Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra petrol ürünlerine Batı’nın uyguladığı yaptırımlardan kaçınmak için kullandığı yükleme noktalarında biri daha devreden çıktı. Türkiye’nin Akdeniz’deki orta ölçekli petrol terminalleri arasında yer alan ve iki yönde yükleme yapabilen tesisin işletmecisi Global Terminal Services (GTS) Reuters’a artık Rusya’dan petrol veya petrol ürünü kabul etmeyeceğini müşterilerine ilettiğini açıkladı. Geçen haftalarda başta The Wall Street Journal olmak üzere ABD gazetelerinde terminalle ilgili haberler yer almıştı.
Açıklamada “GTS Rus petrolü ile bağlantılı olabilecek tüm yolları kesme kararı almış ve bunu şubat ayı sonlarında müşterilerine açıklamıştır. Yürürlükte olan yaptırımlara ek olarak herhangi bir yasa, düzenleme ve yaptırım ihlal etmese bile Rus menşeli veya Rus limanlarından yüklenen hiçbir ürünü kabul etmeme kararı alınmıştır” dendi. Şirket tüm faaliyetlerini G7 ülkelerinin uyguladığı Rus petrolüne tavan fiyat yaptırımı dahil tüm yaptırımlarla tam uyum içinde yürüttüğünü belirtti.
Aralık’ta başkanlık kararnamesi yayınlanmıştı
ABD’nin Rusya ile ticarete aracılık eden finansal kuruluşlara yaptırım başlatabileceğini ortaya koyan aralık ayındaki başkanlık kararnamesinin ardından Türkiye’den Rusya’ya giden pek çok ürünün ödeme tahsilatında zorluklar yaşanırken Reuters Rusya’dan alınan petrolün ödemelerinde de gecikmeler görüldüğü haberini yapmıştı.
Ankara iki yıldan uzun süre önce başlayan işgal nedeniyle Rusya’yı eleştirmiş, ancak Batılı ülkelerin yaptırımlarına katılmamıştı. Ankara yalnızca Birleşmiş Milletler’in yaptırım kararlarına uyduğunu belirtmiş, her ne kadar ABD yaptırımlarının çiğnenmesine izin vermeyeceğini açıklasa da Washington geçen yıl Türk şirketleri üzerinde baskıyı artırmıştı.
Veri analitiği şirketi Kpler’e göre ham petrol ve yakıt depolaması ve antrepoculuk alanında faaliyet yürüten GTS Terminal’e geçen yıl 11,74 milyon varil Rus petrolü veya yakıtı yüklendi.
Böylece geçen yıl Türkiye’nin 7. büyük ithalat terminali haline gelen GTS Terminal 2021 yılında ise 10. sıradaydı. Terminalin 2023 yılında yükleme yaptığı Rus menşeli petrol ve yakıt miktarı Rusya’nın Ukrayna’yı işgali öncesinde 2021 yılında aldığı tüm miktarın yaklaşık yedi kat üzerindeydi.
Fransızlar 2022’de satıp çıkmıştı
ABD’nin tehditleri nedeniyle Rus petrolü kabul etmeyeceğini açıklayan terminal Transpet adlı bir Türk şirketine ait. 2016 yılında kurulan genç bir şirket olan Transpet enerji ve petrol ürünleri ticareti yapıyor. Terminal 2022 yılında Ünlü & Co’nun aracılık ettiği işlemle Fransız Rubis Terminal Infra SAS’den satın alınmıştı.
1984 yılından bu yana İskenderun Körfez’inde sektöre hizmet veren terminal Kerkük-Ceyhan ve Bakü-Tiflis boru hattının bittiği ve petrol endüstrisinin giderek yoğunlaştığı bir bölgede bulunuyor.
