İmalat sektörüne ihracat pazarlarından kasım ayında iyi haber gelmedi. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi son 12 aydaki inişli çıkışla devam ettirerek kasım’da 50,6’ya geriledi ve güçlenmenin yavaşladığına işaret etti. Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi’nin Kasım 2024 dönemi sonuçları açıklandı.
Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarları arasında yer alan ülkelerin ulusal PMI (Satınalma Yöneticileri Endeksi) endekslerinden yararlanılarak hesaplanan İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, kasımda 50,0 eşik değerinin üzerinde kalarak ihracat pazarlarının talep koşullarında yıl başından itibaren gözlenen iyileşmenin sürdüğünü gösterdi. Ancak endeksin ekimdeki 51,1’lik değerinden 50,6’ya gerilemesi, güçlenmenin yavaşladığına ve sınırlı bir düzeyde kaldığına işaret etti. Endekste eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamlar ihracat ikliminde iyileşmeye, 50’nin altındaki değerler ise bozulmaya işaret ediyor.
ABD, iyileşmenin ana kaynaklarından biri oldu
Ekonomik aktivitenin kasım ayında hızlanarak belirgin bir artış kaydettiği ve büyümenin Nisan 2022’den bu yana en yüksek düzeyde gerçekleştiği ABD, dış talepte iyileşmenin ana kaynaklarından biri olmayı sürdürdü. Güçlenme belirtileri gösteren bir diğer Kuzey Amerika ekonomisi Kanada olurken, bu ülkede üretim artışı ılımlı düzeyde olmakla birlikte son 21 ayın en yüksek hızına ulaştı.
BAE ve Suudi Arabistan’da güçlü büyüme sürdü
Kasım’da ABD’nin yanı sıra Türk imalatçıların 10 büyük ihracat pazarı içerisinde güçlü performans sergileyen bir diğer ülke, hızlı büyümenin devam ettiği Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) oldu. Orta Doğu’nun geri kalanına bakıldığında, Suudi Arabistan son 16 ayın en yüksek büyüme oranına ulaştı ve anket kapsamında takip edilen ülkeler içerisinde en hızlı büyümeyi kaydetti. Benzer şekilde Kuveyt’te de keskin bir üretim artışı gözlendi.
Almanya’da bozulma şubattan bu yana en belirgin düzeyde
Türk imalatçıları açısından öne çıkan olumsuz gelişme ise Avrupa’daki ihracat pazarlarının performansı oldu. En büyük pazar olan ve son dönemde “Avrupa’nın hasta adamı” olarak tanımlanan Almanya’da ekonomik aktivite üst üste altıncı ay geriledi ve bozulma şubattan bu yana en belirgin düzeyde gerçekleşti. Aynı dönemde Fransa, İtalya, Hollanda ve Romanya’da da üretim kayıpları yaşandı. Birleşik Krallık ve İspanya’da üretim artışının bir miktar hız kesmekle birlikte kasım ayında da devam ettiği görüldü. Birleşik Krallık’ta üretim artışı yılın başından bu yana en düşük oranda kaydedildi. Son olarak, Rusya’nın ekonomik aktivitesinde üst üste ikinci ay artış gerçekleşti ve söz konusu artış son sekiz ayın en yüksek hızında ölçüldü.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İhracat İklimi Endeksi hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi:
“Küresel ekonominin farklı kesimlerinde, Türk imalat sanayi ihracatının yoğunlaştığı pazarların talep koşullarını etkileyen karşıt eğilimler söz konusu. ABD ve Orta Doğu’da iyileşen talebe karşın Avrupa’daki zayıflık genel görünümü olumsuz etkiliyor. Bu nedenle, firmaların yeni sipariş alma potansiyeli, dünyanın hangi bölgelerine ihracat yapma eğiliminde olduklarına göre değişkenlik gösterebilecektir.”