Türkiye’de iktidarın son senelerdeki politik tercihiyle ekonominin girdiği kötü durum, 14 Mayıs 2023 seçimleri sonrası göreve getirilen Mehmet Şimşek’le birlikte düzeltilmeye çalışılıyor. Merkez Bankası rezervleri iyileştirildi ancak enflasyondaki düşüş planının da beklendiği gibi ilerlemediği görülüyor.
İktidar bu yüzden senelerdir ‘sabır’ istiyor. 10 Aralık 2021’de Erdoğan, rekorlar kıran döviz kurlarıyla artışa geçen enflasyonla ilgili Bakara suresinden alıntı yapıp sabır istemişti: “Muhakkak ki sizi biraz korku ve açlıkla; mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltmekle deneriz. Sabredenleri müjdele.”
Erdoğan o dönem ”Bu can bu tende oldukça iddiayla söylüyorum: Faiz sebeptir enflasyon netice” sözleriyle uygulanan düşük faiz politikasının arkasında duruyordu. O yüzden Erdoğan’ın sabır istemesine rağmen enflasyon yüzde 85’e kadar tırmandı. Düşük faiz politikası tüm eleştirilere rağmen sürdürüldü ve Erdoğan sabır istemeye devam etti.
Nisan 2022’de Erdoğan, ‘fiyatları yükselten açgözlü bir kesimin olduğunu’ öne sürüp vatandaşlardan yine sabır istedi. Ona MHP lideri Devlet Bahçeli de katılmıştı. Bu çağrılar devam etti aynı senenin temmuzdaki bayram mesajının teması da aynı oldu. 29 Ağustos 2022’de Erdoğan Türkiye’deki ekonomik krizle dünyadaki krizleri benzetti ve iyileşme için sabır istedi. Ayrıca Batı’nın durumunun ‘daha kötü’ olduğunu savundu. Oysa o dönem Batı ülkelerindeki enflasyon yüzde 10-15’li seviyelerin üstünü görmemişti. Tabii o ülkeler Türkiye’nin aksine sıkılaşmaya gitmişti.
2023’te de mesajlar benzerdi. Ancak mesajların içeriği 14 Mayıs 2023’ten sonra değişti. ‘Sabır’ baki kaldı ancak ‘faiz’le ilgili tezler fazla dillendirilmedi. Ekonomi koltuğuna artık Mehmet Şimşek oturmuştu ve son iki senenin politikasına ters ancak dünyayla benzer programa dönmüştü. Önce bu iki senelik politika tercihinin getirdiği olumsuzlukları düzeltmek gerekiyordu. Yine ‘sabır’ devreye girdi.
Erdoğan 2024’te de birçok konuşmasında ‘sabır’ istemeye devam etti. Son çağrı ise dün geldi.
Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası’nın (MESS) 51’inci Genel Kurulu’nda konuşan Erdoğan “Enflasyon için biraz sabredeceğiz, sonra çok daha güzel neticeler göreceğiz” dedi.
Enflasyonla mücadelede kayda değer mesafe alındığını belirten Erdoğan, “Birikimimize musallat olan enflasyon yavaş yavaş dizginlenmeye başladı. Son 4 ayda yıllık enflasyon 26,1 puan geriledi. Yeterli mi? Değil. Çok daha fazlasını yapacağız” dedi.
Mali disiplinden asla taviz vermediklerini söyleyen Erdoğan “Deprem harcamaları dışındaki tüm harcamalarda tasarruf bilincini ön planda tutuyoruz. Verimliliği ve rekabet gücünü artıracak reformları zaman kaybetmeden hayata geçireceğiz. Siz sanayicilerimizle verimli ve üretken yatırımlara imza atmak istiyoruz. İzleyeceğimiz aktif sanayi politikalarımızla reel sektörümüzün sıçramasını sağlayacağız” dedi.
Erdoğan şunları söyledi: “Vatandaşlarımızın refahını kalıcı olarak artırmayı hedeflediğimiz ekonomi programının olumlu etkilerini görmeye başladık. Ağustosta 4,3 milyar dolar ile 5 yılın aylık en yüksek cari fazlasını verdik ve yıllık cari açığımız 11 milyar dolara geriledi. Rezervlerimiz artmaya devam ediyor. Merkez Bankası brüt rezervleri 156 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı. Bu yılın ilk 8 ayında istihdam artışı 654 bin kişi oldu ve işsizlik yüzde 8,5 olarak gerçekleşti. İstihdam 32 milyon 776 bin kişi oldu.”