Rusya ve Ukrayna arasında 2022’den bu yana süren savaşın içine gitgide çekilen aktörlerden biri de Kuzey Kore. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski Kuzey Kore’yi Rusya’ya silahın yanı sıra asker göndermekle suçladığı bir konuşma yaptı.
‘Cephede daha fazla desteğe ihtiyacımız var’
Zelenski “Rusya’nın Kuzey Kore gibi rejimlerle yükselen bir müttefiklik içinde olduğunu görüyoruz. İş artık silah transfer etmeyi geçti, bölgeye asker yolluyorlar” dedi. Bu söylemlerin ardından Zelenski savaşın başından beri “müttefiklerimiz” olarak bahsettiği Batı’ya “koordinasyonu” artırma çağrılarını da bir kez daha yeniledi. Zelenski “Cephe hattının daha fazla desteğe ihtiyacı var. Ukrayna’ya daha uzun menzilli silahlar ve daha belirleyici malzemeler vermek askeri teçhizat vermekten daha önemli. Taleplerimiz Rusya üstündeki baskıyı arttırmakla ilgili. Rusya’nın kaldırabileceğinden daha güçlü bir baskı yaratmalıyız” ifadelerini kullandı.
Ukraynalı liderin konuşmasında söz ettiği şeyler yeni değil. Kiev yönetimi bir süredir Rusya’nın savaştaki taktiksel avantajını önleyebilmek için NATO’nun uzun menzilli silahlarına ihtiyaç duyuyor. Savaşın en başında Rusya’ya karşı gövde gösterileri yapmak niyetiyle Ukrayna’yı “yüreklendiren” Batı güçleri ise kendi iç siyasetleriyle uğraşmaktan Zelenski’ye el uzatmaya vakit bulamıyor. Zelenski bulduğu her fırsatta destek çağrılarını yinelerken Washington’dan Brüksel’e “kapı kapı” gezmekten de çekinmiyor.
Batılı liderler Ukrayna Savaşı’nı gündeme alan bir toplantı için geçen hafta Almanya’da bir araya gelecekti fakat ABD’yi esir alan kasırga sebebiyle görüşme bu haftaya ertelenmişti.
Kuzey Kore denklemin neresinde?
Güney Koreli ve Ukraynalı yetkililer bu hafta yaptıkları açıklamalarda Kuzey Koreli askerlerin sahada Rus birliklerine destek verdiğini belirtti. İddialara göre bu askerlerin binlercesi çoktan ölmüş ya da yaralanmış olabilir. Kuzey Kore askerlerinin Rusya’nın işgali altındaki Donbas bölgesinde, askeri varlığını sürdüren Rusları desteklediğine dair haberler geçen hafta Telegram kanallarında ve Ukrayna basınında da yer almıştı.
Ukraynalı bir askeri istihbarat yetkilisi “birkaç bin” Kuzey Koreli askerin şu anda Rusya’da eğitim gördüğünü ve bu yılın sonuna kadar Ukrayna’daki cephe hattına konuşlandırılabileceğini söyledi. Yetkili Kuzey Koreli subayların Rus güçlerini gözlemlemek ve savaş alanını incelemek üzere Ukrayna’da bulunduklarını ancak Kiev’in henüz Kuzey Kore birliklerinin savaştığını görmediğini de aktardı. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov ise perşembe günü yaptığı açıklamada Pyongyang’ın Ukrayna’da savaşmak üzere askeri personel gönderdiği iddialarını “aldatmaca” olarak niteledi.
Rusya ve Kuzey Kore arasında savunma anlaşması var
Bu açıklamalar Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu yaz imzaladıkları karşılıklı savunma anlaşması ve Kim’in Ukrayna’ya karşı mücadelesinde Putin’e “tam destek” sözü vermesinin ardından geldi. Anlaşma ağır yaptırımlara maruz kalan bu iki devletin liderlerinin Batı’ya karşı müttefikliklerinin en önemli işaretlerinden biri olarak da değerlendiriliyor.
Savaşta yorulan Moskova ilk olarak silah desteği için Pyongyang’a başvurdu. ABD, Kuzey Kore’nin Rusya’ya topçu mermileri de dahil olmak üzere yüksek miktarda mühimmat gönderdiğini defalarca kez iddia etti ama hem Kuzey Kore hem de Rusya iddiaları reddetti.
Rusya ve Kuzey Kore arasında işçi anlaşması gündemdeydi
2022 yılında iki ülke Kuzey Koreli işçilerin yeniden inşa çalışmalarına yardımcı olmak üzere Doğu Ukrayna’ya gönderilmesi olasılığını tartıştığı iddialarıyla gündeme gelmişti. Kuzey Kore’de muhabirleri bulunan Seul merkezli Daily NK’ya göre Rus yetkililer Kuzey Koreli işçilerin Donbas’ta imar çalışmalarına gelmesini “memnuniyetle” karşılamıştı.
Daily NK nisan ayında Pyongyang’ın yeniden inşa sürecine yardımcı olmak için 150 işçisini Rusya komutasına verdiğini yazmıştı. Kuzey Kore Birleşmiş Milletler’in vatandaşlarına çalışma izni vermesini yasaklamasına rağmen nakit sıkıntısı çeken Moskova’ya para kazandırmak için Rusya’ya başta keresteciler ve inşaatçılar olmak üzere işçi gönderme konusunda hatırı sayılır bir geçmişe sahip.