Ocak-kasım döneminde Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı yüzde 60.8 artışla 1.07 milyon adetle satışlarda rekor kırarken, trafiğe kaydı yapılan araç sayısı 3 aydır azalmaya devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu kasım ayına ilişkin motorlu kara taşıtları istatistiklerini açıkladı. Verilere göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı kasımda aylık bazda yüzde 1,3 azalarak 182 bin 301 oldu. Ekimde trafiğe kaydı yapılan araç sayısı 184 bin 767, eylülde ise 198 bin 740 olmuştu. Böylece trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısında üç ay üst üste gerileme yaşandı. Sektör uzmanlarına göre araç satışları rekor kırarken trafiğe çıkan araç sayısındaki düşüş çifte Motorlu Taşıtlar Vergisi’ni (MTV) ödemekten kaçanlardan kaynaklanıyor. Bir araç alındığında onu üç ay içinde tescil edip trafiğe çıkarma hakkı var. Bu yıl deprem nedeniyle araçlardan alınan standart MTV’ye ek MTV getirilince alınan vergiler yükseldi. Dolayısıyla çifte MTV ödemek istemeyenler bu süreyi kullanarak tescil hakkını 2024 yılına bıraktı.
Gerçek alımlar yapılıyor
Konuyla ilgili konuşan HLS Filo Kiralama Yöneticisi Halis Görken “Bir araç satın alınıp fatura kesildikten sonra trafiğe çıkarmak için üç aya kadar tescil hakkı var. Dolayısıyla yılın son üç ayında araç satın alanlar bu süreyi kullanarak tescili bir sonraki yıla bırakıyor. Böylece çifte MTV ödemekten kurtuluyor” dedi. Bu durumun evlenirken evlilik cüzdanı alıp nüfus kağıdı değişimini sonraya bırakmaya benzeten Görken bu yılki otomotiv satışlarının KOBİ’lerin ve oto kiralama şirketlerinin yaptığı reel alımlardan kaynaklandığı söyledi.
Sektörde paradoks oluşturdu
Verileri değerlendiren Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın ise “2023 yılı Türkiye otomotiv pazarında önemli gelişmelere sahne oldu. Rekor düzeydeki otomotiv satışları ve pazara yeni oyuncu olarak giren Çinli markalar, pazarın canlılığını ve çeşitliliğini arttırırken, bir yandan da trafiğe kayıt sayılarındaki azalış dikkat çekici bir paradoks olarak karşımıza çıktı. Bu durum, sektörün sadece parlak yönlerini değil, karşılaştığı zorlukları ve karmaşıklıkları da gözler önüne seriyor” dedi.
Yoğun satış da geciktirdi
Trafiğe kayıt işlemlerinde yaşanan gecikmeler, bürokratik engeller ve lojistik sorunların trafiğe kayıt sayılarının azalmasında önemli bir rol oynadığını belirten Yalçın “Bu tür engeller, özellikle yoğun satış dönemlerinde, araçların trafiğe çıkışını geciktirebilir ve bu da kayıt sayılarındaki düşüşü açıklayabilir. Ayrıca, araç tescil işlemlerindeki verimlilik ve hız, pazarın genel sağlığı açısından kritik öneme sahip” dedi. Yalçın, ayrıca ekonomik dalgalanmalar ve vergi politikalarının da tüketicilerin araç alım kararlarını etkileyebildiğini bu durumun da trafiğe kayıt sayılarına yansıyabileceğini söyledi.
Kasımda 2 bin 761 aracın kaydı silindi
Türkiye İstatistik Kurumu’na göre kasımda trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 48,4 artarak 182 bin 301 oldu. Söz konusu dönemde kaydı silinen taşıt sayısı da yüzde 7,9 yükselişle 2 bin 761 olarak hesaplandı. Böylece trafikteki toplam taşıt sayısı kasımda 179 bin 540 adet arttı.
Kasımda trafiğe kaydı yapılan taşıtların yüzde 47,1’ini otomobil, yüzde 37’sini motosiklet, yüzde 9’unu kamyonet, yüzde 3,9’unu traktör, yüzde 1,9’unu kamyon, yüzde 0,6’sını minibüs, yüzde 0,4’ünü otobüs ve yüzde 0,1’ini özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.
