı yarış
Baltimore Belediye Başkanı Brandon M. Scott ve ilçe yöneticisi Johnny Olszewski Jr. acil durum çalışanlarının olay yerinde olduğunu ve kurtarma çalışmalarının devam ettiğini açıkladı. Ancak görüş mesafesinin kısıtlı ve havanın soğuk olmasının koşulları olumsuz hale getirdiği belirtiliyor. Liman çevresindeki hava sıcaklığının -1, çöken köprünün olduğu yerdeki su sıcaklığının ise dokuz derece olduğu belirtiliyor. Bu o kadar da soğuk değilmiş gibi görünse de suyun altında uzun süre kalmanın ölümcül sonuçları olabilir. CNN’in This Morning programında konuşan Derek Van Dam “Su vücut ısısını soğuk havaya kıyasla yaklaşık dört kat daha hızlı tüketir” diyor. Van Dam vücudun bu soğuğa bir ila üç saat dayanabileceğini söylüyor.
Köprünün çöktüğü yerdeki suyun derinliğinin 50 fit (15 metre) olduğu belirtiliyor. Ayrıca akıntı güçlü, hava rüzgarlı. Baltimore County Yürütme Kurulu Başkanı Johnny Olszewski “Bu yüzden sadece köprüden suya düşenler için değil, onları aramak için suya dalış yapanlar için de endişeleniyoruz” diyor.
Maryland’de ulaşımdan sorumlu yetkililer kaza nedeniyle köprüye giden yolların her iki yönde de kapatıldığını, trafiğin başka yere yönlendirildiğini açıkladı. Maryland Valisi Wes Moore kazanın ardından acil durum ilan etti. Valinin açıklamasında “Kazaya karışanları kurtarmak için çaba sarf eden tüm cesur erkek ve kadınlara teşekkür ediyor, herkesin güvende olması için dua ediyoruz” dendi.
Beyaz Saray yetkilileri de CNN International’a köprünün çöküşüyle ilgili haberleri “yakından takip ettiklerini” belirtti. Ayrıca ABD Başkanı Joe Biden’ın da durumdan haberdar edildiği aktarıldı.
Köprünün adı ABD ulusal marşı “Yıldız Bezeli Sancak” şiirini yazan şairden geliyor. Francis Scott Key bunu 1817 yılında McHenry kalesinin bombardımanına tanıklık ederken yazmıştı. Köprünün maliyeti yapıldığı dönem 141 milyon dolardı ki bu bugünün parasıyla 735 milyon dolar ediyor. Maryland hükümetinin internet sitesine göre Baltimore Limanı’ndan geçen yıl 80 milyar dolar değerinde 52 milyon tonu aşkın uluslararası yük geçti. Böylece bu ABD limanları arasında en çok yükün geçtiği dokuzuncu liman oldu. Köprüyü günde 35 bin kişi kullanıyor.
MarineTraffic’e göre Baltimore güzergahında 40 gemi çalışıyor ki bunlardan 34’ü kargo gemisi. MarineTraffic için deniz taşımacılığı analizleri yapan Georgis Hatzimanolis NYT’ye ticari araçların varış noktalarına gelişlerinde gecikmeler yaşanabileceğini belirtti, ancak kesin yorum yapmak için henüz erken olduğunu söylüyor.
Biden Kongre’den yardım istedi
Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında olaya ilişkin açıklama yapan ABD Başkanı Joe Biden, bunu bir “kaza” diye niteleyerek bir kasıt olmadığını söyledi. Biden “Buradaki limanı ve köprüyü federal kaynaklarla yeniden inşa edeceğiz. Kongre’nin bu çabamızı desteklemesini bekliyoruz. Şu ana dek tüm emareler olayın kötü bir kaza olduğunu gösteriyor” diyerek Kongre’den yardım talebinde bulundu.
Köprüyü daha önce birçok kez kullandığını ifade eden ABD Başkanı yeniden inşa süreci için bir an önce çalışmalara başlayacaklarını, bu çalışmanın federal kaynaklarla idare edileceğini belirtti.
