Avrupa’da doğalgaz fiyatları Rusya ve Ukrayna ordusu arasında Suca şehrini de içeren Kursk bölgesinde başlayan çatışmalar sonrası tırmanan jeopolitik gerilimin etkisiyle sekiz ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Ukrayna ordusunun 7 Ağustos’ta Rus toprağı Kursk bölgesine başlattığı saldırıların ardından Rusya-Ukrayna orduları arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor. İki ordu arasındaki çatışmalarda Ukrayna’nın Suca doğalgaz giriş noktasına da saldırdığı iddia edildi.
Suca gaz giriş noktası Rus gazının Ukrayna’ya tek giriş noktası ve Ukrayna sistemine giren doğalgaz Avrupa Birliği’ne de (AB) gönderiliyor. ING Think’in araştırmasına göre Suca giriş noktasından günlük yaklaşık 42 milyon metreküp doğalgaz akışı gerçekleşiyor.
Söz konusu gaz transitine ilişkin anlaşmanın bu yıl sonunda bitmesi planlanıyor ancak çatışmalar nedeniyle bu bölgeden gaz transitinde aksaklık yaşanma riski fiyatlara artış olarak yansıyor.
Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğalgaz ticaret noktası TTF’de eylül vadeli kontratlarda bir megavatsaat gazın fiyatı 6 Ağustos kapanışında 36,7 euro olurken çatışmaların yoğunlaşmasıyla hafta boyunca yükseliş eğilimini sürdürdü.
Geçen hafta yüzde 10 arttı
Fiyatlar haftayı 40,4 euroyla kapattı. Böylece geçen hafta önceki haftaya göre yüzde 10 artan fiyatlarda son sekiz ayın en yüksek seviyesi görüldü.
Öte yandan ekim vadeli kontratlarda kapanış fiyatı 40,9 euro ve kasım vadeli kontratlarda 42,8 euroya kadar yükseldi.
Gaz fiyatları en son 4 Aralık 2023’te megavatsaat başı 40,2 euroyu görmüştü. Bu tarihten sonra fiyatlar 23 Şubat’ta 24 euroya kadar geriledikten sonra hafif dalgalı bir seyir izlemeyi sürdürmüştü.
Analistlere göre piyasa Ukrayna üzerinden gaz transit anlaşmasının bu yıl sonunda biteceğine ilişkin kendini hazırlamış olsa da çatışmalar nedeniyle buradaki gaz tedarikinin daha erken kaybedilmesi sistem için bir şok olabilir.
Rus enerji şirketi Gazprom’un Temsilcisi Sergey Kupriyanov cuma günü Rusya’nın Suca bölgesinde Ukrayna ordusu ile yaşanan çatışmaların doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) fiyatlarında artışa neden olduğunu belirterek “Analistler, gaz fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin devam edeceğini düşünüyor” demişti.
Ukrayna’nın Mayıs 2022’de Avrupa’ya giden Rus doğalgazının üçte birinin geçtiği Sohranivka dağıtım noktasında sevkiyatı durdurmasının ardından gaz akışı sadece Suca noktasından devam ediyor.