Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) göre, Türkiye’de deprem nedeniyle 658 bin çalışan geçim olanağını kaybetti. ILO’dan yapılan basın açıklamasında, Türkiye’nin güneydoğu illeri ve Suriye’nin kuzeyini vuran depremler nedeniyle Türkiye ve Suriye’de yüzbinlerce çalışan geçim olanaklarını kaybettiği belirtildi. Ayrıca afetin işgücü piyasası üzerindeki etkilerine ilişkin değerlendire göre, acil ve münhasır destek verilmezse yoksulluk, kayıt dışılık ve çocuk işçiliğinin artması bekleniyor.
“Bu afete başarılı ve kapsayıcı biçimde müdahale edilmesinin en önemli ögesi istihdamın desteklenmesidir” diyen ILO Genel Direktörü Gilbert F. Houngbo, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İnsanlar ancak ve ancak geçim olanakları yeniden inşa edilebilirse hayatlarını yeniden kurmaya başlayabilirler. Depremde çok büyük kayıplara uğrayanlara, sosyal adalet ve insana yakışır iş ilkelerinin toparlanma ve yeniden inşa sürecinin temelinde yer aldığını göstermek zorundayız.”
Türkiye’ye ilişkin ilk verilere göre, deprem nedeniyle 658 bin çalışan geçim olanaklarını kaybetmiş durumda. Hükümet de 150 bini aşkın işyerinin kullanılamaz hale geldiğini açıklamıştı.
Aylık emek geliri kaybı 3 milyar liraya yakın
ILO’nun tahminlerinde depremden etkilenen çalışanların her birinin iş yokluğu sürdükçe her ay ortalama 230 doları (4 bin 400 TL) aşan gelir kaybı yaşayacağı belirtildi. Bu kriz nedeniyle depremden etkilenen bölgede aylık yaklaşık 150 milyon dolar (2,9 milyar TL) net emek geliri kaybı öngörüldü.
Türkiye’de depremden etkilenen illerde 4 milyonu aşkın çalışan yaşarken bunların çoğunun tarım, imalat sanayii, ticaret veya diğer düşük katma değerli hizmetlerde çalıştığı belirtildi. Çalışma saati kayıpları; Malatya’da yüzde 58,8, Adıyaman’da yüzde 48,1; ve Hatay’da ise yüzde 45,2 düzeyinde tahmin edildi.
ILO’nun Türkiye değerlendirmesi, istihdam kayıplarına ek olarak, iş sağlığı ve güvenliği ile çocuk işçiliği alanlarında da risklerin artmış olabileceği uyarısı yaptı.
Suriye’de işini kaybedenlerin sayısı 170 bin
Suriye’de ise 12 yıldır süren iç savaş nedeniyle zaten büyük hasara uğramış olan ekonomi ve işgücü piyasası koşullarında, yaklaşık 170 bin çalışan deprem nedeniyle işlerini kaybetti.
Bu kayıp doğrudan 154 bin haneyi ve 725 bin aşkın insanı etkiledi. Ayrıca 35 bin civarında mikro, küçük ve orta ölçekli işletme de (MKOBİ) etkilendi. Bu geçici “istihdam kaybı”, ayda en az 5,7 milyon dolara eşdeğer emek geliri kaybına neden oldu.
Suriye’nin en ağır darbe alan beş ili olan Halep, Hama, İdlib, Lazkiye ve Tartus’ta ülke nüfusunun yüzde 42,4’ü yaşıyordu. Bu nüfus içinde çalışma çağındaki (16 yaş veya üzeri) 7,1 milyon insanın 2,7 milyonu çalışıyordu (kayıtlı ve kayıt dışı). Bunların yüzde 22,8’i kadındı.