Tüm yurtta olduğu gibi Trakya da kurak yıllarından birini yaşıyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, Marmara Bölgesi’nin tarım sezonunda yer alan 1 Ekim-31 Temmuz’daki 10 aylık dönemde yağışlar, normaline göre yüzde 21, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18 azalma gösterdi.
Bu senenin “su/tarım yılı” 10 aylık yağışları Edirne’de yüzde 40’a varan azalma gösterirken, Tekirdağ’da son 60 yılın en düşük yağışı yaşandı. Kuraklık özellikle ayçiçeğinde önemli verim kayıplarına yol açtı. Ülke üretiminin yaklaşık yüzde 50’sinin yapıldığı bölgede üretici kuraklıkla birlikte hedef küçülttü.
Tarım ve Orman Bakanlığı 2022 verilerine göre 28 ilde ekimi yapılan çeltiğin yüzde 41’i Edirne’de üretiliyor. Kırklareli’nde üretime yüzde 1,7’lik Tekirdağ’da ise yüzde 1,6’lık katkı sağlanıyor. Sıcak günlerin devam etmesi halinde çeltik üretiminde de söz sahibi Trakya’da üreticiler, ayçiçeğinde yaşadığı akıbetin pirinç üretimine de sirayet edeceğini düşünüyor.
‘Çeltikte sıkıntı yaşayacağız’
Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan, kuraklığın başta ayçiçeğini etkilediğini, geçen yılki rekoltenin yarısının elde edileceği yönünde öngörüsü olduğunu belirterek, kente 2 aydır neredeyse yağmur düşmediğine işaret etti. Ayçiçeğinde yaşanan verim kaybının kuraklığa bağlı olarak çeltikte de yaşanacağını düşündüğünü ifade eden Şaylan, şöyle konuştu:
“Çeltikte de bir sıkıntı yaşayacağız. Kayalıköy Barajı sıkıntılı, Kırklareli Barajı biraz daha idare edebilir. Diğer yıllara göre seviye çok çok düşük. Kayalıköy Barajı’ndan suyun kesilmesi nedeniyle Kırklareli’ne bağlı beldeler ile Edirne’ye bağlı köy ve beldelerde çeltik ekiliyor. Bu çeltiklerde de muhakkak kuraklık çekilecek. Biz aynı zamanda mısır üreticisiyiz de Kırklareli olarak. Mısırda da böyle sıkıntı yaşayacağız. Çeltiğin canı su, su olmazsa zaten pirinç mümkün değil olmaz. Onların da en az 20 gün daha sulanması gerekiyor, sulama olarak baraj suyu kestiğine göre çeltikte büyük bir sıkıntı yaşanacak önümüzdeki yıl. Üreticiler tabi bundan etkilenecek.”
‘Su olmayınca çiftçinin işi zor’
Tekirdağ Ziraat Odası Başkanı İmdat Saygı, bu yıl Tekirdağ’da sıcaklıkların ayçiçeğini olumsuz etkilediğini ifade etti. Aynı sıkıntının çeltiğe de sirayet ettiğini ifade eden Saygı, “Su kaynaklarımızın azalması nedeniyle bazı ilçelerde yapılan çeltik ekimi de azaldı. Suyun azalması çeltik üretimi de etkiledi. İnsanlar varsa su kuyuları bir şekilde kendi imkanlarıyla sulama yapmaya çalışıyor. Su olmayınca çiftçinin işi zor” diye konuştu.
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı da yağışların taban suyunu dolduramadığı için dere, baraj ve nehirlerin istenen seviyeye gelmediğini söyledi. Çeltik sulamasında hayati önem taşıyan Tunca ve Meriç nehirlerinin sınır altına düşmesinin endişelendirdiğini ifade eden Arabacı, şöyle konuştu:
“Şu an baktığımızda Tunca ve Meriç nehrindeki debilerimiz çeltik ekim döneminden bugüne kadar hep düşük ve sınırda gitti. Özellikle Tunca Nehri’nde aşağı yukarı dört gün kadar debilerimiz 3’e düştü bu dönemde de birçok üreticimiz ‘pompaları çalıştıramıyoruz, su veremiyoruz’ diye beni aradı. Yetkililerle görüştük bir takım önlemler almaya çalıştık. Bakanlığımıza bir takım konular iletildi, Bulgaristan’dan bir miktar en azından sıkıştığımızda su talep edebilmemizle alakalı girişimler yapıldı.”
Arabacı, şu an nehirlerdeki seviyenin en azından çeltik pompalarına su basılacak seviyede olduğunu belirtti. Çeltik üreticinin her yıl sulama endişesi yaşadığının altını çizen Arabacı, şunları kaydetti:
“Sulama konusunda hep korkuyla geldik bu günlere. Yine aynı sıkıntı ve stresi yaşadık. Bölgemizde Tunca Nehri üzerinde Çömlekköy Barajı Projemiz var. 2021’de Cumhurbaşkanı’mızın talimatıyla gündeme alındı, 2022’de programa alındı, 2023 yılında da ihalesi yapıldı. Biz üreticiler olarak bu korkulu rüyalardan su sıkıntısından kurtulmak istiyoruz. Bunun da tek sebebi bizim kendi ülkemizde Bulgaristan sınırından sonraki ilk depolama alanımızdaki barajımızı çok acil şekilde hızlandırıp üreticilerimizi en kısa zamanda suyla buluşturmamız lazım.”
Edirneli çeltik üreticisi Gürkan Özkan da olumsuz hava koşullarının tarımsal üretimi etkilediğini ifade etti. Kurak bir yıl yaşandığını vurgulayan Özkan, “Kuraklık bu sene bizi aşırı derecede etkiledi. Meriç Nehri’nin debisinin düşük olması yüzünden bu yıl çok zahmet çektik. İnşallah bir aksaklık olmadan ürünlerimiz hasat ederiz. Gerekli önlemlerin alınmasıyla önümüzdeki yıllarda sorun yaşamayız diye düşünüyorum” diye konuştu.
