Türkiye’nin ihracatına uzun yıllar önemli katkıda bulunan bavul ticaretinin yıldızı kararıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası “Ödemeler Dengesi” İstatistikleri bavul ticareti gelirinin son iki yılda hızla azaldığını gösteriyor.
2023 Ocak ayında yıllık bazda 3 milyar 174 milyon dolar olan bavul ticareti geliri yılı yüzde 45’ik düşüşle 1 milyar 743 milyon dolara geriledi. Eylül ayına kadar iki milyar doların üzerinde seyreden bavul ticareti ardından bu “kritik sınır”ın altına indi. Son üç aylık gelişme de bu yıl da inişin devam edeceği belirtileri veriyor.
İstanbul’un önemli bavul ticareti merkezleri olan Laleli, Osmanbey ve Merter’de de bavul ticareti için gelenlerin yarattığı eski canlık yok. Laleli Sanayici ve İş İnsanları Derneği Başkanı (LASİAD) Gıyasettin Eyyüpkoca bavul ticaretinde yüzde 40 ile 50 arasında düşüş olduğuna işaret ediyor. Eyyüpkoca’ya göre bu önemli düşüşün iki önemli nedeni var. Ukrayna-Rusya savaşının uzaması özellikle başta Rusya ve Ukrayna olmak üzere Doğu Avrupa’dan bavulları kapıp gelenlerin sayısını hayli azaltmış. Savaş özellikle bu iki ülkeden Türkiye’ye ulaşımı pahalı hale getirmiş. Savaşın getirdiği belirsizlikle işler iyice sarpa sarmış.
İsrail saldırıları Ortadoğu’yu kuruttu
Ardından ekim ayının ikinci haftasında İsrail’in Gazze saldırıları başlayınca Ortadoğu’dan da neredeyse müşteri gelmez olmuş. Belirsizlik ve ‘savaş yayılır mı?’ endişesi Ortadoğulu müşterileri beklemeye sevk etmiş. İsrail saldırılarının başladığı ekimden sonraki ilk ay olan kasımda bavul ticaretinde düşüş önceki aylara göre artarak 154 milyon dolara ulaşmış.
İkinci önemli nedenin ise Çin’in düşük fiyatlı ürünlerle piyasaya girişi olduğunu anlatıyor Eyyüpkoca. Çin özellikle Afrika’yı hedeflediği ve Türk malları da pahalı geldiği için koca kıtadan gelen talep de eskisinin altında seyrediyormuş.
İhracatçı fiyat tutturamıyor
Laleli Sanayici ve İş İnsanları Derneği Başkanı (LASİAD) Gıyasettin Eyyüpkoca da diğer ihracatçılar gibi TL’nin değerli olmasından ve maliyet artışlarından yakınıyor. İki etkenin bavul ticaretinde ihracatçının fiyat tutturmasını zorlaştırdığını belirten Eyyüpkoca önümüzdeki dönem için de pek umutlu değil gibi.