Dünya gıda fiyatları ekim ayında şeker, tahıl, bitkisel yağlar ve et fiyatlarındaki düşüşlerin etkisiyle Mart 2021’den bu yana en düşük seviyeye gerilerken, Türkiye’de ise 38 aydır aralıksız artıyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından derlenen, tahıllar, yağlı tohumlar, süt ürünleri, et ve şeker fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen dünya gıda fiyatları endeksi eylül ayındaki 121,3 seviyesinden ekim ayında 120,6 seviyesine düştü. Böylece endeks, bir önceki aya göre yüzde 0,5, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,9 gerilemiş oldu.
Brezilya’daki güçlü arz buğday fiyatlarını düşürdü
FAO Tahıl Fiyat Endeksi bir önceki aya göre yüzde 1 geriledi. Uluslararası pirinç fiyatlarının yüzde 2, buğday fiyatlarının ise ABD’deki güçlü arz nedeniyle yüzde 1,9 düştüğü belirtildi. Ekim ayındaki düşüşün ise, esas olarak Brezilya’daki güçlü üretim hızından kaynaklandığı belirtildi. Ancak gelecek yıla ilişkin endişeler bu düşüşü sınırladı. FAO Et Fiyat Endeksi aynı dönemde yüzde 0,6 geriledi. FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, mevsimsel olarak yüksek üretim ve azalan küresel ithalat talebi nedeniyle ekimde aylık bazda yüzde 0,7 düştü.
FAO Şeker Fiyat Endeksi yüzde 2,2 geriledi ancak bir önceki yılın aynı seviyesinin yüzde 46,6 üzerinde kaldı. Ekim ayındaki düşüş esas olarak Brezilya’daki güçlü üretim hızından kaynaklandı, ancak önümüzdeki yıl daha sıkı küresel arz görünümüne ilişkin endişeler bu düşüşü sınırladı.
Sadece süt ürünleri endeksi yükseldi
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi ise zıt bir eğilimle ekim ayında yüzde 2,2 artarak dokuz aylık düşüşe son verdi.
Dünya süt tozu fiyatları, hem yakın hem de uzun vadeli tedariklere yönelik artan ithalat talebinin yanı sıra El Niño hava koşullarının Okyanusya’da yaklaşmakta olan süt üretimi üzerindeki etkisine ilişkin bazı belirsizliklerin etkisiyle en çok artışı gösteren kalem oldu.
Türkiye’de artış 38’inci ayında
Öte yandan, küresel gıda fiyatları düşmeye devam ederken Türkiye’de ise sürekli artıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün açıkladığı 2023 Ekim ayı enflasyon verisine göre, gıda enflasyonu yıllık yüzde 72, aylık yüzde 3,20 olarak gerçekleşti. Bu da, Türkiye’deki gıda fiyatlarının Ağustos 2020’den bu yana geçen 38 aydır aralıksız artması anlamına geliyor. Ayrıca, TÜFE’deki artış serisi ekim itibarıyla 58. aya taşındı. Yani Türkiye’de gıda fiyatlarının yanı sıra tüketici fiyatları da 58 aydır aralıksız artıyor.
