ABD’de FBI ilginç bir operasyonla kripto para vurguncularını yakaladı. FBI ajanları tarafından yönetilen bir kripto para operasyonu büyük bir kripto vurgununu içeriden ortaya çıkartarak çökertti. Hollywood filmlerine senaryo olabilecek türdeki operasyon için FBI kripto piyasasındaki dolandırıcıları ifşa etmek amacıyla Ethereum blok zinciri üzerinde kendi tokenı NexFundAI’yi yarattı. Sonuç olarak Boston’daki ABD savcıları dört büyük kripto firması Gotbit, ZM Quant, CLS Global ve MyTrade dahil olmak üzere 18 kişi ve kuruluşu piyasa manipülasyonuyla suçladı.
‘Yıkama ticareti ve tasarlanmış piyasa manipülasyonu’
Savcılık iddianamesine göre şahıslar ve şirketler yatırımcıları aldatmak ve kripto değerlerini şişirmek için tasarlanmış piyasa manipülasyonu ve “yıkama ticareti” yapmakla suçlanıyor.
“Wash trading” yani “yıkama ticareti” piyasa manipülatörlerinin aynı finansal araç için aynı boyut ve fiyattan, herhangi bir mali kazanç sunmayacak şekilde ve çoğunlukla aynı anda verdikleri alım ve satım emirleriyle alıcı ve satıcı tarafında kendilerinin olduğu hacim operasyonlarına verilen ad.
Küçük yatırımcılar da bu yatırım aracında gördükleri hareketlilik nedeniyle alım yapıyor, alımlar sonucu kripto varlığın fiyatı yükselince de büyük aracı kurumlar satışa geçiyor, para kazanıyor. Türkiye’de bu tür manipülasyonlara “keriz silkeleme” adı veriliyor.
Burada amaç piyasadaki alıcı ve satıcı dengesine ilişkin yanıltıcı veriler sunarak piyasayı manipüle etmek ve bundan haberdar olmayan yatırımcıları bu finansal enstrümana çekerek talep yaratmak. Manipüle edilen yatırımcının göndereceği alım emirlerinin hacim kazanmasıyla da manipülasyonu gerçekleştirenlerin ellerindeki enstrümanları yüksek fiyatlardan satmasıyla dolandırıcılık operasyonu tamamlanıyor.
Yıkama ticareti tüm borsalarda suç olarak kabul ediliyor.
FBI’ın tokenın adı NextFundAI
İşte bu yöntemi de ortaya çıkarabilmek için FBI gizlice çalışarak kar amacıyla işlem hacim ve fiyatlarını şişirme konusunda uzmanlaşmış olduğunu düşündüğü firmaları tuzağa düşürmek için Etherum’a dayalı bir yeni kripto varlık olan NexFundAI token’ı piyasaya sürdü.
FBI’ın Boston Bölümü’nden sorumlu özel ajan Jodi Cohen “FBI bu iddia edilen dolandırıcıları tespit etmek, engellemek ve adalete teslim etmek için kendi token’ını ve şirketini kurmak gibi benzeri görülmemiş bir adım attı” dedi.
Bir tokenın piyasa değerini 7.5 milyar dolara çıkardılar
Suçlamalara göre sanıklar Saitama Token’ı da dahil olmak üzere 60’tan fazla token’ın değerini yapay olarak şişirdi ve zirve döneminde piyasa değerinin 7,5 milyar dolara kadar çıkardı. Elbette bu bir yıkama ticaretinden başka bir şey değildi.
Manipülatörlerin token’lar hakkında asılsız iddialarda bulundukları ve yatırımcıları yanıltmak için aldatıcı taktikler kullandıkları iddia ediliyor. Token fiyatlarını yapay olarak yükselttikten sonra bu şişirilmiş değerler üzerinden nakde çevirerek yatırımcıları klasik bir “pump and dump” yani “fiyat şişirme” ve ardından “yüksek fiyattan yüklü satış” planıyla dolandırıyorlardı.
