ABD ve Çin arasındaki teknoloji savaşı son birkaç yıldır küresel ekonomik ve politik arenada büyük yankı uyandırıyor. Trump ve Biden yönetimlerinin ardı ardına gelen sert tedbirleriyle birlikte Çin’in yarı iletken endüstrisine yönelik kısıtlamalar giderek artan bir gerginliğe dönüştü. ABD, Çin’in yapay zeka ve askeri uygulamalarda kullanabileceği ileri teknoloji çip üretimini engellemeyi hedeflerken Pekin baskılara direnerek kendi teknolojik ve ekonomik bağımsızlığını savunmayı çabalıyor.
ABD, Çin’in yarı iletken endüstrisine yönelik üçüncü büyük kısıtlama paketini yürürlüğe sokuyor. Yonga ekipman üreticisi Naura Technology Group dahil 140 şirketin ihracatına sınırlama getiriliyor. Reuters’te yer alan açıklamalara göre bu hamle Pekin’in çip üretme hedeflerini engellemek için yapılıyor ve Çinli yonga araç üreticileri Piotech ve SiCarrier Technology gibi firmaları da yeni ihracat kısıtlamaları ile karşı karşıya bırakıyor.
Biden yönetimi tarafından kabul edilmişti
Bu yeni yürürlüğe giren kısıtlamalar seçimi kaybeden başkan Biden yönetimi tarafından kabul edilmiş bir paketi parçası. Kısıtlamalar Biden yönetiminin Çin’in askeri uygulamalar için yapay zekayı ilerletmeye yardımcı olabilecek veya başka bir şekilde ABD ulusal güvenliğini tehdit edebilecek çiplere erişme ve üretme yeteneğini engellemeye yönelik son büyük ölçekli çabası olarak göze çarpıyor. Ancak Cumhuriyetçi yeni başkan Trump’ın da Biden’ın Çin’e karşı sert önlemlerinin çoğunu devam ettirmesi bekleniyor.
Çin’in askeri uygulamalar için yapay zekayı geliştirme veya ABD ulusal güvenliğini tehdit etme potansiyelini engellemeye yönelik son büyük ölçekli çabalarından biri olan bu paket, Çin’e yönelik ileri teknoloji hafıza yongaları ve çip üretim araçlarının sevkiyatını da kapsıyor. Paket, yapay zeka eğitimi gibi yüksek uç uygulamalar için kritik olan yüksek bant genişliğine sahip bellek (HBM) yongalarının sevkiyatını kısıtlıyor ve 24 ek çip üretim aracı ve üç yazılım aracına yönelik yeni kısıtlamalar içeriyor.
Singapur ve Malezya gibi ülkelerde üretilen çip üretim ekipmanlarına yönelik yeni ihracat kısıtlamaları, Lam Research, KLA ve Applied Materials gibi şirketleri etkileyebilir. Ayrıca, Hollandalı ekipman üreticisi ASM International gibi ABD dışındaki şirketler de bu kısıtlamalardan zarar görebilir.
Yarı iletken üreticileri hedef alınıyor
Yeni kısıtlamalarla karşı karşıya kalan Çinli şirketler arasında yaklaşık iki düzine yarı iletken şirketi, iki yatırım şirketi ve 100’den fazla çip üretim aracı üreticisi bulunuyor. ABD’li politikacılar Swaysure Technology Co, Qingdao SiEn ve Shenzhen Pensun Technology Co gibi şirketlerin, ABD yaptırımlarıyla engellenmiş olan ve Çin’in gelişmiş çip üretimi ve geliştirme merkezinde yer alan Huawei ile çalıştığını belirtiyor.
Bu yeni kısıtlamalar Çin’in yarı iletken endüstrisindeki gelişmeleri ve ABD-Çin arasındaki teknoloji savaşını şekillendirmeye devam edecek gibi görünüyor. ABD’nin bu hamleleri küresel çip endüstrisinde dengeleri değiştirebilir ve iki ülke arasındaki rekabeti daha da kızıştırabilir.
İki teknoloji devi ülke arasındaki bu yüksek tansiyonlu mücadele sadece bu iki ülkenin değil, küresel teknoloji tedarik zincirinin de kaderini belirlemeye devam ediyor. Bu çatışma modern çağın ‘Soğuk Savaşı’ olarak nitelendirilecek bir stratejik rekabetin merkezinde yer alıyor. Bütün bu çekişmenin ışığında bir kez daha ABD’den Çin’e yönelik kısıtlamalar açıklaması ile birlikte dünya çapında teknoloji sektörünün gidişatı bir kez daha değişim yolunda gibi gözüküyor.
