Dünyanın önemli araştırma şirketlerinden Ipsos’un 29 ülkede gerçekleştirdiği “Dünya’nın Endişeleri Araştırması”nın ekim ayı sonuçları Türkiye’nin en önemli sorununun hâlâ ekonomi olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Katılımcılara göre Türkiye’nin en önemli sorunu ekonomi olurken, Türkiye güven endeksi konusunda 29 ülkede arasında sonuncu sırada yer aldı.
Katılımcıların yüzde 87’si “Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?” sorusuna yüzde 87’si “ekonomi” cevabını verirken, yüzde 5’i “göçmen” olarak yanıtladı.
Türkiye ekonomisinden memnuniyette ise katılımcıların yüzde 76’sı “kötü”, yüzde 18’i “ne iyi ne kötü”, yüzde 3’ise “iyi” cevabını verdi.
‘Hane gelirimiz azaldı’ diyenlerin sayısı yılın en yüksek seviyesinde
Katılımcıların yüzde 52’si son 12 ayda hane geliri ve alım gücünün azaldığını belirtirken, oranın yılın en yüksek seviyesinde olması dikkat çekti. “Hane gelirimiz pek değişmedi” diyenlerin oranı ise yüzde 34’le geçen ayın altında kaldı. Hane gelirinin arttığını söyleyenlerin oranı ise yüzde 11’le yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.
Tüketici güven endeksinde en dipteyiz
Araştırmaya göre Türkiye, tüketici güven endeksinde 29 ülke arasında üçüncü kez sonuncu sırada yer aldı. Açıklanan verilere göre Türkiye’de tüketici güven endeksi eylül ayına göre yüzde 2,5 artarak yüzde 34,5 oldu. 29 ülkenin tüketici güven endeksi ortalaması ise yüzde 47,2.
Enflasyon konusunda 5’inci sıradayız
Türkiye’nin enflasyon endişesinde Arjantin, Singapur, Polonya ve Kanada’nın ardından yüzde 55’le beşinci sırada yer aldığı araştırmada, katılımcıların yüzde 73’ü enflasyonun artacağını, yüzde 16’sı aynı kalacağını, yüzde 11’i azalacağını düşündüğünü ifade etti.
Katılımcıların yüzde 76’sı son bir ayda alım gücünün düştüğünü söylerken, alım gücünün değişmediğini söyleyenlerin oranı yüzde 17 ile geçen ayla sabit kaldı. Alım gücünün arttığını söyleyenlerin oranı ise eylül ayındaki yüzde 3 seviyesinden yüzde 4’e yükseldi.
“Önümüzdeki birkaç ay içinde Türk Lirası dolar ve euro gibi döviz kurunun durumu ne olur?” sorusuna katılımcıların yüzde 68’i “Artar” diye yanıt verirken, aynı kalacağını düşünenlerin oranı yüzde 9, düşeceğini düşünenlerin oranı da yüzde 12 olarak gerçekleşti.
“Bu yılın geri kalan aylarında işsizliğin nasıl olacağını düşünüyorsunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 67’si artacağı, yüzde 20’si aynı kalacağı, yüzde 13’ü ise azalacağı şeklinde cevap verdi.
‘Toplum yakın zamanda düzelme beklentisi içinde değil’
Araştırma sonuçlarını değerlendiren Ipsos’un Türkiye CEO’su Sidar Gedik şunları söyledi:
“Ülkemizin en önemli sorunu ekonomi ve toplum yakın zamanda bir düzelme beklentisi içinde değil. Hane geliri, alım gücü gibi parametrelerde olumsuzluk sürüyor, fiyat artışlarının devam etmesi nedeni ile hane gelirimiz azaldı diyenlerin oranında yukarı yönlü bir hareket söz konusu. Döviz kurlarının, işsizlik oranının, kişisel yaşam standardı seviyesinin, kişisel harcamaların önümüzdeki dönemdeki seyrine yönelik beklentilerdeki büyük karamsarlık devam ediyor. Yüksek enflasyon ile mücadele uzun sürecek. Bunu gerek finansal göstergelerin, gerekse toplumdaki algının olumluya dönme hızlarından da görebiliyoruz. Ekonomi yönetimi tarafından alınan önlemler enflasyonun ilerleyişinde henüz çok küçük olumlu kıpırdanmalar yaratabiliyor. Hatta Merkez Bankası Başkanı’nın da belirttiği üzere gelecek yılın ilk aylarında yeniden bir yükselme dönemi de söz konusu olacak gibi görünüyor. Daha önce de bahsettiğim gibi toplumun ekonominin gidişatına bakışı da küçük olumlu hareketlere rağmen önceki aylara benzer şekilde olumsuz olmaya devam ediyor. TÜİK Tüketici Güven Endeksi’ne baktığımızda üst üste ikinci ayda yükselme görüyoruz, ancak endeks değeri hala olumsuz. Ipsos’un tüketici güveni sıralamasında da Türkiye için Ekim ayında Eylül’e kıyasla 2,5 puanlık bir artış var. Ancak bu ayı da 29 ülke içinde en son sırada kapattık. Ve bu en son sırada kaldığımız üst üste üçüncü ay oldu. 29 ülke ortalaması 47,2 iken bizim tüketici güveni endeks değerimiz 34,5 oldu. Demir attığımız dip noktada olmayı sürdürüyoruz. Zorlu bir yoldan geçiyoruz, ve belki de asıl mücadele henüz başlamadı bile.
