Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski Rusya ile iki buçuk yıldır süren savaşta saldırı gücünü artırabilmek için diğer ülkelerden destek isteyeceği ABD’ye geldi. Zelenski Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda iki kez konuşacak. Ama diğer ülkelerin liderlerine hitap etmeden önce mühimmat fabrikasını ziyaret etti.
Zelenski ABD seyahati öncesindeki açıklamalarında “Ukrayna’nın zafer planı”nı ilk gören kişinin ABD Başkanı Joe Biden olacağını söyledi. Ukraynalı lider planını daha sonra Amerikan Kongresi’ne, Demokratların 5 Kasım’daki ABD seçimlerine aday gösterdiği Kamala Harris’e ve Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump’a gösterecek.
Ukraynalı liderin her iki adayla görüşmek istemesinin sebebi, 5 Kasım’daki başkanlık seçimleri. Biden’ın görevde kalacağı süre her an biraz daha azalıyor ve Zelenski onun yerine gelecek kişiyi ikna etmek zorunda. Harris kampanyasının başından beri başkan seçilirse hem Ukrayna hem de NATO müttefiklerine desteğin süreceğini söylüyor. Oysa Trump NATO üyeleriyle arasına bir duvar koyarak Ukrayna savaşını da bitireceğini söylüyor. Ancak Avrupalı ülkeler Trump’ın müdahalesinin Ukrayna’nın isteyeceği şekilde olacağını düşünmüyor.
Uzun menzilli silahları kullanmak istiyor
Zelenski’nin tüm bu çabaları Rus orduları Ukrayna’nın doğusunda ilerleyişini sürdürürken müttefiklerinden aldığı uzun menzilli silahları Rusya’nın daha iç kısımlarındaki hedefleri vurma izni alabilmek için. Zelenski sosyal medya hesabında “Bu sonbahar savaşın geleceği belirlenmiş olacak. Gerçekten adilane bir barışı sağlayacak barış için gereken pozisyonumuzu ortaklarımızla birlikte güçlendirebiliriz” dedi.
Aslında bu baskılar etkisini gösteriyor gibi görünüyor. ABD son günlerde tutum değişikliği işaretlerini vermeye başladı. Ama tüm bu işaretlere rağmen Ukrayna’ya henüz izin çıkmadı. “Uzun menzilli silahlarımız var ama ihtiyacımızı karşılayacak kadar değil diyelim” diyen Zelenski “Ne ABD ne de İngiltere bu silahları Rus topraklarında kullanmamıza izin veriyor” dedi.
Sonrasında pazar günü Ukrayna’ya gönderilen 155 mm top mermisi üretimini bu yıl artıran Pensilvanya’daki Scranton Ordu Mühimmat Fabrikası’nı ziyaret etti. Ukraynalı lider ziyareti sırasında Pensilvanya ile Ukrayna’nın güneydoğusundaki Zaporijya kenti arasında “işbirliği genişletme anlaşmasına” vardıklarını söyleyerek “Demokratik dünyanın galip gelebileceğini gerçekten böyle yerlerde hissedebilirsiniz” dedi.
Scranton, Pennsylvania. I visited a plant that manufactures 155 mm artillery shells. Now, for our warriors who are defending not only our country, not only Ukraine, the plant will be ramping up production.
I began my visit to the United States by expressing my gratitude to all… pic.twitter.com/OXnvqHclkM
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) September 22, 2024
Barış planı görüşmelerine Rusya da davet edildi
Zelenski yarın New York’ta BM yetkilileriyle bir araya gelecek ve Washington’a gitmeden önce çarşamba günü BM Genel Kurulu’nda konuşma yapacak. Bunu perşembe günü Biden görüşmesi izleyecek. Zelenski o zamana kadar savaşı sona erdirme planının ayrıntılarını açıklamayacağını söyledi. Ama bu ipucu vermeyeceği anlamına gelmiyor: Plan ekimden aralığa kadar alınması gereken kararları kapsıyor.
Fransız haber ajansı AFP’ye göre Zelenski kasım ayındaki olası barış görüşmelerine müttefiklerinin yanı sıra Rus yetkilileri de davet etmeyi planlıyor. Ukrayna önceki barış planı görüşmelerine kasıtlı olarak Rusya’yı davet etmemişti. Zelenski’nin bu adımı olumlu olarak değerlendirilebilir, ama Rus yetkililer savaş sırasında ele geçirdikleri dört Ukrayna toprak parçasının kendilerinde kalması gerektiğini şart koşarak zirveye katılmayacaklarını açıkladı.
Vance’in düşünce şeklini eleştirdi
Bu arada Zelenski ABD ziyaretini bir söyleşiyle taçlandırdı. New Yorker’a konuşan Ukraynalı lider, Trump’ın başkan yardımcısı adayı JD Vance’in Ukrayna savaşı konusunda “çok radikal” kaldığını söyledi. ABD’nin Ukrayna’ya yardım paketleri yollamasını eleştiren ve Rusya ile diyalog kapısının açılmasını savunan Vance, bu ayın başlarında Trump’ın savaşı bitirme projesinin Ukrayna ve Rusya arasında silahsızlandırılmış bölgenin oluşturulmasını kapsayacağını söylemişti. Vance ayrıca Ukrayna’nın egemenliğine kavuşacağını ancak NATO ya da başka herhangi bir kuruluşa üye olmayacağı konusunda Rusya’ya güvence vermesi gerektiğini söylemişti.
Zelenski pazar günü yayınlanan New Yorker’a “Dünya’nın bu savaşa Ukrayna’ya zarar verecek şekilde son vermesi düşüncesi kabul edilemezdir. Ancak ben Vance’in bu planının resmi bir şey olduğunu düşünmüyorum. Vance’in sözlerini ciddiye almıyorum çünkü böyle bir plan Amerika’yı küresel çatışmaya götürür. İsrail, Lübnan, İran, Tayvan, Çin ve Afrika ülkelerini de içine alacak bir çatışmayı. Böyle bir yaklaşım dünyaya şu mesajı verecektir: Geldim fethettim, artık benim” diye konuştu.
