Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın işlenmemiş altın ithalatına kota uygulanmasına yönelik çalışma başlatmasının nedeni ortaya çıktı. Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası üzerinden altın ithalatı 2023’ün Temmuz ayında hem önceki aya hem de geçen yılın aynı ayına göre artış gösterdi ve 5 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
Cari açıkta ‘aslan payı’na sahip altın ithalatını azaltmak için ağustos başından itibaren hazırlıklar hızlandırılırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 8 Ağustos tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararla AB dışından veya Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması bulunmayan ülkelerden yapılan pırlantalı altından olan, kıymetli metallerle kaplama adi metallerden olan ürünlerin ithalatında yüzde 20 oranında ek mali yükümlülük uygulanmasına karar verilmişti. Ekonomistler karar kapsamındaki ithalatın ağırlık olarak İtaya’dan yapıldığını belirterek şunları söylemişlerdi:
‘Bu tür 1 milyar dolarlık mücevher ithal ediliyor. Bunun yaklaşık yüzde 60’ı AB üyesi İtalya ile Serbest Ticaret Anlaşmamız olan Güney Kore’den yapılıyor. Geri kalanı ise Hindistan ve Çin’den ithal ediliyor. Bundan alacağınız vergi 80 milyon dolar. Bu tür mücevheri, bir meyve tabağını renklendiren egzotik meyveler gibi kabul etmek gerekiyor Türkiye turiste satışın çok olduğu bir ülke. Turist de kuyumcuda altının yanında bu mücevheri de görmek ister. Bunu vergiyle engelleyerek miktarını arttırarak kazandığınızdan fazlasını kaybedebilirsiniz.”
Borsa İstanbul çalışmalarını sürdürüyor
Borsa İstanbul da, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın işlenmemiş altın ithalatına kota için hazırladığı ve kendisine gönderdiği düzenlemeye son şeklini vermek için çalışıyor. Edinilen bilgiye göre işlenmemiş altın ithalatında kıymetli madenler aracı kuruluşlarına üye bazında aylık kotaları üçte bir oranında indirilecek.
TCMB eski baş ekonomisti Bilkent öğretim üyesi Prof. Dr. Hakan Kara sosyal medyadan yaptığı paylaşımda altın ithalatına kota konusunda şu görüşlere yer verdi:
Altın talebini azaltmak istiyorsak önce enflasyonu düşürüp TL’yi daha cazip hale getirmemiz gerekiyor. https://t.co/SHrhdIOuoL pic.twitter.com/kNOOAom0kN
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) August 8, 2023
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası verilerine göre, bu yılın temmuz ayında altın ithalatı 38 bin 145 kilogram (38,1 ton) oldu. Böylece bir önceki aya göre 97,7, geçen yılın aynı ayına göre ise 75,5 artış yaşandı. Söz konusu dönemde gümüş ithalatı da 50 bin 949 kilogram (50,9 ton) olarak açıklandı. Yılın ilk 7 ayında ise toplam altın ithalatı 221 bin 207 kilogram (211,2 ton), gümüş ithalatı 532 bin 567 kilogram (532,5 ton) seviyesine ulaştı.
