Mülklerinden elde ettikleri kiraları beyan etmeyenleri tespitte başarısız olan Hazine ve Maliye Bakanlığı vergi paket taslağında yer alan gayrimenkul sermaye iradıyla (GMSİ) ilgili düzenlemeyle “Kümesteki kazları daha da fazla yolmaya” yönelik bir öneride bulunuyor. Gelir İdaresi Başkanlığı vergi paket taslağıyla ilgili sunumda GMSİ gelirlerinde bu yıl 33 bin TL olacak istisnanın devamını önerirken, kira ödemelerine tutara bakılmaksızın bankalar aracılığıyla ödeme zorunluluğu getirilmesini ve ödemeler üzerinden banka tarafından yüzde 20 tevkifat yapılmasını istiyor. Buna göre ödenen kiranın yüzde 20’si her ay otomatik olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’na gidecek ve bir sonraki yıl gider belgelerinin ibrazıyla mahsuplaşma yapılacak.
Ancak burada sorun yüksek enflasyon nedeniyle vergi tahsilatını otomatiğe bağlayan Gelir İdaresi Başkanlığı’nın vatandaşa gider iadesini nasıl yapacağıyla ilgili sunumda bir bilgi bulunmaması. Uzmanlar bu konunun da hem kaynak yetersizliği hem de ortaya çıkacak bürokrasi nedeniyle iş dünyasının en büyük sorunlarından biri haline gelen KDV iadeleri gibi yılan hikayesine dönmesinden endişe ediyorlar.
2024 yılında kira gelirinin tarifenin üçüncü gelir dilimini (580 Bin TL) aşmaması halinde beyanname verilmesinin ihtiyari bırakılması, aşması halinde ise beyanname verilmesi ve tevkifatın mahsup edilmesi öneriliyor. Düzenleme 2025 yılında elde edilen gelirlerden itibaren uygulanacak.
Mevcut durumda vergi nasıl kesiliyor?
Mevcut uygulamada geliri elde eden kişi tutarın istisna miktarını aşması durumunda bir sonraki yıl beyanname veriyor. Beyannamede elde edilen toplam kira gelirinden istisna tutarı ardında da seçilen yönteme göre yüzde 15 götürü gider ya da faturalandırılmış giderler düşüldükten sonra ödenecek vergiye esas olacak matraha ulaşılıyor. Buradan da yaklaşık yüzde 15’te başlamak üzere bir vergi kesintisi oluyor.
Gelir İdaresi ödenen kira tutarından tevkifat yapılmasının etkisini 40 milyar TL olarak tahmin ediyor. 2023 yılı verilerine göre 580.000 TL üzerinde kira geliri elde edenlerin sayısı 12.833, altında elde edenlerin sayısı ise yaklaşık 1,8 milyon kişi olmuş.
