Türkiye, gerek 2015’teki Paris İklim Anlaşması ve gerekse daha yeni Dubai’de yapılan İklim Zirvesinde verdiği taahhütler gereği, karbondioksit emisyonlarını azaltmak için ilave önlemler almaya hazırlanıyor. Bu amaçla Enerki Bakanlığı bir “Türkiye’nin 2030 Enerji Verimliliği Stratejisi ve Eylem Planı” hazırladı. Yeni plana göre önümüzdeki yıllarda aydınlatma direği ünitelerinin araç şarj istasyonu olarak kullanılabilmesi sağlanacak, trafikte araç ve insan yoğunluğunu tespit edebilen yapay zeka uygulamalarıyla sinyalizasyon süreleri ayarlanacak. Yüksek yakıt tüketen araçların daha çok vergi ödeyeceği vergi sistemi için etki analizi yapılacak.
Yeşil dönüşüm teşvik edilecek
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın geçenlerde tanıtımını yaptığı strateji belgesinde Türkiye’nin GSYİH başına tüketilen enerji miktarının (enerji yoğunluğunun) 2000 yılına göre yüzde 42 azaltılması ve 2024-2030 döneminde toplam 37.1 MTEP (milyon ton petrol eşdeğeri) birincil enerji tasarrufu sağlanması hedefleniyor.
Belgede yer alan stratejik amaçlar uyarınca yeşil dönüşümü ve enerji verimliliğini teşvik edecek yatırımlar ve yenilikçi finansman araçları desteklenecek, binalarda enerji verimliliği için kamunun öncülük yapacağı iyileştirme programı yürütülecek.
61 eylem ve 265 faaliyete yer verilen eylem planındaki bazı maddeler şöyle:
– Şehir merkezlerinde motorlu araç kullanımına kapalı, bisiklet ve yaya yolları, alanları oluşturulacak.
– Şehirlerde düşük karbon emisyonlu bölgeler oluşturularak bu bölgelere büyük tonajlı araç ve otomobillerin girmesini sınırlayan caydırıcı önlemler alınacak.
– Aydınlatma direği ünitelerinin şarj istasyonu olarak kullanılabilmesi için teknik şartnamelerde düzenleme yapılacak.
– Şarj istasyonlarında zaman ve konum bazlı dinamik fiyatlandırma olacak.
– Araç ve insan yoğunluğunu tespit edebilen yapay zekaya dayalı uygulamaların kullanılması teşvik edilecek ve bu sayede sinyalizasyon sürelerinin ayarlanması için mekanizmalar geliştirilecek.
– Yüksek yakıt tüketimi veya emisyon değerine sahip araçların daha fazla vergi ödeyeceği bir motorlu taşıt vergi sisteminin geliştirilmesine yönelik etki analizi çalışması yapılacak.
– Piyasaya sürülen tüm araçların CO2 emisyonu bilgilerinin kaydedildiği bir veri tabanı oluşturulacak.
– Gayrimenkul ilanlarına yapıların Enerji Kimlik Belgesi (EKB) bilgisinin eklenmesi için sektörle işbirliği yapılacak.
– Konutlar için sunulan yalıtım kredisi imkanı gözden geçirilecek ve etkinliği artırılacak.
– Binalarda enerji verimliliği konusu mühendislik ve mimarlık fakültelerinin müfredatlarına dahil edilecek.
– Kamu binalarının mimari, elektrik, otomasyon, mekanik ve iklimlendirme projeleri, bölgesine özgü özellikler ve iklim koşullarına göre hazırlanacak.
– Mevcut doğal gaz hatlarının alternatif gazları (sentetik gazlar, hidrojen vb.) taşımaya uygun hale getirilmesi için mevzuat çalışması yürütülecek.
– Yüksek Hızlı Tren hatlarında yük taşımacılığına yönelik çalışma yapılacak.
– Toplu taşıma araçlarının kat ettikleri yolların uzunluğu ve yakıt tüketimleri ile ulaşım talepleri izlenerek yol güzergâhları optimize edilecek.
