Avrupa’da hükümetler küresel mali krizin uzun süredir devam eden etkilerine çizgi çekmeye çalışırken geçen yıl kurtarılan bankaların hisselerinin 16 milyar euroluk bölümünden fazlasını elden çıkardı. İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times’ın kurumsal başvurular ve düzenleyici beyanlar üzerinde yaptığı bir analiz hükümetlerin yüksek faiz oranlarının yol açtığı hisse senedi fiyatlarındaki artıştan yararlanmasıyla son 12 ayda banka hisselerinin elden çıkarılmasının hızlandığını gösterdi. Yine de hükümetler on buçuk yıl önce bankalar başta olmak üzere ulusal finans kuruluşlarını çöküşten kurtarmak için aktardıkları vergi mükelleflerinin parasının sadece bir kısmını geri alabiliyor.
Fon yöneticisi Federated Hermes’in finansal krediler müdürü Filippo Alloatti “Bankalarda hisse sahibi olma deneyimi, hükümetlere zararları erken kesmenin önemini öğretti, çünkü yatırımların tamamen geri kazanılması düşüncesi gerçekçi olmayabilir” dedi.
Yunan ve İtalyan hükümetlerinin ülkelerinin kurtarılan büyük bankalarını yıl sonuna kadar özel sektöre devretme yolunda ilerlemesi, İngiltere ve İrlanda hükümetlerinin de hisselerini gelecek yıl elden çıkarabilecek olması nedeniyle önümüzdeki aylarda daha fazla satış bekleniyor.
Unicredit, Commerzbank’ın sahibi olabilir
Öte yandan satışlar rakiplerini devralmayı düşünen bankalar için fırsatlar yarattı. Yapı Kredi Bankası’nın eski ortağı UniCredit geçen hafta Alman hükümetinden Commerzbank’ın yüzde 4,5 hissesini 702 milyon Avro karşılığında satın alarak bankada sahip olduğu hisse oranını yüzde 9’a yükseltti.
UniCredit İcra Kurulu Başkanı Andrea Orcel hisse artırımının bankayı tamamen devralmaya kadar gidebileceğini belirterek UniCredit’in geçen yıl Yunan finans kuruluşu Alpha Bank’ın yüzde 9 hissesini 293 milyon Avro karşılığında satın aldığını hatırlattı.
Ülkenin en uzun süreli borç krizi sırasında en büyük dört bankasına 50 milyar euro sermaye koyan enjekte eden Yunan hükümeti Alpha Bank, Eurobank ve Piraeus Bank’ı satarak geçen yıl 1,7 milyar eurodan fazla para topladı. Ayrıca National Bank’taki 1 milyar euroluk hissesini de sattı, önümüzdeki haftalarda da şirketteki kalan yüzde 18 hissesini elden çıkarması bekleniyor.
Geçen yılın en büyük satıcısı ise NatWest’in 5,5 milyar sterlinlik (6,5 milyar avro) hisse senedini elden çıkaran ve aralık ayından bu yana hissesini yüzde 38,5’ten yüzde 18’in altına düşüren Birleşik Krallık Hazinesi oldu. Birleşik Krallık hükümeti, o zamanlar Royal Bank of Scotland olarak bilinen NatWest’e 45.5 milyar sterin para koyarken 2008 ve 2009’daki iki kurtarma paketinde bankanın yüzde 84 hissesini aldı. Birleşik Krallık Hazinesi o zamandan bu yana elindeki hisseleri kademeli olarak satıyor ve temettü alıyor. Kalan yüzde 18 hissesinin değeri yaklaşık 5 milyar sterlin.
İtalya dünyanın en eski bankasından hisse sattı
Hisselerini satan diğer ülkeler arasında hükümetin geçen hafta ABN Amro’daki 1.2 milyar avroluk hissesini sattığı, ancak 2008’de kurtarmak için 22 milyar avro harcadığı bankadaki yüzde 40.5’lik hissesini halen elinde tuttuğu Hollanda da var.
İrlanda hükümeti de 21 milyar euro sermaye koyduğu Allied Irish Bank’taki yüzde 46 hissesini yaptığı satışlarla yüzde 22’ye düşürerek son 12 ayda parasının 2,6 milyar euroluk bölümünü geri alabildi. İtalyan Maliye Bakanlığı ise dünyanın en eski bankalarından Monte dei Paschi di Siena’daki hisse oranını Kasım ayından bu yana yüzde 64’ten yüzde 27’ye düşürerek 1.6 milyar Avro topladı ve kalan hissesini de yıl sonuna kadar elden çıkarabilir.
Avrupa bankaları son üç yılda artan faiz oranları nedeniyle karlarının önemli ölçüde arttığını gördü ve bu da hisse senedi değerleri yansıdı. Kıtanın en büyük bankalarının hisselerini içeren Euro Stoxx Banks endeksi geçen yıl yaklaşık yüzde 30 yükseldi. Ancak Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarını düşürmeye başlasa da bazı analistler bankaların hisse fiyatlarının yükselmeye devam edeceğini tahmin ediyor. Keefe, Bruyette & Woods analisti Andrew Stimpson “Banka hisse senetlerinin çok ucuz kaldığı ve karlılık artışlarının piyasanın şu anda varsaydığından daha sürdürülebilir olduğu kanıtlandıkça kademeli olarak yeniden değer kazanacağına inanıyoruz” dedi.
