Yılın ilk Enflasyon Raporu sunumu sonrası gazetecilerin sorularını yanıtlarken tüketici harcamalarını azaltmak için düzenlemeler yapmayı planladıklarını söyleyen Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’a, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de katıldı.
Şimşek’in başkanı olduğu Finansal İstikrar Komitesi toplantısının ardından yapılan açıklamada göre, toplantıda, tüketici kredileri başta olmak üzere kredilerdeki son dönem gelişmeler ile bu gelişmelerin finansal istikrara etkileri ele alındı ve uygulanabilecek tedbirler tartışıldı.
Toplantıya ilişkin açıklamada, “Kredi büyümesi ve kompozisyonunun finansal istikrar ile uyumlu seyretmesi için atılması gereken adımlar detaylı olarak değerlendirilmiştir. Komite, dengeli ve sürdürülebilir yüksek büyümenin en önemli unsurlarından olan finansal istikrarın korunması için bütüncül bir yaklaşımla çalışmalarını sürdürmektedir” denildi.
Durum ne kadar vahim?
Karahan’ın “Birtakım düzenlemeler konusunda çalışıyoruz. Tamamlayınca açıklanacak” dediği kredi kartlı harcamalarla ilgili veriler endişe verici. Bir kısmı geçim sıkıntısıyla kredi kartlarına yüklenen bir kısmı da “zam gelmeden alalım” diyen tüketicinin, bankacıların en ucuz finansman aracı olarak tanımladığı kredi kartlarına sevdası hiç bitmiyor.
Bankacılık Düzenlememe ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre 5 Ocak 2024 haftasında yabancı para ve TL cinsinden 2 trilyon 689 milyar 608 milyon TL olan tüketici kredileri ve bireysel kredi kartı harcamaları yüksek faiz oranlarına rağmen 2 Şubat 20247e kadar geçen sürede yüzde 3.3’lük artışla 2 trilyon 780 milyar 572 milyon TL’ye ulaştı.
Ancak Karahan’ın dikkat çektiği kredi kartlarının bireyler tarafından yapılan harcamaları ise aynı süre yüzde 6,3 oranında artarak 1 trilyon 247 milyar 389 milyon TL oldu. Kurumsal kredi kartlarında da aynı durum görülüyor. Söz konusu dönemde bu tür kartlarla yapılan harcamalar yüzde 6 oranında artarak 432 milyar 531 milyon TL’ye ulaşmış.
Taksitlendirme artıyor
Bankacılar bu an itibarıyla sektörün hayli makul olan tahsili gecikmiş alacak tutarının bu yıl “tüketici kredileri ve kartlarında görülecek patlamayla” artacağını söylüyor. Adının açıklanmasını istemeyen bir banka genel müdürü şirketler kredi kartları konusunda dikkatli adımlar atılması gerektiğini belirterek şunları söylüyor:
“Özellikle kredi kartları Türkiye’nin en ucuz finansman aracı ve orada mutlaka düzenleme yapılması şart. Bir de kredi kartlarıyla ilgili rahatsız edici bir gelişme var. Harcamaların çoğu gıda için yapılıyor ve taksitlendirme hızla artıyor. Söz konusu dönemle taksitlendirilen kredi kartı borcu miktarı yüzde 6 arttı. Bu durum, kredi kartlarına getirilecek düzenleme de mutlaka göz önünde tutulmalı.”