Kripto şirketlerinin bu yıkama ticaretini gerçekleştirmek için ZM Quant ve Gotbit gibi piyasa yapıcıları kullandığı da iddia ediliyor. Bu firmalar yatırımcılara token’ları daha çekici göstermek için sahte işlem hacmi yaratırken faaliyetin gerçek doğasını gizleyerek birden fazla cüzdan kullanarak sahte işlemler gerçekleştiriyorlardı.
ZM Quant çalışanlarından biri bu uygulamayı “kar elde etmek için diğer alıcıların para kaybetmesini sağlamanın bir yolu” olarak tanımladı.
Yetkililer 25 milyon dolardan fazla kripto para ele geçirdi ve milyonlarca yıkama ticaretinden sorumlu olan birden fazla ticaret botunu da devre dışı bıraktı. Birkaç sanık suçunu kabul etti veya kabul edeceğini bildirdi, diğerleri ise ABD, İngiltere ve Portekiz’de tutuklandı.
Operasyonun adı: Token Mirrors
Savcı Joshua Levy geleneksel finans piyasalarında yıkama ticaretinin uzun zamandır yasaklandığını ve aynı kuralların artık kripto endüstrisi için de geçerli olduğunu vurguladı. “Token Mirrors Operasyonu” olarak adlandırılan bu operasyon hızla genişleyen dijital varlık alanında dolandırıcılığa karşı mücadelede önemli bir adım olarak kabul ediliyor. Levy sanıkların çeşitli kripto para tokenlerinin işlem hacmini yapay olarak şişirmek için sahte işlemler yaptıklarını ve bunları satmadan önce “masum yatırımcıları çantada keklik hale getirdiklerini” söyledi.
Levy gazetecilere verdiği demeçte “Bu, yeni çağ teknolojisi olan kripto ile eski usul dolandırıcılığın, bu durumda borsalar kadar eski olan ‘pump and dump’ planının buluştuğu bir vaka” dedi. Sanıklar piyasa manipülasyonu ve elektronik dolandırıcılık suçlamaları nedeniyle 20 yıla kadar hapis cezası da dahil olmak üzere ağır cezalarla karşı karşıya.
Büyük şirketler ve CEO’lar suçlama altında
Saitama’nın Genel Müdürü Manpreet Kohli pazartesi günü Birleşik Krallık’ta tutuklandı. Diğer beş mevcut veya eski çalışan da suçlandı ve üçü suçunu kabul etti.
Suçlanan bir başka kişi de Rusya ve Portekiz’de faaliyet gösteren bir kripto para “piyasa yapıcısı” Gotbit’in CEO’su Aleksei Andriunin’di. Salı günü Portekiz’de tutuklandı. Şirketinin Rusya’daki iki çalışanı da manipülasyon yapmakla suçlanıyor.
Savcılar Gotbit’in 2018’den 2024’e kadar tokenleri için yapay olarak şişirilmiş işlem hacmine yardımcı olmak için birkaç kripto para birimi müşterisi adına bir tür sahte ticaret olan “yıkama ticareti” ve piyasa manipülasyonu yaptığını öne sürdü.
Ayrıca savcıların müşterilere piyasa manipülasyonu hizmetlerinin reklamını yaptığını söylediği kripto para birimi “piyasa yapıcılarında” çalışan diğer dört kişi hakkında da suçlamalarda bulundu.
Bunlar mahkeme belgelerine göre suçunu kabul edeceğini söyleyen piyasa yapıcı MyTrade’in kurucusu Liu Zhou; her ikisi de ZM Quant’ta çalışan Birleşik Krallık ve Hong Kong’dan Riqui Liu ve Hong Kong’dan Baijun Ou; ve CLS Global’in bir çalışanı olan Birleşik Arap Emirlikleri’nden Andrey Zhorzhes.
Suçlanan diğer kişiler ise eski bir Saitama çalışanı tarafından kurulan VZZN adlı bir kripto para şirketinde çalışan Virginia’dan Michael Thompson ve savcıların Lillian Finance adlı kripto şirketini hileli bir şekilde tanıttığını söylediği Florida’dan Bradley Beatty.
