Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in Türkiye’nin kredi notu görünümünü 2 yıl sonra “negatif”ten “durağan”a çevirmesi, yeni ekonomi yönetiminin doğru yolda olduğunu göstermesi açısından oldukça önemli bir gösterge oldu. Kuruluştan yapılan açıklamada, görünümün “durağan”a revize edilmesinin kısa vadeli makrofinansal istikrar risklerini azaltan ve ödemeler dengesi baskılarını hafifleten daha geleneksel ve tutarlı bir politika bileşimine dönüşü yansıttığı vurgulandı. Ancak Fitch geçen yıl temmuz ayında B+’dan B’ye indirdiği kredi notumuzu ne yazık ki yükseltmedi; hâlâ yatırım yapılabilir seviyenin beş kademe altındayız. Şimdi gözler 29 Eylül’de Standard&Poor’s’un yapacağı değerlendirmeye çevrildi.
Peki Fitch neden görünümümüzü yükseltti de kredi notumuzu artırmadı? Not artırımı için ekonomide nelerin düzelmesi gerekiyor?
Fitch’in değerlendirmesinde nelere dikkat çektiğiyle başlayalım. Öncelikle politik müdahale ihtimalinin belirsizliklerin ana sebebi olarak gösterilmesi önemli bir ayrıntı. Ayrıca rezerv yeterliliğinin dolarizasyon göz önüne alındığında zayıf kaldığına vurgu yapılarak şöyle denildi: “Dolarizasyonun çözülmesi enflasyon ve TL’deki değer kaybı beklentilerine bağlı.”
KKM’yi de dolarizasyon olarak kabul etti
Ayrıca Fitch’in notlarında bir süredir tartışılan, kur korumalı mevduat hesaplarını dolarizasyona dahil etmesi de dikkat çekti: “Yüksek finansal dolarizasyon (yüzde 42,2; kur korumalı mevduatlar dahil edildiğinde yüzde 58,7) ve büyük dış finansman gereksinimleri nedeniyle rezerv karşılama oranı zayıf kalmaya devam etmektedir. Yetkililer kur korumalı mevduatları (125,3 milyar dolar) azaltma niyetlerinin sinyalini verdiler ancak bu enflasyon ve liranın değer kaybı beklentilerindeki iyileşmenin devam etmesine bağlı.”
Not artırımı için yapılması gerekenler
Değerlendirmede not artırımı için yapılması gerekenler ise şöyle sıralandı:
Makro: Mevcut politikanın normalleşmesi ve yeniden dengeleme sürecinin sürdürülebilirliğine daha fazla güven duyulması ve bunun sonucunda enflasyonda sürekli bir düşüş de dahil olmak üzere makroekonomik istikrarın iyileşmesi.
Dış finansman: Cari açığın daralması, yabancı sermaye girişlerinin artması, uluslararası rezervlerin seviyesi ve bileşimindeki iyileşmeler ile dolarizasyonun azalması.
Şengül: Önümüzdeki yıl not artışı görebiliriz
Analist Özlem Derici Şengül not görünümünün “B” seviyesinde, yani yatırım yapılabilir seviyenin beş kademe altında korunduğunu belirterek, “Fitch’ten beklediğimiz kararı aldık ve yine beklenen şekilde negatiften durağına görünüm güncellemesi söz konusu oldu” dedi.
Daha önceki yıllarda not indirimlerinin makrofinansal istikrarla ilgili riskler üzerinden liralaşma stratejisi ve ödemeler dengesindeki bozulma ile merkez bankası rezervlerindeki erime gibi nedenlere bağlandığını hatırlatan Şengül, bugünkü görünüm güncellemesinin aynı sebeplerdeki iyileşmelere bağlı olarak alındığının ortaya çıktığını ifade etti.
Şengül, aslında bir normalleşme beklendiğini ve makro tahminler setine bakıldığında “kanıt beklendiği” gibi bir görünümün ortaya çıktığına dikkati çekerek, sıkı para politikasının uygulanmasının beklendiğini belirtti.
Enflasyonun yüzde 65 seviyelerinde öngörüldüğünü hatırlatan Şengül, şunları kaydetti:
“Enflasyonda ve ödemeler dengesinde düşüş göreceğiz. Daha da yüksek miktarda kazanımların politika setinden çıkacağını, makro ihtiyati tedbirlerle ilgili sadeleşmenin gerçekleşmesi ve geleneksel politikalara dönüşün fiili olarak söz konusu olmasının not artışına neden olacağını düşünüyorum. Önümüzdeki yıl içinde bu politikaların kazanımları ortaya çıktıktan sonra yavaş yavaş kredi derecelendirme kuruluşlarından not artışları göreceğiz.”
Timothy Ash: Hâlâ gidilecek uzun bir yol var
Bluebay Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Kıdemli Stratejisti Timothy Ash de Fitch Ratings’in kararının pozitif olduğunu belirtti.
Not görünümünün negatiften durağana çıkmasının Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın ekonomi politikasına attığı resetin sonuçlarını gösterdiğini ifade eden Ash, ”Ancak birçok ekonomik zorluğun üstesinden gelmek için hâlâ gidilecek uzun bir yol var” değerlendirmesini yaptı.
Gürses: ‘Yapın, görelim’ dedi
Fitch hakkında X’te değerlendirme yapan bazı ekonomistlerin paylaşımları ise şu şekilde:
Fitch de çoğu analist gibi “yapın, ilk sonuçları görelim” izlemesine geçmiş. Henüz çok yolu var not artışının…
— Uğur Gürses 🌞 (@ugurses) September 8, 2023
Fitch notunda politik müdahale ihtimalini belirsizliklerin ana sebebi olarak göstermiş. 👇
“There is still uncertainty regarding the magnitude, longevity and success of the policy adjustment to bring down inflation, partly due to political considerations.”
Ayrıca Türkiye’den…
— Emrah Lafçı (@emrahlafcu) September 8, 2023
